Γιατί ο Τραμπ έστειλε αγγελιοφόρο στον Πούτιν
- ILIAS GAROUFALAKIS
- Aug 6
- 4 min read
Εικόνα που δημιουργήθηκε από AI - RIA Novosti, 1920, 05.08.2025
© RIA Novosti / Εικόνα δημιουργημένη από τεχνητή νοημοσύνη
Πέτρος Ακόποφ
877
Την Παρασκευή λήγει η προθεσμία που έθεσε ο Τραμπ στον Πούτιν: εκεχειρία στην Ουκρανία ή νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Αλλά ήδη σήμερα ή αύριο θα φτάσει στη Μόσχα ο Στίβεν Γουίτκοφ — ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε την επίσκεψη του ειδικού απεσταλμένου του. Τελευταία προσπάθεια για συμφωνία ή απλή τυπική διαδικασία;
Ο Γουίτκοφ δεν είχε επισκεφθεί τη Ρωσία για περισσότερο από τρεις μήνες, αν και κατά τη διάρκεια των προηγούμενων τριών μηνών είχε επισκεφθεί τη χώρα μας τέσσερις φορές. Κατά τη διάρκεια της απουσίας του, η θέση του Τραμπ άλλαξε: τώρα λέει ότι είναι απογοητευμένος από τον Πούτιν, έτοιμος να επιβάλει κυρώσεις κατά της Ρωσίας και να αυξήσει τις πωλήσεις όπλων στην Ουκρανία (οι προμήθειες θα πληρωθούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση). Η ουσία των κυρώσεων που υποσχέθηκε ο Τραμπ είναι άγνωστη, αλλά, πιθανότατα, θα πρόκειται για μια προσπάθεια να πλήξει τις εξαγωγές ρωσικών ενεργειακών πόρων. Ο Τραμπ απειλεί να επιβάλει αυξημένους δασμούς στις εισαγωγές στις ΗΠΑ προϊόντων από χώρες που αγοράζουν ενεργά ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, κυρίως την Κίνα, την Ινδία και την Τουρκία. Αλλά καμία από αυτές τις χώρες δεν σκοπεύει να εγκαταλείψει τις πολύ συμφέρουσες αγορές από τη Ρωσία — εδώ δεν είναι μόνο οικονομικό το ζήτημα, αλλά και πολιτικό, ακόμη και γεωπολιτικό. Επιπλέον, οι Αμερικανοί εξακολουθούν να διαπραγματεύονται με το Πεκίνο και το Δελχί για νέους όρους εμπορίου, απειλώντας τους με υψηλούς δασμούς. Και σε αυτές τις δύσκολες διαπραγματεύσεις προστίθεται και η απαίτηση να εγκαταλείψουν τους ρωσικούς ενεργειακούς πόρους, κάτι που μπορεί μόνο να ενισχύσει την πεποίθηση των Κινέζων και των Ινδών ότι είναι αδύνατη η σύναψη κανονικών, σταθερών συμφωνιών με τις ΗΠΑ.
Τότε τι θέλει να φοβίσει ο Τραμπ τον Πούτιν; Άλλωστε, ο ίδιος έχει πει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια ότι οι Ρώσοι έχουν μάθει να παρακάμπτουν τις κυρώσεις και γι' αυτό δεν μπορεί να προβλέψει το αποτέλεσμα των νέων αμερικανικών μέτρων. Επιπλέον, ο Τραμπ βασίζεται στο ότι οι νέες κυρώσεις θα λειτουργήσουν συνολικά, δηλαδή ότι η Ινδία θα τις τηρήσει. Αλλά αυτό δεν είναι καθόλου αλήθεια: στο Δελχί έχουν ήδη ανακοινώσει ότι δεν σκοπεύουν να εγκαταλείψουν το ρωσικό πετρέλαιο. Για την Κίνα δεν χρειάζεται καν να μιλήσουμε — οι προμήθειες φυσικού αερίου και πετρελαίου από τη Ρωσία θα συνεχίσουν να αυξάνονται. Γιατί λοιπόν ο Τραμπ ανακινεί αυτό το θέμα;
Όπως είπε ο Πούτιν, η απογοήτευση προέρχεται από υπερβολικές προσδοκίες — και στην περίπτωση αυτή αυτό ισχύει ακριβώς. Ο Τραμπ υπερεκτίμησε τις δυνατότητές του στην ουκρανική κατεύθυνση — του φαινόταν ότι η Ρωσία θα συμφωνούσε να «καθαροποιήσει τα κέρδη», δηλαδή να παγώσει την κατάσταση στη γραμμή των μαχών. Από πού προήλθαν αυτές οι προσδοκίες; Μήπως ο Πούτιν, στις συνομιλίες του με τον Γουίτκοφ και στις τηλεφωνικές συνομιλίες με τον ίδιο τον Τραμπ, έδωσε λόγο να σκεφτεί κανείς έτσι; Φυσικά όχι — απλώς ο Τραμπ θεώρησε τη θέση του Πούτιν ως διαπραγματεύσιμη, ως ευκαιρία για παζάρι. Εξάλλου, η θέση μας ήταν από την αρχή απολύτως συγκεκριμένη και σαφής: σταματήστε τη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, δώστε εγγυήσεις ότι δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ (και ότι δεν θα υπάρχουν δυτικές στρατιωτικές δυνάμεις στο έδαφός της), παραδώστε στη Ρωσία τα εδάφη των νέων οντοτήτων της Ομοσπονδίας που παραμένουν υπό τον έλεγχο των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας — και θα επέλθει σταθερή εκεχειρία, μετά την οποία θα ξεκινήσουν και οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Αυτά είναι, εν συντομία, τα αιτήματα της Ρωσίας — ο Πούτιν τα διατύπωσε με περισσότερες λεπτομέρειες πέρυσι στην ομιλία του στο Υπουργείο Εξωτερικών, όπως υπενθύμισε πρόσφατα. Μπορούσε ο Τραμπ να ικανοποιήσει αυτά τα αιτήματα;
Θεωρητικά θα μπορούσε — αν είχε ασκήσει μέγιστη πίεση στο Κίεβο και την Ευρώπη. Ναι, αυτό θα οδηγούσε σε πολύ σοβαρά προβλήματα μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού και θα προκαλούσε σοκ, ή ακόμα και αναταραχή στο Κίεβο, αλλά αν ο Τραμπ επέμενε και ασκούσε πίεση, η προοπτική μιας εκεχειρίας θα μπορούσε να γίνει πραγματική. Ωστόσο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ περιορίστηκε κυρίως σε επιδεικτικές ενέργειες — έκανε μια επίπληξη στον Ζελένσκι, δήλωσε ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ είναι αδύνατη. Ωστόσο, οι παραδόσεις αμερικανικών όπλων συνεχίστηκαν, η στρατιωτική συνεργασία μεταξύ της Ευρώπης και της Ουκρανίας ενισχύθηκε, ενώ ο Μακρόν και ο Στάρμερ προώθησαν το θέμα της αποστολής στρατιωτικού σώματος στην Ουκρανία αμέσως μετά τη σύναψη της εκεχειρίας — δηλαδή, έγιναν όλα για να πείσουν τη Μόσχα ότι ο Δυτικός κόσμος δεν έχει την παραμικρή πρόθεση να τερματίσει τη σύγκρουση. Ο Πούτιν δεν είχε καμία ψευδαίσθηση ότι θα δεχόταν ακόμη και το ουδέτερο καθεστώς της μεταπολεμικής Ουκρανίας — και όλη η συμπεριφορά των Ατλαντιστών τους τελευταίους μήνες το επιβεβαίωνε.
Έτσι, οι συζητήσεις είναι συζητήσεις, αλλά η επίθεση είναι επίθεση — η Ρωσία δεν πρόκειται να εγκαταλείψει τις απαιτήσεις και τους στόχους της. Αν και όταν ο Δυτικός κόσμος είναι έτοιμος να τα αναγνωρίσει, θα μπορέσουμε να ξεκινήσουμε πραγματικές διαπραγματεύσεις. Και για την κατάπαυση του πυρός, και για την ειρηνευτική συμφωνία, και για τη μεταπολεμική οργάνωση της Ουκρανίας, και για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, και για τη νέα παγκόσμια τάξη. Η πέμπτη επίσκεψη του Γουίτκοφ στη Μόσχα προφανώς δεν αφορά αυτά τα θέματα.
Comments