top of page

Η Ευρώπη έλαβε την τελευταία προειδοποίηση από το Κατάρ

  • ILIAS GAROUFALAKIS
  • Jul 29
  • 5 min read
ree

Εικόνα που δημιουργήθηκε από AI - RIA Novosti, 1920, 29.07.2025

© RIA Novosti / Εικόνα δημιουργημένη από τεχνητή νοημοσύνη

Σεργκέι Σαβτσούκ

060

Η γερμανική εφημερίδα Welt am Sonntag, επικαλούμενη πηγές της εντός της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας, γράφει ότι ήδη τον Μάιο είχε σταλεί επιστολή από τον υπουργό Ενέργειας του Κατάρ, Σαάντ αλ-Καάμπι, προς τη Βέλγιο. Σε αυτήν αναφέρεται ότι, εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ακυρώσει την εφαρμογή των ρυθμιστικών μέτρων στο πλαίσιο του λεγόμενου προγράμματος Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD), η Ντόχα είναι έτοιμη να σταματήσει πλήρως τις παραδόσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου στους ευρωπαίους αγοραστές. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κατάρ είναι ο τρίτος μεγαλύτερος προμηθευτής αυτού του είδους καυσίμου στην Ευρώπη, η απειλή είναι περισσότερο από σοβαρή.

Ας προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι προκάλεσε μια τόσο έντονη αντίδραση από έναν από τους μεγαλύτερους παίκτες στον κόσμο και, κυρίως, τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό.

Ας ξεκινήσουμε με το γεγονός ότι ο προαναφερθείς Σαάντ αλ-Καάμπι δεν εργάζεται μόνο ως υπουργός Ενέργειας της μοναρχίας της Μέσης Ανατολής, αλλά παράλληλα κατέχει και τη θέση του γενικού διευθυντή της QatarEnergy. Η εταιρεία περιλαμβάνεται στον κατάλογο των παγκόσμιων πετρελαϊκών γίγαντων. Τα περιουσιακά της στοιχεία εκτιμώνται σε 162 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ τα αποτελέσματα της QatarEnergy για το 2023 έδειξαν έσοδα 52 δισεκατομμυρίων δολαρίων και καθαρά κέρδη 42,6 δισεκατομμυρίων. Στον κύκλο συμφερόντων της εταιρείας περιλαμβάνονται η εξερεύνηση και η εξόρυξη υδρογονανθράκων, καθώς και η πώληση — κυρίως για εξαγωγή — δευτερογενών προϊόντων μεταποίησης, λιπασμάτων, προϊόντων από χάλυβα και αλουμίνιο. Επιπλέον, η QatarEnergy παρέχει υπηρεσίες γεώτρησης, ασφάλισης των εργασιών εξόρυξης, τροφοδοτεί τις ομάδες εργασίας και διαθέτει δικό της στόλο ελικοπτέρων για τη μεταφορά προσωπικού και εξοπλισμού στον τόπο εργασίας. Η εταιρεία του Κατάρ είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός ΥΦΑ στον κόσμο: παράγει 77 εκατομμύρια τόνους υγροποιημένου φυσικού αερίου ετησίως, που ισοδυναμεί με 106 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.

Η επιστολή, όπως γράφει η γερμανική έκδοση, απευθύνθηκε στην έδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία το καλοκαίρι του 2024 εξέδωσε την περιβόητη οδηγία 2024/1760. Παρεμπιπτόντως, η ίδια η ονομασία του κανονιστικού πράγματος — CSDDD — μεταφράζεται με εξαιρετικά ασαφή και αόριστο τρόπο. Η κατά προσέγγιση μετάφραση ακούγεται ως «Οδηγία για τις αρχές της περιβαλλοντικά βιώσιμης και μακροπρόθεσμης χρηματοοικονομικής και οικονομικής ανάπτυξης, καθώς και της ολοκληρωμένης νομικής αξιολόγησης». Στον ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρατίθενται οι βασικές διατάξεις, οι οποίες αποτελούν ένα σύνολο κενών φράσεων όπως η καλύτερη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η μετριασμός των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ένα οικολογικό μέλλον για τις επόμενες γενιές, η ευρύτερη εισαγωγή καινοτομιών, η διαχείριση των κινδύνων, η ενίσχυση του ανταγωνισμού και άλλα τετριμμένα κλισέ.

Στο ίδιο, αν κρίνουμε από την αντίδραση του πατριαρχικού-μουσουλμανικού Κατάρ και από μια σειρά βασικών διατάξεων, η ουσία των καινοτομιών περιορίζεται στην απαίτηση να συμπεριληφθούν στις εταιρείες-προμηθευτές εκπρόσωποι άλλων εθνικοτήτων, φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού, καθώς και στην καταβολή σημαντικά υψηλότερων φόρων για το περιβάλλον που έχει υποστεί ζημίες από την εξόρυξη, την υγροποίηση, τη μεταφορά και την επαναεριοποίηση του μπλε καυσίμου.

Η οδηγία ισχύει για όλες τις εταιρείες που προμηθεύουν ενεργειακούς πόρους στην ΕΕ. Διαφέρουν μόνο οι προθεσμίες εφαρμογής ανάλογα με το μέγεθος των νομικών προσώπων:

για εταιρείες με περισσότερους από πέντε χιλιάδες υπαλλήλους και ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ από τον Ιούλιο του 2027.

για εταιρείες με περισσότερους από 3.000 υπαλλήλους και κύκλο εργασιών άνω των 900 εκατομμυρίων ευρώ — από τον Ιούλιο του 2028.

Σε οργανισμούς με περισσότερους από χίλιους υπαλλήλους και κύκλο εργασιών άνω των 450 εκατομμυρίων ευρώ, η νέα πραγματικότητα θα τεθεί σε ισχύ το καλοκαίρι του 2029.

Επίσης, συμφωνήθηκε ότι όλες οι εταιρείες που δεν πληρούν τις νέες απαιτήσεις θα επιβαρύνονται με πρόστιμο ύψους 5% του ετήσιου εισοδήματός τους. Στην περίπτωση του Κατάρ, με βάση τα οικονομικά στοιχεία που ανακοίνωσε η QatarEnergy, το πρόστιμο μπορεί να ανέλθει σε 2,2 δισεκατομμύρια δολάρια.

Και εδώ θα σταματήσουμε απότομα, καθώς χωρίς να αναφερθούμε στα γεγονότα που συνέβησαν στο παρασκήνιο, η κίνηση του Κατάρ δεν θα αποκαλύψει όλο το φάσμα των κρυφών χρωμάτων της.

Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το σημαντικότερο, αλλά καθόλου ευχάριστο γεγονός των τελευταίων ημερών ήταν η σύναψη μιας άνευ προηγουμένου εμπορικής συμφωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Από την κοινή συνέντευξη Τύπου του Ντόναλντ Τραμπ και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όλοι έμαθαν ότι οι χώρες της ΕΕ δεσμεύτηκαν, εκτός από την άμεση και ατομική χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία, να αγοράσουν «τεράστιες ποσότητες» νέων αμερικανικών όπλων, καθώς και ενεργειακών πόρων αξίας τουλάχιστον 700 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Και αυτό επιπλέον του γεγονότος ότι οι ΗΠΑ κατέλαβαν με επιθετικό τρόπο την ευρωπαϊκή αγορά, εκτοπίζοντας από αυτήν το ρωσικό αγωγό φυσικού αερίου. Μόνο κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, οι ΗΠΑ πούλησαν στους Ευρωπαίους 29 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ΥΦΑ, αυξάνοντας τις παραδόσεις κατά 14%. Το Κατάρ, κατά την ίδια περίοδο, εξήγαγε στις χώρες της ΕΕ λίγο λιγότερο από δύο δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση ως προμηθευτής, σε απόσταση αναπνοής από τους Αμερικανούς που βρίσκονται στην πρώτη θέση.

Στο πλαίσιο αυτό, δεν γίνεται λόγος για περιορισμούς για τους αμερικανούς προμηθευτές — τουλάχιστον, δεν υπάρχει καμία αναφορά σε αυτό μέχρι στιγμής. Ωστόσο, αν θυμηθούμε ότι οι ΗΠΑ υπό την ηγεσία του Τραμπ αποχώρησαν από τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, η οποία είναι υποχρεωτική για όλους τους προμηθευτές φυσικού αερίου στην ΕΕ, τότε διαμορφώνεται μια πολύ άσχημη εικόνα κραυγαλέου προστατευτισμού και άνισων όρων εμπορίου. Ακόμη και ένας τυφλός μπορεί να δει ότι η πρόσφατη συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες έρχεται σε αντίθεση με τις βασικές διατάξεις της οδηγίας 2024/1760.

Θυμάμαι μια φράση που αποδίδεται ταυτόχρονα στον καουδίλο Φράνκο και στον Μπενίτο Μουσολίνι: στους φίλους τα πάντα, στους εχθρούς ο νόμος. Η Κατάρ δεν είναι βέβαια εχθρός της ΕΕ, αλλά η γενική προσέγγιση είναι πολύ παρόμοια, και στη Ντόχα επίσης διαβάστηκαν σαφώς οι κρυμμένοι νοήματα και προοπτικές.

Στο πλαίσιο αυτό, η QatarEnergy είναι απολύτως ικανή, αν πιέσει μέχρι τέλους, να επιτύχει ισότιμους όρους εμπορίου και, με αυτόν τον τρόπο, να καταστρέψει τόσο το σύστημα του ευρωπαϊκού δικαίου όσο και τα τελευταία απομεινάρια της ευρωπαϊκής φήμης. Οι προμήθειες ΥΦΑ από το Κατάρ φτάνουν το 15% των συνολικών εμπορικών εισαγωγών και είναι ζωτικής σημασίας για την ασφυκτιούσα ευρωπαϊκή οικονομία. Η απομάκρυνση του Κατάρ από τη θέση του βασικού προμηθευτή φυσικού αερίου στον κλονιζόμενο πραγματικό τομέα της ΕΕ είναι απολύτως ικανή να δώσει νέα αρνητική ώθηση και να επιδεινώσει τους ρυθμούς της στασιμότητας. Παρεμπιπτόντως, ο Τραμπ και οι Αμερικανοί παραγωγοί φυσικού αερίου θα είναι απολύτως ευχαριστημένοι, καθώς σε αυτή την περίπτωση θα γίνουν μονοπωλιακοί και θα μπορούν να επιβάλλουν στους χώρες της ΕΕ οποιουσδήποτε όρους.

Η ευρωγραφειοκρατία, σε μια κρίση αδιάκοπης ρωσοφοβίας, έχει οδηγηθεί σε ιστορικό αδιέξοδο. Οι παλιές σχέσεις με τη Ρωσία έχουν διαρραγεί, η απληστία και η αναζήτηση της μόδας θέτουν υπό αμφισβήτηση τη συνεργασία με άλλους παλιούς εταίρους, όπως το Κατάρ. Παρατηρούμε την πλήρη απώλεια της υποκειμενικότητας του Παλαιού Κόσμου.

Vae victis, έλεγαν οι αρχαίοι Ρωμαίοι. Αλίμονο στους ηττημένους.

 

 


 
 
 

Comments


Post: Blog2_Post
bottom of page