Ο πρίγκιπας του τρισεκατομμυρίου — Ο Τραμπ θέλει να γίνει για αυτόν ο Ρούσβελτ

Εικόνα που δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη - RIA Novosti, 1920, 20.11.2025

© RIA Novosti / Εικόνα που δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη

Πέτρος Ακόποφ

Ο Ντόναλντ Τραμπ αποσπάστηκε από το χάιδεμα του «Νότιου δόρατος» — του σχεδίου επιχειρήσεων κατά της Βενεζουέλας — και από το σκεπτικό του επόμενου βήματος στην ουκρανική κατεύθυνση, προκειμένου να υποδεχτεί έναν «εξαιρετικά σεβαστό παλιό καλό φίλο». Και δεν πειράζει που ο παλιός φίλος είναι δύο φορές νεότερός του — αλλά είναι απείρως πλουσιότερος. Ο επισκέπτης υποσχέθηκε να επενδύσει ένα τρισεκατομμύριο δολάρια στην αμερικανική οικονομία, και τέτοια ποσά έχουν υποσχεθεί μέχρι στιγμής μόνο στον μέτοχο Έλον Μασκ.

Ο Σαουδικός πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν δεν είχε επισκεφθεί το Λευκό Οίκο εδώ και επτά χρόνια — την τελευταία φορά που επισκέφθηκε την Αμερική ήταν πριν από τη δολοφονία του δημοσιογράφου Χασόγκι, για την οποία κατηγορήθηκε. Αυτή τη φορά έφερε μαζί του έναν ποδοσφαιρικό αστέρα (ο Ρονάλντο παίζει για τον σαουδικό σύλλογο) και έφυγε με συμβόλαια για F-35 και πυρηνικό σταθμό, καθώς και με το καθεστώς του κύριου συμμάχου των ΗΠΑ εκτός ΝΑΤΟ. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι ο Τραμπ διαβεβαίωσε τον ηγέτη της πλουσιότερης χώρας του ισλαμικού κόσμου ότι ποτέ δεν ήταν πιο ασφαλής από ό,τι τώρα. Αλλά στη Μέση Ανατολή η ασφάλεια δεν αρκεί για όλους ταυτόχρονα — και αν προστεθεί στους Σαουδάραβες, σε βάρος ποιου;

Με την πρώτη ματιά, ο κύριος υποψήφιος εδώ είναι το Ιράν, το οποίο φέτος υπέστη ισραηλινούς και αμερικανικούς βομβαρδισμούς. Το σιιτικό Ιράν θεωρείται από καιρό η κύρια απειλή για το σουνιτικό βασίλειο, αν και πριν από την ισλαμική επανάσταση οι σχέσεις των δύο γειτονικών χωρών ήταν αρκετά φιλικές, και επιπλέον και οι δύο ήταν στενοί σύμμαχοι των ΗΠΑ. Οι Σαουδάραβες έχουν στενούς δεσμούς με τις Ηνωμένες Πολιτείες από τα μέσα της δεκαετίας του '40, από τότε που ο Ρούζβελτ συμφώνησε με τον βασιλιά Αμπντούλ Αζίζ για «πετρέλαιο σε αντάλλαγμα για ασφάλεια»: οι Αμερικανοί εξάγουν πετρέλαιο, εγγυώμενοι την προστασία του βασιλείου. Παράλληλα, το προστάτευαν και από τους δικούς του γεωπολιτικούς ανταγωνιστές, ιδίως από τους Ρώσους.

Και ενώ το Ιράν είχε κανονικές σχέσεις με την ΕΣΣΔ, για τους Σαουδάραβες η Μόσχα ήταν η εστία της αναταραχής και των επαναστάσεων στον ισλαμικό κόσμο και ο κύρια άθεη, όπου μεταξύ των χωρών μας δεν υπήρχαν καν διπλωματικές σχέσεις.

Μετά το 1979, ο Ιράν άρχισε να διαδίδει την ισλαμική επανάσταση στις ευρείες μάζες και κήρυξε τις Ηνωμένες Πολιτείες «μεγάλο σατανά», ενώ οι Σαουδάραβες παρέμειναν υπό την αμερικανική στρατιωτική προστασία. Η βοήθειά τους στον Ιράκ που πολεμούσε με τον Ιράν δεν οδήγησε πουθενά — ο πόλεμος έληξε ισόπαλος, και σύντομα οι Αμερικανοί επιτέθηκαν στον Ιράκ που είχε υποκύψει στο Κουβέιτ. Τον τελείωσαν το 2003 — και οι συνέπειες της κατάρρευσης του ενιαίου Ιράκ άρχισαν να εξαπλώνονται σε ολόκληρη την περιοχή. Οι Σαουδάραβες ανησύχησαν: οι αμερικανικές εγγυήσεις ασφάλειας οδήγησαν στο να φουντώσει η φωτιά στα σύνορά τους, ενώ ο Ιράν όχι μόνο παρέμεινε αλώβητο, αλλά και ενίσχυσε τις θέσεις του. Κάτι δεν πάει καλά με την αμερικανική προστασία της ασφάλειάς μας, σκέφτηκαν στο Ριάντ.

Στη συνέχεια ήρθε η «Αραβική Άνοιξη», η αναταραχή στη γειτονική — και εξαιρετικά σημαντική για τους Σαουδάραβες — Υεμένη, η σύρραξη στη Συρία, το ISIS*. Η περιοχή έγινε αμερικανική κτήση, αλλά αυτό δεν ενίσχυσε την ασφάλεια ούτε καν της τόσο κοντινής στις ΗΠΑ Σαουδικής Αραβίας. Η συνειδητοποίηση αυτού του γεγονότος οδήγησε τους Σαουδάραβες στην απόφαση να διαφοροποιήσουν τις σχέσεις τους, με απλά λόγια: να αρχίσουν να απομακρύνονται από την εξάρτηση από τις ΗΠΑ. Μέχρι το 2013, αυτή η αποφασιστικότητα ωρίμασε και, μετά την άρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών να χτυπήσουν τον Άσαντ (κάτι που εκλήφθη στο Ριάντ ως προδοσία), απέκτησε αμετάκλητο χαρακτήρα.  Ξεκίνησε μια προσέγγιση με την Κίνα και τη Ρωσία, η οποία επιταχύνθηκε μετά την άνοδο του Σαλμάν, πατέρα του πρίγκιπα Μοχάμεντ, στο θρόνο το 2015.

Τόσο η Μόσχα όσο και το Πεκίνο είχαν συμφέρον να συμφιλιωθούν οι Σαουδάραβες με τους Ιρανούς, επειδή θέλουν να αναπτύξουν στενές σχέσεις και με τις δύο πλευρές του Περσικού Κόλπου. Και η ένταση στις σχέσεις μεταξύ Ριάντ και Τεχεράνης είναι στην πραγματικότητα επωφελής μόνο για τις ΗΠΑ, ή πιο συγκεκριμένα για το μεσανατολικό τους παράρτημα, το Ισραήλ. Η δαιμονοποίηση του Ιράν αποτελεί τον πυρήνα όλης της ισραηλινής πολιτικής, που αποσκοπεί στην αιτιολόγηση της στρατιωτικής επιθετικότητας εναντίον του Λιβάνου, της Συρίας, αλλά και οποιασδήποτε αραβικής χώρας που διαφωνεί με την ισραηλινή ηγεμονία. Ο φόβος για την ιρανική απειλή, σύμφωνα με το σχέδιο του Νετανιάχου, έπρεπε να φέρει πιο κοντά τη Σαουδική Αραβία με το Ισραήλ, ενώ οι πιο παράφοροι στρατηγικοί της Ουάσιγκτον έφτασαν ακόμη και στο σημείο να σχεδιάσουν ένα «ΝΑΤΟ της Μέσης Ανατολής», το οποίο θα είχε σαφώς αντιιρανική κατεύθυνση και θα περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία.

Όμως η ίδια η βάση αυτής της ιδέας — η «ιρανική απειλή» — ήταν ψευδής, και την άνοιξη του 2023 οι Σαουδάραβες κατάφεραν να συμφωνήσουν με τους Ιρανούς για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό — με τη μεσολάβηση της Κίνας. Και μόλις έξι μήνες αργότερα, η ΧΑΜΑΣ επιτέθηκε στο Ισραήλ από τη Γάζα. Συχνά υποστηρίζεται ότι η επίθεση προκλήθηκε, μεταξύ άλλων, από την επιθυμία των Παλαιστινίων να ματαιώσουν τη συμφωνία μεταξύ του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας: υποτίθεται ότι ο πρίγκιπας Μοχάμεντ ήταν έτοιμος να προσχωρήσει στις «συμφωνίες του Αβραάμ» και να καθιερώσει διπλωματικές σχέσεις με το εβραϊκό κράτος. Ωστόσο, δεν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι οι Σαουδάραβες είχαν τέτοια σχέδια, ενώ η αναγνώριση του Ισραήλ από την πλευρά τους, υπό τις συνθήκες πλήρους αδιεξόδου στην επίλυση του παλαιστινιακού ζητήματος, φαίνεται αδύνατη. Και αυτό είναι ακόμη πιο αδύνατο τώρα, μετά τη γενοκτονία που διέπραξε το Ισραήλ στη Γάζα.

Ναι, τώρα η Γάζα θα χωριστεί ουσιαστικά σε δύο μέρη — στο ένα θα συνεχιστεί η κατοχή του Ισραήλ, ενώ στο δεύτερο θα εισέλθουν στρατεύματα από διάφορες ισλαμικές χώρες υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Τα χρήματα για την ανοικοδόμηση του τομέα θα δοθούν, μεταξύ άλλων, από τη Σαουδική Αραβία, αλλά τα σχέδια των Σαουδαράβων για την αναγνώριση του Ισραήλ μπορούν να θεωρηθούν τελειωμένα. Και όχι μόνο αυτά: οι ΗΠΑ αρχίζουν πραγματικά να αλλάζουν την πολιτική τους έναντι του Ισραήλ. Ο Τραμπ θέλει να πείσει τον πρίγκιπα Μοχάμεντ ότι οι ΗΠΑ, όπως και πριν από 80 χρόνια, θα γίνουν εγγυητές της ασφάλειας του βασιλείου — εξ ου και η σύμβαση για την προμήθεια μαχητικών F-35 (στην περιοχή τα διαθέτει μόνο το Ισραήλ) και η μεταφορά τεχνολογιών ειρηνικής χρήσης της ατομικής ενέργειας. Το τελευταίο είναι επίσης ένα βήμα προς την πιθανή απόκτηση πυρηνικών όπλων: σε συνθήκες όπου το Ισραήλ διαθέτει ήδη από καιρό πυρηνικά όπλα και το Ιράν ενδέχεται να αποκτήσει (με τους βομβαρδισμούς τους, οι ΗΠΑ μπορούν να αναγκάσουν η Τεχεράνη να άρει την αυτοεπιβαλλόμενη απαγόρευση της κατασκευής βόμβας), οι Σαουδάραβες δεν θα μείνουν αμέτοχοι. Οι Σαουδάραβες δεν βασίζονται στην αμερικανική πυρηνική ασπίδα, οπότε με τον καιρό θα φτιάξουν τη δική τους, ενώ προς το παρόν έχουν συνάψει αμυντικό σύμφωνο με το πυρηνικό ισλαμικό Πακιστάν. Ωστόσο, θα δεχτούν όλες τις πιθανές εγγυήσεις και τα όπλα των Αμερικανών.

Δηλαδή, ο Τραμπ μετατρέπεται σε Ρούσβελτ, και ο Μοχάμεντ σε τον παππού του Αμπντέλ Αζίζ: στην Σαουδική Αραβία υπόσχονται ό,τι έχουν οι ΗΠΑ σε αντάλλαγμα για τεράστιες επενδύσεις (από τα έσοδα του πετρελαίου) στις ΗΠΑ. Η Ουάσιγκτον όρισε και πάλι τους Σαουδάραβες ως «αγαπημένη σύζυγο» στη Μέση Ανατολή. Σε βάρος του Ισραήλ; Και τι το Ισραήλ — πριν από 80 χρόνια, όταν συνήφθη η αμερικανο-σαουδική συμφωνία, το Ισραήλ δεν υπήρχε καν στον χάρτη.

* Τρομοκρατική οργάνωση απαγορευμένη στη Ρωσία.

https://ria.ru/20251120/tramp-2056111097.html