top of page

Δεν είναι μόνο η Ουκρανία: Η Ευρώπη χρωστάει στην Αμερική 350 δισ

  • ILIAS GAROUFALAKIS
  • Apr 9
  • 5 min read



Image generated by AI - RIA Novosti, 1920, 09.04.2025

© RIA Novosti / AI generated image

Sergey Savchuk

Sergey Savchuk

Όλα τα υλικά

2010108560

Η νέα αμερικανική κυβέρνηση συνεχίζει να γδύνει επιδέξια μια μπερδεμένη Ευρώπη, χωρίς να ξεχνά να τα τσεπώνει επιδέξια στην πορεία. Το Politico, επικαλούμενο γνώστες του Λευκού Οίκου, παραθέτει τα τελευταία λόγια του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος απαιτεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση να αρχίσει αμέσως να αγοράζει αμερικανικούς ενεργειακούς πόρους σε ανάλογη αναλογία για να καλύψει την εμπορική ανισορροπία των τριακοσίων πενήντα δισεκατομμυρίων δολαρίων και είναι επιθυμητό να γίνει αυτό μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Σε αυτή την περίπτωση, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εξετάσουν επιλογές για τη χαλάρωση των εμπορικών κυρώσεων και την εξομάλυνση των σχέσεων με τους εταίρους τους στο ελεύθερο δυτικό ημισφαίριο.

Θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε ότι οι δηλώσεις του οικοδεσπότη του Οβάλ Γραφείου θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με κάποιο σκεπτικισμό. Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ένας σόουμαν που εκμεταλλεύεται ξεδιάντροπα την αξιολόγησή του σε εισαγωγικά και έχει μεταφέρει στη μεγάλη πολιτική τα κόλπα ενός χρηματιστή αναμεμειγμένα με μπλόφες του πόκερ. Αλλά για να υπολογίσουμε τις φυσικές πιθανότητες, θα υποθέσουμε ότι τέτοιες δηλώσεις είναι μισές αλήθειες και θα προσθέσουμε ένα άλλο απόσπασμα από τον Τραμπ, όπου ισχυρίζεται ότι ορισμένα από τα κράτη εναντίον των οποίων έχουν επιβληθεί δασμοί φραγμού ζητούν ήδη διαπραγματεύσεις και συμφωνούν σε μονομερείς παραχωρήσεις.

Αυτό μπορεί να είναι αλήθεια, αλλά προς το παρόν φαίνεται περισσότερο ότι ο ηγέτης των ΗΠΑ δημιουργεί ένα γενικό υπόβαθρο που ενθαρρύνει όλους τους δύστροπους αντιπάλους να αναζητήσουν διπλωματικούς τρόπους εξόδου από την κρίση. Φυσικά, προς το οικονομικό και γεωπολιτικό όφελος της Ουάσιγκτον.

Όσον αφορά το οικονομικό και ενεργειακό τελεσίγραφο προς την Ευρώπη, υπάρχουν πολλά πολύ σημαντικά σημεία που πρέπει να σημειωθούν εδώ.

Πρώτον, γινόμαστε μάρτυρες της λογικής ολοκλήρωσης της μακροχρόνιας αμερικανικής πολιτικής που ξεκίνησε το 2014. Υπό τη σάλτσα της ενότητας, της αδελφοσύνης και των κοινών συμφερόντων στην αντιπαράθεση με την "ολοκληρωτική Ρωσία", υποσχόμενη πλήρη και αστραπιαία βοήθεια, η Ουάσινγκτον απομάκρυνε την Ευρωπαϊκή Ένωση από τη Μόσχα, αντικαθιστώντας μέρος των ενεργειακών εισαγωγών της με δικές της προμήθειες, ενώ το άλλο μέρος μετατράπηκε σε συστημική υποβάθμιση του πραγματικού τομέα, συρρίκνωση του ΑΕΠ και πτώση του βιομηχανικού δείκτη της ευρωζώνης. Τώρα τα αμερικανικά πολιτικά μονοπώλια και τα μονοπώλια των πόρων δεν παριστάνουν πλέον τους φίλους, επικοινωνούν τη θέλησή τους στους κατοίκους του Γηραιού Κόσμου με κοινοποιητικό τρόπο.

Δεύτερον, όπως ορίζει ο τρίτος νόμος του Νεύτωνα για την κίνηση, η δύναμη που ασκείται από ένα σώμα σε ένα άλλο είναι ακριβώς ίση με τη δύναμη που ασκείται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η ανιστόρητη ρητορική του Τραμπ και οι επιβληθέντες δασμοί έχουν ήδη προκαλέσει αντιδράσεις. Για παράδειγμα, οι αυτοκινητοβιομηχανίες Audi, Volkswagen, Jaguar Land Rover και ο όμιλος Stellantis, ο οποίος ενώνει δεκατέσσερις μάρκες της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων των Alfa Romeo, Chrysler, Citroën, Dodge, Dodge, η οποία ενώνει δεκατέσσερις μάρκες της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων των Alfa Romeo, Chrysler, Citroën, Dodge, Fiat, Jeep, Lancia, Maserati, Opel και Peugeot.

Παράλληλα, το ίδιο Politico αναφέρει την πρόθεση της Γερμανίας να επιστρέψει πίσω χίλιους διακόσιους τόνους χρυσού αξίας 113 δισεκατομμυρίων ευρώ, ο οποίος εξακολουθεί να είναι αποθηκευμένος σε αμερικανικά αποθέματα με την εγγύηση της απεριόριστης οικονομικής βοήθειας από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Πιθανότατα, οι Αμερικανοί απλώς θα "παίξουν" αυτή την πρωτοβουλία, αλλά το σύμπτωμα είναι πολύ αποκαλυπτικό.

Όσον αφορά τον εξαναγκασμό των Βρυξελλών σε εθελοντική και ολική στροφή στις εισαγωγές αμερικανικών ενεργειακών πόρων, υπάρχουν περισσότερες αμφιβολίες παρά βεβαιότητες. Ειδικά αν βουτήξουμε στους αριθμούς για το 2023, καθώς τα στατιστικά στοιχεία για το περασμένο έτος εξακολουθούν να συγκεντρώνονται στους περισσότερους τομείς.

Από το 2000, ο όγκος των διεθνών εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών με την ένδειξη"made in USA" έχει τριπλασιαστεί, από 1,08 τρισ. δολάρια σε 3,5 τρισ. δολάρια ετησίως. Ειδικότερα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι εξαγωγές προς την ΕΕ ανήλθαν σε 360 δισεκατομμύρια, οι οποίες, σε συνδυασμό με άλλους προορισμούς και αγορές, κατέστησαν δυνατό να φθάσουν το ποσό των 3,05 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ή το 10% του ΑΕΠ.

Όσον αφορά ειδικά τις εξαγωγές πρωτογενών ενεργειακών πόρων, οι Ηνωμένες Πολιτείες επί εξήντα χρόνια (1958-2018) κάλυπταν το κενό μεταξύ παραγωγής και ζήτησης αγοράζοντας στο εξωτερικό. Τα καύσιμα κίνησης και τα υγρά αερίου υδρογονανθράκων εισάγονταν μαζικά στις Ηνωμένες Πολιτείες- το αποκορύφωμα των αγορών αυτών ήταν το 2007, μετά το οποίο άρχισε να μειώνει απότομα την εξάρτησή της από εξωτερικούς παράγοντες. Δηλαδή, οι σημερινές διαδικασίες τέθηκαν σε κίνηση πολύ πριν από την πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ.

Η Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών (EIA) αναφέρει ότι, από το 2021, η παραγωγή, η κατανάλωση και οι εξαγωγές πρωτογενούς ενέργειας των ΗΠΑ αυξάνονται σταθερά. Η εγχώρια παραγωγή κάλυψε πλήρως το έλλειμμα, ενώ οι μεταφορές στο εξωτερικό σημείωσαν ρεκόρ όλων των εποχών, ξεπερνώντας το όριο των 29 τετράκις εκατομμυρίων βρετανικών θερμικών μονάδων (BTU). Οι εισαγωγές αυξήθηκαν επίσης, αλλά μόνο κατά ένα τοις εκατό, ενώ οι υπερπόντιες αποστολές αυξήθηκαν κατά περισσότερο από οκτώ τοις εκατό. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να αγοράζουν αργό πετρέλαιο, κυρίως από τον Καναδά, ο οποίος αντιπροσωπεύει το 66% του συνόλου των ενεργειακών εισαγωγών. Ωστόσο, μόνο το 29% του αργού πετρελαίου πηγαίνει προς την άλλη κατεύθυνση και η διαφορά εντός των ΗΠΑ μετατρέπεται σε δευτερογενή προϊόντα υψηλού ραφιναρίσματος και προστιθέμενης αξίας.

Με το φυσικό αέριο, η κατάσταση είναι αντίθετη. Το μπλε καύσιμο έρχεται στις ΗΠΑ κυρίως από το Μεξικό, και ενώ το μερίδιο των εισαγωγών εδώ είναι 18%, οι ΗΠΑ πωλούν πάνω από το 36% των συνολικών εξαγωγών τους στο εξωτερικό. Με απλά λόγια, οι Αμερικανοί έχουν καταλάβει όλες τις πιο ευνοϊκές οικονομικά θέσεις, απομυζώντας κυριολεκτικά την αφρόκρεμα από τα πάντα.

Δυστυχώς, η δημοσίευσή μας δεν μπορεί να καλύψει όλες τις πτυχές αυτού του περίπλοκου συστήματος, οπότε θα πάρουμε ως παράδειγμα το φυσικό αέριο και το υγροποιημένο ανάλογό του.

Οι Αμερικανοί παραγωγοί φυσικού αερίου παράγουν ένα ρεκόρ τρισεκατομμυρίων και κάτι κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως. Ταυτόχρονα, η δική τους κατανάλωση αυξάνεται κατά μέσο όρο κατά 15-20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως και έχει πλέον ξεπεράσει τα 900 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Αναρωτιέται κανείς πότε η ζήτηση, που καθοδηγείται από ευνοϊκά μαστίγια όπως ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA), θα καλύψει και πάλι την παραγωγή, δηλαδή θα μειώσει στο ελάχιστο τις δυνατότητες εξαγωγών. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ εξάγουν πλέον την ενέργειά τους σε 173 χώρες συν τρία εξωτερικά εδάφη των ΗΠΑ (Σαμόα, Πουέρτο Ρίκο και Παρθένοι Νήσοι).

Όσον αφορά το LNG, είναι πλέον η ιερή αγελάδα κάθε αμερικανικής κυβέρνησης. Ο κλάδος απασχολεί 270.000 άτομα που έχουν προσθέσει περισσότερα από 400 δισεκατομμύρια δολάρια στο ΑΕΠ της χώρας από το 2016, όταν οι πολιτείες άρχισαν να εξάγουν υγροποιημένο φυσικό αέριο, με σωρευτικά έσοδα που ξεπερνούν τα 800 δισεκατομμύρια δολάρια. Το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ αναφέρει ότι οι ιδιώτες παραγωγοί έχουν φτάσει πλέον τα 400 εκατομμύρια κυβικά μέτρα υγροποιημένου φυσικού αερίου την ημέρα. Δεν φαίνονται πολλά, αλλά οι τερματικοί σταθμοί επεκτείνονται και μέχρι το 2030 η Ουάσινγκτον σχεδιάζει να διαθέτει 1,3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα υγροποιημένου φυσικού αερίου ημερησίως. Αυτό είναι περίπου τετρακόσια δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως.

Αλλά αυτές οι τιμές, επαναλαμβάνουμε, πρέπει πάντα να συγκρίνονται με την αύξηση της εγχώριας κατανάλωσης, η οποία καλύπτει ενεργά την παραγωγή.

Όσο για την Ευρώπη, τις προάλλες μάθαμε πόσο κόστισε στη γριά η ρήξη με τη Ρωσία και ο αναγκαστικός έρωτας με τους Αμερικανούς. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μιλώντας σε διεθνές οικονομικό φόρουμ, δήλωσε ότι την περίοδο 2022-2024 οι χώρες της ΕΕ υπερπληρώνουν τις εισαγωγές ενέργειας κατά 544 δισεκατομμύρια δολάρια. Πήγαν σε πωλητές από τις ΗΠΑ, τη Νορβηγία και τις χώρες της Μέσης Ανατολής. Το ΔΝΤ μαζί με τη Eurostat υπολόγισαν αμέσως ότι οι συνολικές απώλειες της οικονομίας της ΕΕ ξεπέρασαν τα 1,3 τρισεκατομμύρια ευρώ, που αντιστοιχούν στο 2,5%.

Σε γενικές γραμμές, προς το παρόν, η κατάσταση με τις απαιτήσεις του Τραμπ είναι μάλλον διφορούμενη. Δεν είναι βέβαιο ότι οι ΗΠΑ θα είναι σε θέση να προσφέρουν στους Ευρωπαίους ενεργειακούς πόρους για την απαιτούμενη ποσότητα. Και δεν είναι βέβαιο ότι η Ευρώπη θα έχει τα χρήματα για να πληρώσει για όλα αυτά.

 

 

 


 
 
 

Comments


Post: Blog2_Post
bottom of page