Η ανθρωπότητα διαθέτει έναν ανεξάντλητο θησαυρό πετρελαίου και φυσικού αερίου

Image generated by AI - RIA Novosti, 1920, 11.03.2025

© RIA Novosti / Image generated by AI

Πρύτανης του Πανεπιστημίου Μεταλλείων της Αγίας Πετρούπολης Βλαντιμίρ Λιτβινένκο

Vladimir Litvinenko

Όλα τα υλικά

2004171874

Πόσο μακριά έχουμε ταξιδέψει στο διάστημα; Από το 2024, το αμερικανικό διαστημικό σκάφος Voyager 1 βρίσκεται 24 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα έξω από το ηλιακό σύστημα. Ο ρυθμός κίνησης προς τον πυρήνα του πλανήτη ήταν πολύ πιο μέτριος. Το μέγιστο βάθος γεώτρησης επιτεύχθηκε στη χώρα μας - στο εξαιρετικά βαθύ πηγάδι Kola. Μέχρι το 1990, καταγράφηκε στα 12.262 μέτρα. Εκείνη την εποχή, η επιστήμη και η τεχνολογία δεν ήταν έτοιμες να προχωρήσουν σε μεγαλύτερα βάθη και οι οικονομολόγοι δεν κατανοούσαν τις προοπτικές.

Ο πειραματισμός είναι ο μόνος τρόπος για να οικοδομηθεί μια στέρεη επιστημονική θεωρία. Μια υπόθεση γεννιέται από γεγονότα που συνδέονται λογικά μεταξύ τους. Από αυτήν, με τη σειρά της, μπορεί να συναχθεί μια σειρά συμπερασμάτων, τα οποία υπόκεινται σε πειραματική επαλήθευση. Παρακολουθούμε την πρόοδο και αναρωτιόμαστε γιατί πολλά θεμελιώδη μυστήρια της ύπαρξης του πλανήτη δεν έχουν ακόμη λυθεί. Η απάντηση είναι προφανής: η ανάπτυξη της επιστήμης της Γης παρεμποδίζεται από την έλλειψη επιβεβαίωσης με άμεσο πείραμα.

Μετατοπίσεις, διασπάσεις, μετατοπίσεις και συγκρούσεις ηπείρων, κινήσεις στο εσωτερικό της Γης - αυτές οι διαδικασίες καλύπτουν τεράστιες χρονικές περιόδους και οι μάζες της ύλης που εμπλέκονται είναι πολύ μεγάλες για να αναπαραχθούν στα εργαστήρια. Η θερμοκρασία του υπεδάφους πέρα από τον φλοιό της Γης δεν είναι επίσης άμεσα μετρήσιμη.

Ωστόσο, η κατανόηση της ουσίας των βασικών προβλημάτων της επιστήμης της Γης και οι γνώσεις στον τομέα αυτό βαθαίνουν. Με το ελαφρύ χέρι του συμπατριώτη μας Βλαντιμίρ Βερνάντσκι, η γεωλογική προβληματική έλαβε ένα ολοκληρωμένο φιλοσοφικό άκουσμα: "Μόλις βιώνουμε τη ζωντανή είσοδό της (της δύναμης της λογικής) στη γεωλογική ιστορία του πλανήτη. Τις τελευταίες χιλιετίες υπήρξε μια εντατική αύξηση της επιρροής ενός είδους ζωντανής ύλης - της πολιτισμένης ανθρωπότητας - στην αλλαγή της βιόσφαιρας. Υπό την επίδραση της επιστημονικής σκέψης και της ανθρώπινης εργασίας, η βιόσφαιρα περνά σε μια νέα κατάσταση - τη νοόσφαιρα".

Από αυτή την άποψη, ο ρόλος μιας επιστήμης όπως η βαθιά μεταγεωλογία είναι ιδιαίτερα μεγάλος. Η επιστήμη αυτή, η οποία βασίζεται σε μια κατάλληλη θεωρητική πλατφόρμα της εσωτερικής δομής της Γης και στη γνώση των διεργασιών που λαμβάνουν χώρα σε αυτήν, μπορεί να δώσει μια επαρκή απάντηση στα πολυάριθμα ερωτήματα που σχετίζονται με τη γένεση του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Η επίλυση αυτού του επιστημονικού προβλήματος μπορεί να ανοίξει το δρόμο για την κάλυψη της ραγδαία αυξανόμενης ζήτησης της ανθρωπότητας για ορυκτά, ιδίως υδρογονάνθρακες.

Το μυστήριο της γένεσης του πετρελαίου εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο συζήτησης. Περιστρέφεται γύρω από το κύριο ερώτημα: αν το πετρέλαιο είναι οργανικό, δηλαδή προέρχεται από ζώα και φυτά, ή ανόργανο, σχηματίζεται στα βάθη της Γης, ταξιδεύει προς τα πάνω μέσα από ρωγμές και κορεσμένα πορώδη στρώματα.

Ο ακαδημαϊκός Ιβάν Γκούμπκιν, απόφοιτος του Ινστιτούτου Μεταλλείων της Αγίας Πετρούπολης, έγραψε: "Μια σωστή λύση για την προέλευση του πετρελαίου στη φύση δεν έχει μόνο επιστημονικό και θεωρητικό ενδιαφέρον για εμάς, αλλά και ύψιστη πρακτική σημασία.

Τα απολιθώματα υδρογονανθράκων, ιδίως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 50% του παγκόσμιου εμπορίου, συμπεριλαμβανομένων των αγαθών άμεσης κατανάλωσης που κατασκευάζονται από αυτά. Στην πραγματικότητα, οι υδρογονάνθρακες αποτελούν οκτώ στα δέκα αγαθά που καταναλώνουμε. Η σημασία αυτής της πρώτης ύλης, παρά τον ακτιβισμό της ψευδοεπιστημονικής οικονομίας χωρίς άνθρακα, έχει αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου. Προκειμένου να απαντηθεί το ερώτημα σχετικά με τους δυνητικούς πόρους του, είναι απαραίτητο να δοθεί ένα τέλος στη διαμάχη σχετικά με την προέλευση του πετρελαίου. Εάν η θεωρία της αβιογενούς, δηλαδή ανόργανης, προέλευσης είναι σωστή, τότε η έρευνα για τις γεωτρήσεις βαθέων υδάτων μπορεί επιτέλους να θέσει εκτός ημερήσιας διάταξης το ζήτημα της επερχόμενης ολικής έλλειψης υδρογονανθράκων.

Η επιστημονική σχολή του Πανεπιστημίου Μεταλλείων της Αγίας Πετρούπολης της αυτοκράτειρας Αικατερίνης Β ' κληρονόμησε τα επιτεύγματα των κυριότερων ιδεολόγων στον τομέα τόσο του οργανικού όσο και του ανόργανου σχηματισμού πετρελαίου. Οι θεωρητικές επιστημονικές αποσκευές αναπληρώνονται με νέες ιδέες. Προκύπτουν από γεωτρήσεις εξαιρετικά μεγάλου βάθους στην Ιαπωνία, το Βιετνάμ, την Κίνα, την Αυστραλία, την Αμερική και σε δύο γεωτρήσεις στην Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα - στη χερσόνησο Κόλα και στη Σουηδία.

Οι νέες ανακαλύψεις μοναδικών κοιτασμάτων πετρελαίου, χρυσού, σιδηρομεταλλεύματος και σπάνιων γαιών αποτελούν περαιτέρω στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η τεκτονική μετατόπιση ως παγκόσμια αλλαγή στη στρώση των πετρωμάτων υπό την επίδραση γεωμηχανικών διεργασιών συνδέεται με αλλαγές στην κατανομή των ουσιών στο βαρυτικό πεδίο της Γης υπό την επίδραση υψηλών θερμοκρασιών και πιέσεων.

Τα σεισμολογικά δεδομένα δείχνουν ότι το εσωτερικό της Γης μέχρι το όριο με τον πυρήνα βρίσκεται παγκοσμίως σε κρίσιμη κατάσταση και κέντρα με υγρό πυριτικό υλικό εντοπίζονται σε τοπικές ζώνες. Το πέτρωμα, το οποίο αποτελεί μέρος του κελύφους της Γης, μπορεί να θεωρηθεί ως μείγμα κρυστάλλων δύο ομάδων: οι πρώτοι υπό την επίδραση της θερμοκρασίας και της πίεσης υφίστανται πολυμορφικούς μετασχηματισμούς και μεταβολές όγκου, οι δεύτεροι δεν αλλάζουν τις ιδιότητές τους και παρέχουν πλήρωση του χώρου μεταξύ των κρυστάλλων της πρώτης ομάδας.

Σήμερα, είναι γνωστά περίπου τρεις χιλιάδες ορυκτά, που συνθέτουν τα στερεά κελύφη του πλανήτη, και μερικές εκατοντάδες - στον ανώτερο μανδύα. Όλα τους αλληλεπιδρούν μεταξύ τους με πολύπλοκες χημικές αλληλεπιδράσεις.

Πρόσφατες μελέτες επιβεβαιώνουν ότι οι ζώνες συσσώρευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου βρίσκονται ως επί το πλείστον σε περιοχές που περικλείονται μεταξύ ανυψώσεων και βυθίσεων του υποβάθρου και του ιζηματογενούς καλύμματος, οι οποίες δεν έχουν υποστεί ανατροπές του τεκτονικού καθεστώτος στην ιστορία της γεωλογικής ανάπτυξης. Οι ζώνες αυτές πρέπει να διαθέτουν βαθιά ρήγματα, η μελέτη και η ανίχνευση των οποίων αποτελεί πρόβλημα στο σημερινό στάδιο της τεχνολογικής ανάπτυξης. Η αναζήτηση τέτοιων ζωνών αποτελεί αντικείμενο ενδιαφέροντος για τους πετρελαιοπαραγωγούς όλου του κόσμου.

Το Πανεπιστήµιο των Μεταλλείων είναι πιθανώς ένας από τους τέσσερις ερευνητικούς οργανισµούς παγκοσµίως στον τοµέα της βαθιάς µεταγεωλογίας. Διαθέτουμε έξι ερευνητικά κέντρα παγκόσμιας κλάσης στο πλαίσιο της δομής μας. Καθένα από αυτά ασχολείται με διάφορους επιστημονικούς τομείς που συνδέονται με έναν κοινό τελικό στόχο. Έτσι, το Πανεπιστήμιο καλύπτει όλο το σύμπλεγμα της έρευνας στο καθορισμένο θέμα.

Οι χώροι δοκιμών πεδίου βρίσκονται από την Ανταρκτική (σταθμός Βοστόκ) έως τη χερσόνησο Κόλα και τα Ουράλια Όρη. Στο χώρο επιστημονικών δοκιμών στο βορειοδυτικό τμήμα της Ανατολικοευρωπαϊκής Πλατφόρμας, προβλέπεται η ανόρυξη παραμετρικών γεωτρήσεων σε βάθος άνω των 3.000 μέτρων κάτω από τα πετρώματα του Δεβονίου με πλήρη δειγματοληψία πυρήνων και ένα σύμπλεγμα γεωφυσικών, γεωχημικών και άλλων τύπων μελετών. Οι εργασίες έχουν προγραμματιστεί να ξεκινήσουν φέτος, καθώς και γεωτρήσεις στο παράκτιο τμήμα της Ανταρκτικής.

Τα αποτελέσματα πεδίου υποδεικνύουν την ώθηση των Δυτικών Ουραλίων στην άκρη της ανατολικοευρωπαϊκής πλατφόρμας. Κάτω από τα πτυχωμένα Ουράλια Όρη υπάρχουν συμπλέγματα πλατφόρμας που είναι ασθενώς μετατοπισμένα και βρίσκονται σχεδόν οριζόντια. Το βάθος τους είναι αρκετά προσιτό για γεωτρήσεις - έως και πέντε χιλιόμετρα. Σε αυτή τη γεωλογική ζώνη, σκοπεύουμε να την εξερευνήσουμε με γεώτρηση εξαιρετικά μεγάλου βάθους.

Η πρακτικά αποδεδειγμένη παρουσία βαθιάς γένεσης πετρελαίου και φυσικού αερίου σε πολλές χώρες μας δίνει λόγους για ενεργό εργασία. Ειδικά από τη στιγμή που οι κύριοι ιδεολόγοι αυτής της επιστημονικής κατεύθυνσης είναι σοβιετικοί επιστήμονες. Σήμερα είναι σημαντικό να μη χαθεί η συνέχεια στον τομέα της βαθιάς μεταγεωλογίας.

Η ανάπτυξη της επιστημονικής διαδικασίας εδώ περιορίζεται όχι μόνο από τον φόβο της καινοτομίας, την έλλειψη φαντασίας, αποφασιστικότητας και τεχνολογίας, αλλά και από προβλήματα με τον συντονισμό αυτού του έργου σε κρατικό επίπεδο. Παρ' όλα αυτά, οι επιστήμονες του πανεπιστημίου μας συνεχίζουν να χρησιμοποιούν όλες τις διαθέσιμες γνώσεις και εμπειρίες στην αναζήτηση της αλήθειας σε αυτό το πιο σημαντικό πείραμα για την εθνική οικονομία.

Έχουμε συνηθίσει να σκεφτόμαστε ότι το πέτρωμα είναι η στερεή ουσία που συνθέτει τον φλοιό της Γης και τα βαθύτερα έγκατα του πλανήτη. Ωστόσο, το πετρέλαιο είναι επίσης ένα πέτρωμα και έχει μια πολύπλοκη και μακρά υπόγεια ζωή. Το πετρέλαιο των βαθέων υδάτων περιμένει δεκάδες εκατομμύρια χρόνια μέχρι το πηγάδι να αποσφραγίσει το αδιαπέραστο κάλυμμα και ο πολυτιμότερος φυσικός πόρος να αρχίσει να εξυπηρετεί τους ανθρώπους. Όπως επίσης και τα φανταστικά αποθέματα πολλών άλλων ορυκτών που κρύβονται εκεί. Όλα αυτά απαιτούν σημαντική αύξηση της ερευνητικής δραστηριότητας για τη μελέτη, πρώτα απ' όλα, των βαθιών ρηγμάτων και των συναφών γεωλογικών φαινομένων. Σήμερα η Ρωσία είναι έτοιμη γι' αυτό.

https://ria.ru/20250311/neftegaz-2004171134.html