Η Ευρώπη σκέφτεται πώς να πει όχι στην Ουκρανία χωρίς να γίνει "πράκτορας του Κρεμλίνου"

© AFP 2022 / Francois Walschaerts

Ουκρανική σημαία έξω από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες

Διαβάστε ria.ru

Vladimir Kornilov

Όλα τα υλικά

Αυτή την εβδομάδα η Ουκρανία θα έχει πολλούς εορτασμούς. Όχι, όχι για νίκες στο μέτωπο (υπάρχουν περισσότερα από σοβαρά προβλήματα στο Κίεβο). Στο τέλος αυτής της εβδομάδας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτίθεται να συζητήσει προσωρινά τη χορήγηση στην Ουκρανία του καθεστώτος υποψήφιας χώρας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία, το θέμα θα εγκριθεί.

Τέτοιες χειρονομίες της Ευρώπης γιορτάζονται πάντα δυνατά και πανηγυρικά στην Ουκρανία. Όπως συνέβη την περασμένη εβδομάδα, όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με συντριπτική πλειοψηφία (438 βουλευτές έναντι 65, με 94 αποχές) υιοθέτησε ψήφισμα που ζητούσε να παραχωρηθεί στους Ουκρανούς το πολυπόθητο καθεστώς. Στην Ουκρανία το έκαναν είδηση σε παγκόσμια κλίμακα και συζητούν ενεργά τις περαιτέρω προοπτικές της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ο επικεφαλής του καθεστώτος του Κιέβου Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε εκ των προτέρων "ένα ιστορικό βήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης" που "θα αποδείξει ότι τα λόγια για την ένταξη του ουκρανικού λαού στην Ευρωπαϊκή οικογένεια δεν είναι απλά λόγια και όχι κενά λόγια".

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τη θετική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα ακολουθήσουν πολλές θριαμβευτικές αναμεταδόσεις του ίδιου είδους, συνοδευόμενες από ζωντανές παραστάσεις από εξωτικούς κήρυκες του Κιέβου. Πράγματι, την ίδια την "ιστορική απόφαση" θα ακολουθήσει σύνοδος κορυφής των ηγετών της ΕΕ, που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 23-24 Ιουνίου. Και εδώ είναι που η Ουκρανία έχει σοβαρές ανησυχίες. Η προσφορά της πρέπει να εγκριθεί με ομόφωνη απόφαση των ηγετών όλων των κρατών. Κρίνοντας από διάφορες πηγές, δεν υπάρχει ομοφωνία για το θέμα αυτό. Η Washington Post γράφει ότι "οι ηγέτες της ΕΕ είναι ευτυχείς να ποζάρουν με τον Ζελένσκι, αλλά είναι διστακτικοί όσον αφορά την ένταξη της Ουκρανίας".

Όχι, στα λόγια κάθε Ευρωπαίος πολιτικός λέει το ίδιο πράγμα στα μάτια των Ουκρανών συναδέλφων του: "Η θέση της Ουκρανίας είναι στην ευρωπαϊκή οικογένεια". Ό,τι κι αν σημαίνει. Αλλά είναι άλλο πράγμα να εκφράζουν την επίσημη αλληλεγγύη τους στον "αγώνα κατά της ρωσικής επιθετικότητας" και άλλο να εξηγούν στους ψηφοφόρους τους την ανάγκη να φέρουν τη φτωχότερη χώρα της ηπείρου πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για ορισμένους ηγέτες της ΕΕ, εδώ βρίσκεται το πρόβλημα.

Σύμφωνα με το Bloomberg, τουλάχιστον δύο κράτη αντιτίθενται σε μια βιαστική απόφαση ακόμη και για το επίσημο καθεστώς της Ουκρανίας ως υποψήφιας χώρας - η Δανία και η Ολλανδία (σύμφωνα με τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης, προσχωρεί και η Σουηδία). Οι Δανοί έγιναν πρόσφατα, απροσδόκητα για πολλούς, οι απόλυτοι ηγέτες της Ευρώπης στο αντιμεταναστευτικό συναίσθημα. Κατά συνέπεια, η Κοπεγχάγη αντιτίθεται σε κάθε κίνηση της ΕΕ να αμβλύνει τους κανόνες μετακίνησης των μεταναστών.

Κατ' αρχήν, αυτό ήταν το κύριο εμπόδιο για την πρόσβαση της Ουκρανίας σε οποιοδήποτε επίσημο καθεστώς εντός της ΕΕ τα τελευταία χρόνια. Η προοπτική εκατομμυρίων άπορων μεταναστών στην αγορά εργασίας δεν έχει ικανοποιήσει πολλούς. Ωστόσο, αφού οι ευρωπαϊκές χώρες αναγκάστηκαν να ανοίξουν τα σύνορά τους στους Ουκρανούς πρόσφυγες, το πρόβλημα αυτό επισκιάστηκε κάπως - εκατομμύρια Ουκρανοί κατέληξαν στην Ευρώπη ούτως ή άλλως. Επιπλέον, ορισμένες χώρες έχουν κάνει εξαιρέσεις για αυτούς σε αυστηρούς κανόνες για την άδεια εργασίας. Αυτό έχει ήδη προκαλέσει διαμαρτυρίες μεταξύ μεταναστών από άλλες χώρες και κατηγορίες για ρατσισμό.

Η Δανία έχει επίσης διακριθεί τονίζοντας ότι περιορίζει την παραμονή των Ουκρανών προσφύγων στη χώρα της στα δύο χρόνια. Μετά από αυτό, οι επισκέπτες θα κληθούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Και το γεγονός ότι η Κοπεγχάγη αντιμετωπίζει σοβαρά το ζήτημα αυτό επιβεβαιώθηκε από τις σκληρές αποφάσεις της δανικής κυβέρνησης να απελάσει τους Σύρους πρόσφυγες, οι οποίοι επίσης έγιναν δεκτοί εκεί με ανοιχτές αγκάλες.

Η κατάσταση με τη θέση των Κάτω Χωρών είναι ακόμη πιο περίπλοκη. Μια εσωτερική ατζέντα που σχετίζεται με το ολλανδικό δημοψήφισμα του 2016 για τη Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας συμπίπτει με την πανευρωπαϊκή συζήτηση για την τύχη της ουκρανικής ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Τότε η πλειοψηφία των Ολλανδών ψηφοφόρων απέρριψε την ιδέα της υπογραφής του εγγράφου, γεγονός που προκάλεσε σοκ στις ευρωπαϊκές και κυρίως στις ουκρανικές ελίτ. Κρίνοντας από μια πρόσφατη συνέντευξη που έδωσε στα ολλανδικά μέσα ενημέρωσης ο τότε πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο, εξακολουθεί να ανατριχιάζει στην αναφορά αυτού του δημοψηφίσματος.

Εκ πρώτης όψεως, φαίνεται ότι αυτό δεν θα έπρεπε να αποτελεί εμπόδιο για τη Χάγη. Εξάλλου, οι Κάτω Χώρες υπέγραψαν τελικά τη συμφωνία παρά τη λαϊκή ψήφο. Έξι χρόνια έχουν περάσει από τότε, τα γεγονότα των τελευταίων μηνών πρέπει να είχαν αντίκτυπο και στη διάθεση των Ολλανδών πολιτών εκεί. Υπάρχει όμως ένα σοβαρό πρόβλημα για την Ουκρανία: ο Μαρκ Ρούτε, ο Ολλανδός πρωθυπουργός. Είναι γεγονός ότι ήταν πρωθυπουργός και πριν από έξι χρόνια. Και για να εξηγήσει στο κοινό του γιατί θα υπογράψει τελικά το σκανδαλώδες έγγραφο, ορκίστηκε: "Η Ουκρανία δεν θα είναι ποτέ στην Ευρωπαϊκή Ένωση".

Αν τουλάχιστον είχε υπάρξει αλλαγή εξουσίας στις Κάτω Χώρες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, θα ήταν ίσως ευκολότερο για έναν άλλο ηγέτη να ψηφίσει υπέρ του καθεστώτος της Ουκρανίας ως υποψήφιας χώρας, αλλά για τον Ρούτε και το κόμμα του αυτό φαίνεται να αποτελεί ανυπέρβλητο εμπόδιο προς το παρόν. Και τι να κάνουν σε αυτή την κατάσταση, οι Ολλανδοί πολιτικοί δεν γνωρίζουν. Ως εκ τούτου, τον Απρίλιο, το ολλανδικό κοινοβούλιο δεν υποστήριξε το σχέδιο ψηφίσματος για τη χορήγηση στην Ουκρανία καθεστώτος υποψήφιας χώρας στην ΕΕ - μόνο 52 από τους 150 βουλευτές ψήφισαν υπέρ.

Τα ολλανδικά μέσα ενημέρωσης (όπως και πολλά άλλα στην Παλαιά Ευρώπη) προσπαθούν να ηρεμήσουν την κοινή γνώμη, υποστηρίζοντας ότι το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην ΕΕ είναι μια κενή τυπική διαδικασία που δεν σημαίνει ότι η χώρα θα γίνει τελικά δεκτή στην Ένωση. Ως παράδειγμα αναφέρεται η Τουρκία, η οποία βρίσκεται σε αυτό το καθεστώς εδώ και σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα και απομακρύνεται όλο και περισσότερο από την ΕΕ. Αλλά, για παράδειγμα, το κύριο άρθρο του Trouw πιστεύει ότι αυτό είναι ένα πολύ επώδυνο ζήτημα για την ολλανδική κοινή γνώμη, δεδομένων των υποσχέσεων που έδωσε η κυβέρνηση κατά τη διάρκεια του "ουκρανικού" δημοψηφίσματος.

Εξ ου και, σύμφωνα με τον Trouw, η απότομη αλλαγή τόνου των Ολλανδών πολιτικών κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Ουκρανού υπουργού Εξωτερικών Dmytro Kuleba (παρεμπιπτόντως, ήταν υπεύθυνος στο Κίεβο για την εκστρατεία του 2016 στην Ολλανδία, η οποία τελικά απέτυχε παταγωδώς). Ενώ μιλούσε για "ρωσική επιθετικότητα", ήταν "βυθισμένος σε ένα λουτρό συμπαράστασης και συμπάθειας". Αλλά μόλις μίλησε για τις προοπτικές της χώρας του στην ΕΕ, "βρέθηκε ξαφνικά σε ένα λουτρό τυπικότητας", το οποίο συνάντησε μια περισσότερο από ψυχρή αντίδραση.

Για να διορθωθεί η κατάσταση, ένα ουκρανικό βαρίδι (όχι μόνο με την πολιτική έννοια του όρου) - ο πρόεδρος της Verkhovna Rada Ruslan Stefanchuk - στάλθηκε επειγόντως στην Ευρώπη. Παραδέχθηκε ανοιχτά ότι πρόκειται να αλλάξει τις "ευρωσκεπτικιστικές" χώρες - λες και μόνο ένας ευρωσκεπτικιστής θα μπορούσε να εμποδίσει την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ. Προφανώς, στο Κίεβο είναι σίγουροι ότι ένας ευρωφίλος δεν μπορεί να είναι "ουκρανός σκεπτικιστής". Όπως είναι φυσικό, έχει επικεντρώσει το ταξίδι του στη Χάγη, όπου προσπαθεί να πείσει τους πολιτικούς ότι "οι Κάτω Χώρες θα επωφεληθούν μόνο από το καθεστώς της Ουκρανίας ως υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην ΕΕ.

Αλλά κάτι δεν φαίνεται να λειτουργεί. Σύμφωνα με το Bloomberg, η Ολλανδία, όπως και κάποιες άλλες χώρες της Παλαιάς Ευρώπης, προσπαθούν πυρετωδώς να βρουν φόρμουλες που δεν θα προσβάλλουν την Ουκρανία (λένε ότι "θα έστελνε λάθος μήνυμα στο φόντο της ρωσικής επιθετικότητας") και ταυτόχρονα δεν θα της παραχωρήσουν ούτε καν ένα εντελώς τυπικό καθεστώς υποψήφιας χώρας στην ΕΕ.

Οι "σκεπτικιστές της Ουκρανίας" βρήκαν έναν λόγο για να δικαιολογήσουν τη θέση αποκλεισμού. Επισημαίνουν την αδικία έναντι άλλων υποψηφίων για ένταξη στην ΕΕ, οι οποίες έχουν ξεκινήσει εδώ και καιρό μια πορεία προς αυτή την κατεύθυνση. Η προαναφερθείσα απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου γίνεται οδυνηρά αντιληπτή σε πολλές από αυτές τις χώρες. Στην Τιφλίδα, μάλιστα, έγινε λόγος ότι η παραχώρηση ενός τέτοιου καθεστώτος μόνο στην Ουκρανία θα οδηγούσε σε εμφύλιες συγκρούσεις και πραξικόπημα στη Γεωργία. Αυτή η συζήτηση για την αδικία ήταν που έπιασε τόπο στην Ευρώπη.

Η εφημερίδα Kronen Zeitung αναφέρει ότι ο Αυστριακός καγκελάριος Karl Nehammer ταξιδεύει τώρα για να πείσει τους συναδέλφους του να υποστηρίξουν μια ειδική φόρμουλα που θα συνδέει την πορεία της Ουκρανίας προς την ΕΕ με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και τη Μολδαβία. Τόνισε ότι η ιδέα δεν ανήκει καν στον ίδιο, αλλά στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν. Νωρίτερα, ο Nehammer ανακοίνωσε ένα σχέδιο σύμφωνα με το οποίο ειδικά για την Ουκρανία και τη Μολδαβία θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα είδος "ευρωπαϊκού προπαρασκευαστικού χώρου" - μια προπαρασκευαστική ομάδα για τους μελλοντικούς πρωτοετείς μαθητές.

Σύμφωνα με τα ουκρανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέπτυξε δύο εναλλακτικά σχέδια για το θέμα - θετικό και "υπό όρους", το οποίο η Ουκρανία αντιμετωπίζει προκαταρκτικά ως αρνητική επιλογή. Εάν το Σχέδιο Β υιοθετηθεί, η Ουκρανία θα λάβει κάτι σαν "αναβαλλόμενο καθεστώς υποψήφιας χώρας", μετά το οποίο, σύμφωνα με την European Pravda, "η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προσπαθήσει να πείσει ότι το Σχέδιο Β δεν είναι "zrada-προδοσία " αλλά "peremoga-νίκη".

Αυτό το σενάριο φοβούνται πολύ στο Κίεβο, όπου τα εναλλακτικά σενάρια της ουκρανικής ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης αποδίδονται σε "ίντριγκες του Κρεμλίνου". Ο Zelenskyy αντέδρασε έντονα στα σχέδια αυτά: "Είμαι απολύτως βέβαιος ότι πρόκειται για πίεση και επιρροή Ρώσων αξιωματούχων, γραφειοκρατών και λομπίστων. Και όσους θα προσέφεραν οποιαδήποτε εναλλακτική λύση, το Κίεβο κατηγόρησε εκ των προτέρων για "συνειδητή ή ασυνείδητη προώθηση των ρωσικών συμφερόντων".

Έτσι, οι Ευρωπαίοι ηγέτες βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια δύσκολη επιλογή. Η άρνηση χορήγησης στην Ουκρανία του καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ θα παρουσιαζόταν από το Κίεβο και τους ανατολικοευρωπαίους συμμάχους του ως "προδοσία" και "φλερτ με τη Ρωσία". Η συναίνεση θα προκαλούσε σοβαρά προβλήματα στις χώρες της Παλαιάς Ευρώπης. Οι ψηφοφόροι θα πρέπει να εξηγήσουν γιατί παραχωρείται στην Ουκρανία ένα τέτοιο καθεστώς, αλλά στην πραγματικότητα κανείς στην ΕΕ δεν πρόκειται να το δεχτεί.

Europe- mulls -how -to -say -No to -Ukraine without becoming 'Kremlin agent'

https://ria.ru/20220613/evropa-1794905919.html