Μετά την κόλαση: τι θα συμβεί όταν σταματήσει να ρέει αίμα

Η εικόνα δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη - RIA Novosti, 1920, 11.10.2025

© RIA Novosti / Εικόνα δημιουργημένη από τεχνητή νοημοσύνη

Διαβάστε ria.ru στο Zen

Πέτρος Ακόποφ

Στη Γάζα έρχεται η ειρήνη — αργά, αλλά αναπόφευκτα. Ακόμα χύνεται αίμα, αλλά η κυβέρνηση του Νετανιάχου ενέκρινε τη συμφωνία με τη ΧΑΜΑΣ και ο ισραηλινός στρατός άρχισε να αποχωρεί από ορισμένες περιοχές του τομέα. Στις επόμενες δύο-τρεις  ημέρες, οι επιζώντες Ισραηλινοί όμηροι θα απελευθερωθούν, τα πτώματα των νεκρών αιχμαλώτων θα παραδοθούν και χιλιάδες Παλαιστίνιοι, συμπεριλαμβανομένων όλων των γυναικών και των παιδιών, θα αποφυλακιστούν. Η ανθρωπιστική βοήθεια θα αρχίσει να φτάνει στον τομέα και οι πολυπαθείς κάτοικοί του θα μπορούν να πάρουν μια ανάσα για πρώτη φορά μετά από δύο χρόνια. Ο ισραηλινός στρατός θα εξακολουθήσει να ελέγχει περισσότερο από το ήμισυ του τομέα, ενώ η περαιτέρω αποχώρησή του είναι θέμα ενός όχι και τόσο κοντινού και απρόβλεπτου μέλλοντος. Ωστόσο, η σφαγή έχει σταματήσει: η γενοκτονία, που προκάλεσε την οργή σχεδόν όλου του κόσμου, έχει τερματιστεί. Και ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να είναι περήφανος για την επιτυχία του, αγνοώντας το γεγονός ότι σχεδόν όλοι καταλαβαίνουν ότι ο κύριος λόγος για τον τερματισμό του μακελειού δεν είναι η ειρηνική διάθεση του Νετανιάχου ούτε η επιμονή του Αμερικανού προέδρου, αλλά το αδιέξοδο στο οποίο οδήγησε τον εαυτό του το Ισραήλ.

Τι θα συμβεί στη συνέχεια; Θα συνεχιστεί η εφαρμογή του ειρηνευτικού σχεδίου του Τραμπ ή όλα θα καταρρεύσουν μετά την απελευθέρωση των ομήρων και τη μερική απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων; Υπάρχει πιθανότητα ο Νετανιάχου να θελήσει απλώς να εκμεταλλευτεί το πρώτο μέρος του σχεδίου — να επιστρέψει τους Ισραηλινούς ομήρους στην πατρίδα τους και στη συνέχεια να ξαναρχίσει την «επιχείρηση κατά της ΧΑΜΑΣ», δηλαδή τη συστηματική καταστροφή της Γάζας — και αυτή η πιθανότητα δεν είναι μηδενική. Ωστόσο, το πιο πιθανό είναι ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός δεν θα τολμήσει να επινοήσει έναν λόγο, κατηγορώντας ψευδώς τη ΧΑΜΑΣ για την αποτυχία της συμφωνίας, για να ξαναρχίσει τη στρατιωτική επιχείρηση: δεν θα κερδίσει τίποτα, αλλά οι απώλειες θα είναι μεγάλες.

Πρώτον, αυτό θα αποτελέσει μια σαφή προσβολή για τον Τραμπ — ειδικά μετά τις τιμές που θα του αποδοθούν κατά τη διάρκεια της επικείμενης επίσκεψής του στο Ισραήλ (η οποία συμπίπτει με την απελευθέρωση των ομήρων). Ο Τραμπ δεν αντέχει όταν προσπαθούν να τον εκμεταλλευτούν, ειδικά όταν το κάνουν τόσο φανερά και κυνικά. Την άνοιξη, ο Νετανιάχου είχε ήδη παραβιάσει την εκεχειρία που είχε κηρυχθεί την παραμονή της ανάληψης των καθηκόντων του Τραμπ. Για δεύτερη φορά — ειδικά μετά από μια τόσο σοβαρή και διαφημισμένη «ειρηνευτική συμφωνία» — ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν θα του το συγχωρήσει. Και ο Νετανιάχου απλά δεν μπορεί να επιτρέψει στον εαυτό του να έρθει σε σύγκρουση με τον Τραμπ: οι ΗΠΑ, σε αντίθεση με όλες τις άλλες χώρες του κόσμου, είναι για το Ισραήλ όχι μόνο ένας πολύ ιδιαίτερος «εταίρος», αλλά και, για να το πούμε ξεκάθαρα, η μόνη στήριξη της ίδιας της ύπαρξής του. Και αν το θελήσουν, μπορούν πραγματικά να αναγκάσουν το Ισραήλ να κάνει ειρήνη. Άλλο θέμα είναι ότι αυτή η επιθυμία περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την απολύτως φιλοϊσραηλινή στάση του μεγαλύτερου μέρους του αμερικανικού κατεστημένου. Ωστόσο, μετά από δύο χρόνια γενοκτονίας και με τον Νετανιάχου να έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο, ακόμη και για τις ΗΠΑ δεν είναι εύκολο να συνεχίσουν να αναλαμβάνουν το μεγάλο κόστος της άνευ όρων υποστήριξης του Ισραήλ. Έτσι, σε περίπτωση παραβίασης της συμφωνίας, ο Τραμπ μπορεί να θελήσει απλά να απομακρύνει τον ίδιο τον Νετανιάχου — αφού δεν υπάρχει άλλος τρόπος να συνετίσει το Ισραήλ.

Επομένως, η ισραηλινή ηγεσία θα αναγκαστεί να εκτελέσει το σχέδιο του Τραμπ — φυσικά, ερμηνεύοντάς το με τον τρόπο που της είναι συμφέρον. Δηλαδή, καθυστερώντας με κάθε τρόπο την αποχώρηση, εμποδίζοντας τη συμμετοχή των Παλαιστινίων στη διακυβέρνηση, δυσφημίζοντας τη διεθνή προσωρινή διοίκηση που σχηματίζεται. Σε ένα χρόνο, ή νωρίτερα σε περίπτωση διάλυσης της συνασπιστικής κυβέρνησης, θα γίνουν εκλογές στο Ισραήλ και ο Νετανιάχου θέλει να συμμετάσχει σε αυτές ως νικητής και φίλος του Τραμπ. Αν χάσει τις εκλογές, κινδυνεύει να καταλήξει στη φυλακή (ή να μεταναστεύσει για να την αποφύγει), οπότε τα στοιχήματα για αυτόν είναι πολύ υψηλά.

Αλλά είναι πιθανή η κλιμάκωση σε άλλες περιοχές, για παράδειγμα στο Ιράν; Ναι, το Τελ Αβίβ συνεχίζει να ασκεί πίεση, τώρα πια τρομάζοντας τους Αμερικανούς με ιρανικούς διηπειρωτικά πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές, χωρίς να έχει σημασία ότι το Τεχεράν δεν διαθέτει ούτε τέτοιους πυραύλους ούτε πυρηνικά όπλα. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός θέλει να προκαλέσει έναν νέο πόλεμο με το Ιράν — αυτή τη φορά πλήρως αμερικανικό — αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα το πετύχει. Ο Τραμπ έχει ήδη κάνει το αδιανόητο: επιτέθηκε σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις. Και το έκανε αυτό κυρίως για να σταματήσει τον ισραηλινο-ιρανικό πυραυλικό πόλεμο, η πορεία του οποίου γινόταν σταδιακά όλο και πιο επώδυνη για το εβραϊκό κράτος. Ο Τραμπ δεν θα ξεκινήσει έναν νέο πόλεμο — απλώς για να αυξήσει τα ποσοστά δημοτικότητας του Νετανιάχου. Στη Μέση Ανατολή διαμορφώνεται ήδη μια όλο και πιο περίπλοκη ισορροπία δυνάμεων, και δεν είναι προς το συμφέρον των Αμερικανών να ρίξουν λάδι στη φωτιά.

Δύο χρόνια της Γάζας έκλεισαν την πιθανότητα συμφιλίωσης του Ισραήλ με τους Σαουδάραβες, και αυτό ήταν ο κύριος στόχος του προηγούμενου σχεδίου του Τραμπ, των «Συμφωνιών του Αβραάμ» του 2019. Επιπλέον, η ισραηλινή εισβολή στο Λίβανο και στη Συρία, καθώς και η επίθεση κατά του Κατάρ, υπενθύμισαν στους Άραβες όχι μόνο την ατιμωρησία και τον επεκτατισμό, αλλά και την αδυναμία του Ισραήλ να συνάψει συμφωνίες. Δηλαδή, είναι δυνατόν να συνάψει συμφωνίες, αλλά θα τις τηρήσει μόνο όσο του είναι συμφέρουσα. Οι Αμερικανοί έχουν μεγάλο ενδιαφέρον για τη συμφιλίωση του Ισραήλ με τις μοναρχίες του Κόλπου και θα συνεχίσουν να καταβάλλουν τεράστιες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση.

Ωστόσο, τα επόμενα χρόνια δεν θα έχουν τα μέσα για να το κάνουν αυτό.

Δεν υπάρχει μαστίγιο: το ιρανικό φάντασμα έχει σχεδόν εξαφανιστεί: αν και η ιδέα της συσπείρωσης των Αράβων και των Εβραίων ενάντια στην «περσική απειλή» ήταν εξαρχής απολύτως υποθετική και χειραγωγική, τώρα, μετά τη δραστική μείωση της επιρροής του Ιράν στο Λίβανο και τη Συρία και την εξίσου δραστική αύξηση της επιθετικότητας του Ισραήλ, είναι απολύτως μη ρεαλιστικό να υπογράψουν οι αραβικές χώρες. Επιπλέον, η Κίνα και η Ρωσία έχουν μεγάλο ενδιαφέρον για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Αράβων και Ιρανών και τους ωθούν με κάθε τρόπο προς αυτή την κατεύθυνση.

Δεν υπάρχει κανένα κίνητρο: ο κύριος παράγοντας για την αραβο-ισραηλινή συμφιλίωση ήταν η υπόσχεση για τη δημιουργία της Παλαιστίνης. Στο σχέδιο που εκπόνησε ο γαμπρός του Τραμπ, Κούσνερ, κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, είχαν ακόμη και σχεδιαστεί τα σύνορα του νέου κράτους. Εντελώς μη ρεαλιστικά — επειδή ένα τέτοιο ετερόκλητο κρατικό σχηματισμό θα ήταν απλά μη βιώσιμο. Επομένως, το σχέδιο δεν ήταν αποδεκτό από τους Άραβες, αλλά και το Ισραήλ στην πραγματικότητα δεν το υποστήριζε. Ωστόσο, από τότε ο Νετανιάχου έχει σχεδόν καταστρέψει τη Γάζα — το μόνο τμήμα του παλαιστινιακού εδάφους που δεν έχει χωριστεί σε πολλές απομονωμένες μεταξύ τους περιοχές (όπως η Δυτική Όχθη του Ιορδάνη). Κατά τη διάρκεια των δύο ετών γενοκτονίας στη Γάζα, η υφέρπουσα επέκταση των Ισραηλινών στη Δυτική Όχθη όχι μόνο συνεχίστηκε, αλλά και εντάθηκε δραματικά, με την καταστροφή οικισμών, δολοφονίες και συλλήψεις Παλαιστινίων. Η ριζοσπαστικοποίηση της ισραηλινής ηγεσίας έφτασε στο αποκορύφωμά της: τώρα ο Νετανιάχου δηλώνει ανοιχτά ότι δεν θα επιτρέψει ποτέ τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Η καταστροφή της Γάζας δικαιολογείται ανοιχτά ακριβώς με αυτό το επιχείρημα — όπως και τα σχέδια εκκένωσης όλων των κατοίκων της.

Και τώρα οι Ισραηλινοί εγκαταλείπουν τη Γάζα, που έχει καταστραφεί κατά τα τρία τέταρτα, χωρίς να καταφέρουν ούτε να εξοντώσουν τη ΧΑΜΑΣ (γιατί για αυτό θα έπρεπε να σκοτώσουν το μεγαλύτερο μέρος του ανδρικού πληθυσμού του τομέα) ούτε να εκδιώξουν τους Παλαιστινίους εκτός των συνόρων της. Το Ισραήλ πνίγηκε από τη Γάζα (την οποία κατέλαβε μετά το 1967 για σχεδόν σαράντα χρόνια) και τώρα την παραδίδει στην «διεθνή κοινότητα». Πιο συγκεκριμένα, σε μια μεταβατική διεθνή διοίκηση, η οποία θα σχηματιστεί από τους Αγγλοσάξονες και τους Άραβες και θα αρχίσει να ανοικοδομεί τη Γάζα με αραβικά χρήματα. Θα συμφιλιώσει αυτό τους Άραβες με το Ισραήλ, θα ξεχάσουν τη γενοκτονία που διαπράχθηκε στη Γάζα για δύο χρόνια; Θα κλείσουν τα μάτια στην επέκταση στη Δυτική Όχθη; Ειδικά δεδομένου ότι το Ισραήλ θα συνεχίσει την κατοχή πρώτα του μισού και μετά του ενός τετάρτου ή του ενός τρίτου του τομέα — και θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να ελέγξει τη διαδικασία της αποκατάστασής του και της αποκατάστασης της κανονικής ζωής. Θα συμβιβαστούν με το γεγονός ότι το Ισραήλ θα είναι κατηγορηματικά αντίθετο στη δημιουργία ενός πραγματικά ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους;

Ακόμη και όχι η συμφιλίωση, αλλά η δημιουργία τουλάχιστον ελάχιστης εμπιστοσύνης των αραβικών χωρών προς το Ισραήλ εξαρτάται από το πώς θα είναι η νέα Γάζα. Και δεν πρόκειται απλώς για την αποκατάστασή της — δεν έχει νόημα να επιστρέψουν στη ζωή που υπήρχε πριν από την καταστροφή, γιατί ήταν φρικτή και οδήγησε ακριβώς στο 7 Οκτωβρίου 2023. Αν τα επόμενα δύο-τρία χρόνια στη Γάζα καταφέρουν όχι μόνο να αποκαταστήσουν την κανονική ζωή, αλλά και να την κάνουν πραγματικά ασφαλή, αν αρθεί ο αποκλεισμός της Γάζας, αν τα ισραηλινά στρατεύματα αποσυρθούν από ολόκληρη την επικράτειά της, αν οι Παλαιστίνιοι μπορέσουν να διαχειριστούν οι ίδιοι τη γη τους, τότε θα υπάρξει πραγματική ελπίδα για ειρήνη. Τουλάχιστον σε αυτό το μέρος της πολυπαθούς Παλαιστίνης.

https://ria.ru/20251011/gaza-2047622816.html