Ο κόσμος βαρέθηκε να πείθει τη Δύση

Εικόνα που δημιουργήθηκε από AI - RIA Novosti, 1920, 14.07.2025

© RIA Novosti / Εικόνα δημιουργημένη από τεχνητή νοημοσύνη

Ντμίτρι Κοσύρεφ

241

Τα πιο ενδιαφέροντα γεγονότα είναι, όπως είναι γνωστό, αυτά που συμβαίνουν αθόρυβα και απαρατήρητα. Για παράδειγμα, οι ηγέτες αρκετών κρατών συγκεντρώνονται σε διπλωματική συνάντηση, εκδίδουν μια απειλητική προειδοποιητική δήλωση εναντίον άλλων κρατών — γεγονός! Αλλά αν μια παρόμοια δήλωση εκδοθεί ξανά μετά από ένα ή δύο χρόνια και δεν υπάρξει καμία αντίδραση, τότε δεν είναι πια γεγονός. Εδώ πρέπει να δούμε τι υπάρχει πέρα από τα λόγια.

Αυτές τις μέρες συνεδρίασαν (με μια μικρή διακοπή) οι ηγέτες της ένωσης BRICS στη Βραζιλία, και στη συνέχεια στη Μαλαισία — οι υπουργοί Εξωτερικών της ASEAN και οι προσκεκλημένοι συνάδελφοί τους από την περιοχή του Ειρηνικού και άλλες περιοχές. Στη συνέχεια θα πραγματοποιηθεί συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Οργάνωσης Συνεργασίας του Σανγκάι στην Κίνα. Είναι σημαντικό ότι εδώ υπάρχει σχεδόν μια ενιαία ομάδα, δηλαδή ορισμένες χώρες συμμετέχουν ή καλούνται να συμμετάσχουν στις συζητήσεις και στις τρεις δομές (η Κίνα και η Ρωσία), άλλες σε δύο (η Μαλαισία) και ούτω καθεξής. Και το αποτέλεσμα είναι πολύ ενδιαφέρον.

Περίπου έτσι: η περίοδος των δηλώσεων δεν έχει τελειώσει (όπως είναι φυσικό, αυτές γίνονται δεκτές μετά τα αποτελέσματα). Απλώς, στην περίπτωση αυτή, αυτές περνάνε σε δεύτερο πλάνο, ενώ στο πρώτο πλάνο βρίσκονται οι ήρεμες ενέργειες χωρίς καμία επίδειξη.

Και να ένα παράδειγμα: το κύριο αποτέλεσμα των συναντήσεων στη Μαλαισία ήταν η απόφαση να υπογραφεί το φθινόπωρο η τρίτη (ενισχυμένη) έκδοση της Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου Κίνας-ASEAN. Και από την άποψη των ΗΠΑ, θα έπρεπε να ήταν ακριβώς το αντίθετο. Κάποιοι θα έπρεπε να φοβηθούν. Διότι ακριβώς πριν από την εκδήλωση στη Μαλαισία, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι από την 1η Αυγούστου θα επιβάλουν και θα επιβραδύνουν τις εισαγωγές από δέκα χώρες της ASEAN με τελωνειακούς δασμούς. Και θα το κάνουν με έναν πονηρό τρόπο: όσο περισσότερο εμπορεύεσαι με την Κίνα, τόσο υψηλότερος θα είναι ο αμερικανικός δασμός. Για τη Μαλαισία — 25 τοις εκατό, για την Ινδονησία 32 τοις εκατό και ούτω καθεξής. Αν και «ούτω καθεξής» σημαίνει και την Ιαπωνία, και το Μεξικό, και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Εδώ πρέπει να θυμηθούμε το βασικό περιεχόμενο όλης της διεθνούς πολιτικής από το 2022: τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, οι οποίες έπληξαν απροσδόκητα δεκάδες χώρες που δεν είχαν καμία σχέση με την ουκρανική σύγκρουση. Αρχικά, υπήρξε μια περίοδος δηλώσεων με κοινό μοτίβο «τι κάνετε;». Το αποτέλεσμα: μηδέν. Και κάποιος, μάλλον, θυμήθηκε το γνωστό ρητό: είναι ανόητο να ρίχνεις προκλήσεις, και στην Ασία ιδιαίτερα. Το ίδιο ισχύει για τη Λατινική Αμερική, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Ξεκίνησε η εποχή της προσεκτικής, ακόμη και αθόρυβης προσέγγισης της «παγκόσμιας πλειοψηφίας» — έτσι ώστε το εμπόριο και οι άλλες σχέσεις να μην παρεμποδίζονται από τις δυτικές υστερίες.

Φέτος, τόσο στη Βραζιλία όσο και στη Μαλαισία, το κύριο θέμα ήταν οι δασμοί της κυβέρνησης Τραμπ. Για μερικούς μήνες, κάποιοι ζούσαν με ψευδαισθήσεις του τύπου «μα γιατί εμάς;». Τώρα οι ψευδαισθήσεις έχουν περάσει. Μεταξύ άλλων, για λόγους που εκτίθενται αρκετά καλά στην εφημερίδα The New York Times και έχουν ανατυπωθεί σχεδόν παντού — για παράδειγμα, στην Ιαπωνία.

Η ιδέα είναι η εξής: είναι άσκοπο να αναζητά κανείς λογική και σύστημα στις τελωνειακές «κυρώσεις» των ΗΠΑ. Το να διαπραγματεύεσαι για αυτές είναι σαν να περπατάς σε λαβύρινθο, επιστρέφοντας συνεχώς στο σημείο εκκίνησης (απόσπασμα από την Ινδονησία). Και η αβεβαιότητα που προκύπτει τελικά είναι «δηλητήριο για την παγκόσμια οικονομία» (σύμφωνα με έναν Γερμανό τραπεζίτη).

Και τι κάνουν οι άνθρωποι που δεν αγαπούν το δηλητήριο και δεν θέλουν να περιπλανιούνται σε λαβύρινθους; Αναπτύσσουν γρήγορα σχέσεις με συνεργάτες που είναι προβλέψιμοι. Και το κάνουν όχι για να «στείλουν μήνυμα» ή να διαπραγματευτούν με τους παλιούς φίλους τους, αλλά απλά επειδή δεν υπάρχει άλλη επιλογή.

Η τρίτη έκδοση της Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου ASEAN με τους Κινέζους είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Η ιστορία του πώς η Μαλαισία, ένας από τους δεκατρείς εταίρους του BRICS, οδήγησε ολόκληρη την ASEAN προς αυτόν τον στόχο κατά τη διάρκεια της προεδρίας της, είναι μια ισχυρή ιστορία, ειδικά αν ληφθεί υπόψη ότι μία ή δύο από τις δέκα χώρες δεν ήθελαν να θυμώσουν τις ΗΠΑ.

Πολλά παρόμοια παραδείγματα συνέβησαν και στο BRICS στη Βραζιλία. Κάποιοι περίμεναν ότι θα ξαναρχίσουν οι συζητήσεις για ένα ενιαίο νόμισμα για όλα τα μέλη (και για την Ινδία, και για τις αραβικές χώρες, και για τη Ρωσία) και με χαρά διαπίστωσαν ότι ένα τέτοιο νόμισμα είναι μακριά. Άλλοι είδαν στην τρέχουσα σύνοδο κάτι σαν μια μεγάλη εμπορική και επενδυτική έκθεση. Αρκεί να προσέξουμε τις συμφωνίες που υπογράφηκαν σε διμερή βάση, για παράδειγμα, μεταξύ της Ινδίας και της οικοδέσποινας της συνάντησης.

Επίσης, ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, που συμμετείχε στη σύνοδο κορυφής των BRICS, επισκέφθηκε τη γειτονική Αργεντινή. Μια στιγμή – αλλά αυτή η χώρα δεν ανήκει στα BRICS; Τι σημασία έχει; Το σημαντικό είναι ότι ο περίεργος πρόεδρος της Αργεντινής, Χαβιέρ Μιλέι, σε σύντομο χρονικό διάστημα βελτίωσε σημαντικά την κατάσταση της εθνικής οικονομίας: έβαλε τέλος στον υπερπληθωρισμό και κέρδισε απίστευτη δημοτικότητα στη χώρα του. Και αν είναι δυτικός ή ανήκει στην «παγκόσμια πλειοψηφία» είναι άλλο θέμα.

Η Αυστραλία επίσης δεν είναι μέλος των BRICS, αλλά αυτές τις μέρες ο πρωθυπουργός της χώρας, Αντόνι Αλμπανέζε, βρίσκεται στην Κίνα. Εκεί μιλάει για την επέκταση των οικονομικών σχέσεων με τον ασιατικό γίγαντα, με τον οποίο η προηγούμενη κυβέρνηση της χώρας είχε σφοδρές διαμάχες, πιστεύοντας ότι έτσι πρέπει να συμπεριφέρεται ένας πραγματικός εταίρος των ΗΠΑ και του υπόλοιπου Δυτικού κόσμου. Όμως, οι οικονομικές πραγματικότητες είναι ισχυρότερες.

Το αποτέλεσμα είναι αυτό που προειδοποιούσαν οι Αμερικανοί στρατηγικοί πριν από την δεύτερη άφιξη του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Διαμορφώνονται δύο κόσμοι, δύο διαφορετικές παγκόσμιες οικονομίες. Ο ένας είναι ο δυτικός, όπου υπάρχει η κύρια χώρα και οι χρηματοοικονομικές και τεχνολογικές αποικίες της. Ο άλλος είναι πολύ διαφορετικός, καθόλου δυτικός, αλλά ένας κόσμος όπου το εμπόριο και οι επενδύσεις είναι σχεδόν εντελώς ελεύθερα.

Στις αρχές του επόμενου έτους θα δούμε τα στατιστικά στοιχεία για το 2025, τα οποία θα δείξουν πόσο έχουν ενισχυθεί οι σχέσεις μεταξύ των χωρών του BRICS (ASEAN, SCO, των νέων και παλαιών εταίρων τους) και πόσο έχουν αποδυναμωθεί οι σχέσεις με τις δυτικές χώρες. Αλλά θα ήταν καλό να δούμε όχι μόνο αυτά τα ξηρά στοιχεία, αλλά και κάποιες εκτιμήσεις — για παράδειγμα, σε ποιον από τους δύο κόσμους είναι καλύτερα από την άποψη των σύγχρονων τεχνολογιών.

Και τότε θα είναι δυνατό να επιστρέψουμε στην ταξινόμηση της προ-προηγούμενης εποχής, όταν, όπως είναι γνωστό, υπήρχαν τρεις κόσμοι: ο δυτικός, ο σοβιετικός και ο «τρίτος». Και να δούμε ποιος σήμερα — με βάση το επίπεδο και την ποιότητα της ανάπτυξής του — ανήκει στον πρώτο κόσμο και ποιος στον δεύτερο. Λοιπόν, ο τρίτος, προφανώς, δεν υπάρχει.

https://ria.ru/20250714/ugovory-2028875781.html