top of page

Η τελευταία λεηλασία της Ουκρανίας

  • ILIAS GAROUFALAKIS
  • Dec 5, 2024
  • 5 min read


Image generated by AI - RIA Novosti, 1920, 05.12.2024

© RIA Novosti / Image generated by AI

Εικόνα που δημιουργήθηκε από AI

Sergey Savchuk

Το ουκρανικό ζήτημα εξακολουθεί να είναι το πιο καυτό γεωπολιτικό θέμα και οι τελευταίες εβδομάδες έχουν γίνει περίοδος ριζικών αλλαγών στη ρητορική και τη συμπεριφορά τόσο του Κιέβου όσο και των Ηνωμένων Πολιτειών. Θα μιλήσουμε για υποθέσεις που βρίσκονται κοντά στη γραμμή του μετώπου μια άλλη φορά, αλλά τώρα θα μιλήσουμε για παράλληλες διεργασίες που αποτελούν νότες μιας κοινής συμφωνίας. Ο διαχειριστής του ουκρανικού συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου (UGTS) υπέβαλε αίτηση στην Εθνική Ρυθμιστική Επιτροπή Ενέργειας (NERC) με αίτημα την έγκριση αύξησης κατά 305% των τιμολογίων μεταφοράς φυσικού αερίου σε ολόκληρη τη χώρα. Η Επιτροπή έκανε δεκτό το αίτημα και το επόμενο έτος το κόστος άντλησης χιλίων κυβικών μέτρων μπλε καυσίμου θα αυξηθεί από 124,16 γρίβνα σε 502,50 γρίβνα (314 και 1260 ρούβλια, αντίστοιχα).

Το γεγονός φαίνεται να είναι τοπικό, αλλά αυτό συμβαίνει μόνο με την πρώτη ματιά. Στην πραγματικότητα, βρισκόμαστε μπροστά σε μια φάση που, με κάποια επιφύλαξη, μπορεί να χαρακτηριστεί ως σημείο καμπής και μετάβασης σε μια νέα πραγματικότητα για την Ουκρανία. Μια νέα, αλλά όχι ευτυχισμένη για το καθεστώς Ζελένσκι.

 

 Κατ' αρχάς, η προαναφερθείσα NKREKU είναι μια οργάνωση που επηρεάζει πραγματικά την ενεργειακή κατάσταση στην Ουκρανία και βοηθά να ελιχθεί στις συνθήκες ενός διαλυμένου συστήματος παραγωγής και διανομής ενέργειας. Για παράδειγμα, το καλοκαίρι του τρέχοντος έτους, ενώ το Κίεβο έκλαιγε επιδεικτικά σε κάθε γωνιά για την τραγική κατάσταση του ενεργειακού τομέα στη χώρα, η NKREKU αύξησε τα λεγόμενα ανώτατα όρια τιμών (ανώτατα επίπεδα τιμών) για την ηλεκτρική ενέργεια, γεγονός που, αφενός, αύξησε τον όγκο των ταμειακών εισπράξεων και, αφετέρου, κατέστησε δυνατή την αποφυγή διακοπών ρεύματος, ιδίως το βράδυ και τη νύχτα. Με απλά λόγια, η ηλεκτρική ενέργεια για τους οικιακούς και βιομηχανικούς καταναλωτές έγινε ακριβότερη, αλλά η προμήθειά της έγινε πιο σταθερή.

Αυτό δεν είναι νερό στο μύλο του εχθρού, αλλά ένα φυσικό γεγονός που μας υπενθυμίζει για άλλη μια φορά ότι όλες οι δηλώσεις του Κιέβου, ειδικά αυτές που είναι ευχάριστες στα αυτιά μας, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με απόλυτο σκεπτικισμό.

Η σημερινή αύξηση των τιμολογίων φυσικού αερίου βασίζεται στις ίδιες προσδοκίες, δηλαδή στον τριπλασιασμό των εισφορών στον προϋπολογισμό από τους καταναλωτές-άγκυρες, δηλαδή τις βιομηχανικές επιχειρήσεις που εξακολουθούν να επιπλέουν. Αυτές καταναλώνουν το περισσότερο φυσικό αέριο, οπότε οι κύκλοι παραγωγής τους εξαρτώνται άμεσα από τις αδιάλειπτες προμήθειες.

Η μισοπεθαμένη οικονομία της Ουκρανίας, της οποίας το εξωτερικό χρέος διογκώνεται ραγδαία και πλησιάζει το 80% του ΑΕΠ, αντέδρασε έντονα στην απόφαση αυτή. Πρέπει να προστεθεί ότι μόλις τις προάλλες ο ουκρανικός Τύπος έκανε εικασίες για μια δήλωση του στρατηγού Μαρτσένκο, ο οποίος κάποτε διοικούσε την άμυνα του Μίκολαϊβ. Ο στρατηγός, ο οποίος παραιτήθηκε πρόωρα για λόγους υγείας, δήλωσε ότι οι ουκρανικές επιχειρήσεις δεν μπορούν πλέον να αντέξουν τις κακουχίες του πολέμου. Αν παλαιότερα οι ιδιοκτήτες εργοστασίων, εφημερίδων και ατμόπλοιων μετέφεραν εθελοντικά χρήματα για τις ανάγκες των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, τον τελευταίο χρόνο η διαδικασία αυτή έγινε αναγκαστική και στα νέα δεδομένα πολλοί οικονομικοί χορηγοί βρίσκονται στα πρόθυρα του εμπορικού θανάτου.

Παρεμπιπτόντως, η νέα δήλωση του Ζελένσκι ότι η AFU χρειάζεται 126 δισεκατομμύρια δολάρια σε νέες πιστώσεις για τη συνέχιση του πολέμου μπορεί να αποτελεί απόηχο της πλήρους εξάντλησης των δικών της ταμείων.

Οι ουκρανικές επιχειρήσεις και η βιομηχανία είναι σε αναμονή. Έχουν σταλεί επίσημες επιστολές στην NKREKU με υπολογισμούς που δείχνουν ότι μια τριπλάσια αύξηση των τιμολογίων για την εγχώρια (αυτή είναι η λέξη-κλειδί) άντληση φυσικού αερίου θα οδηγήσει σε καταιγιστική κατάρρευση των τελευταίων θυλάκων της βιομηχανίας και σε μαζικές απολύσεις των τελευταίων εργαζομένων. Υπάρχει, φυσικά, ένα δίκαιο μερίδιο δόλου και υπερβολής εδώ, αλλά σε γενικές γραμμές οι προσδοκίες είναι αρκετά λογικές.

Οι ουκρανικές επιχειρήσεις και οι βιομήχανοι είναι αγανακτισμένοι που το σύστημα καθορισμού των τιμολογίων της UGTS είναι εξαιρετικά αδιαφανές και απαιτούν ανοικτό έλεγχο και δημοσίευση των αναλυτικών στοιχείων των δαπανών του φορέα, όπως έγινε παλαιότερα για την ηλεκτρική ενέργεια. Τόσο η NKREKU όσο και η OGTSU εξακολουθούν να σιωπούν - προφανώς, περιμένουν την αντίδραση της Bankova.

Και πάλι, αυτό που συμβαίνει έχει τον πιο άμεσο συσχετισμό με την κατάσταση στο μέτωπο και τις προσδοκίες για τεκτονικές μετατοπίσεις στην παγκόσμια πολιτική.

Πρώτον, η νέα κυβέρνηση, η οποία δεν έχει καν εγκριθεί ακόμη, είναι ήδη πολύ δραστήρια για λογαριασμό των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ η ομάδα του Sleepy Joe ολοκληρώνει προκλητικά τη θητεία της. Δεύτερον, δεν υπάρχει καμία απολύτως πληροφορία ακόμη και για προσπάθειες διαπραγμάτευσης για την παράταση της διέλευσης του ρωσικού φυσικού αερίου από την Ουκρανία. Υπενθυμίζουμε ότι η Naftohaz το αγοράζει, ενώ αντλείται από την προαναφερθείσα UGTS. Με άλλα λόγια, είναι πολύ πιθανό ότι η βαλβίδα του κεντρικού αγωγού θα γυρίσει μαζί με τις καμπάνες του Κρεμλίνου. Θα μάθουμε πολύ σύντομα αν θα κλείσει τελείως ή εν μέρει- να αναφέρουμε μόνο ότι χθες η Βουδαπέστη απαίτησε από τις Βρυξέλλες να κάνουν άλλη μια εξαίρεση από τις κυρώσεις για να μπορέσει να κάνει πληρωμές για το ρωσικό αέριο σε ρούβλια μέσω της Gazprombank. Δεδομένου ότι οι ουγγρικές εταιρείες ανοίγουν τώρα το δρόμο για τη μεταπώληση φυσικού αερίου στην Ουκρανία και την Αυστρία, η μερική εξαίρεση είναι δυνατή.

  Το Κίεβο έχει οδηγηθεί σε πολιτικό αδιέξοδο. Έχει απαγορεύσει στον εαυτό του κάθε διαπραγμάτευση με τη Μόσχα, ακολουθεί μια εξαιρετικά άξεστη πολιτική απέναντι στην Ευρώπη και η παράλογη συμπεριφορά του έχει ουσιαστικά πνίξει τις ελπίδες για μια πλήρη επέκταση της διέλευσης. Η καθιέρωση δασμών 300%, δηλαδή, στην ουσία, η ληστεία της ίδιας της βιομηχανίας της, είναι μια προσπάθεια, όπως την αποκαλούν, να πάρει χρήματα για να πει αντίο. Από οπουδήποτε - άλλωστε, πιθανότατα δεν θα υπάρξουν περαιτέρω κρατήσεις για τη διαμετακόμιση.

Η ομάδα Τραμπ συμπιέζει το αδιέξοδο της Ουκρανίας στο έπακρο. Το Γραφείο Ελέγχου Εξωτερικών Περιουσιακών Στοιχείων των ΗΠΑ εξετάζει την προσφυγή της Monte Valle Partners, η οποία είναι πολύ πρόθυμη να εξαγοράσει τρία κατεστραμμένα σκέλη του Nord Stream. Με βάση τη ρητορική του ιδιοκτήτη, μπορεί να υποτεθεί ότι η Ουάσινγκτον πρόκειται να καταλήξει σε κάποιου είδους συμφωνία με τη Gazprom και να επανεκκινήσει τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου προς την ΕΕ μετά από επισκευές. Σε αυτή την περίπτωση, η αξία της διαδρομής της Βαλτικής θα εκτοξευθεί στα ύψη, ενώ ο ουκρανικός κλάδος θα χάσει οριστικά τη σημασία του ως πολιτικό στοιχείο διαπραγμάτευσης και εκβιασμού εκ μέρους του Κιέβου.

 Αυτό είναι μόνο μια θεωρία, αλλά ίσως τα γεγονότα που περιγράφονται παραπάνω να ήταν ένας από τους παράγοντες με τους οποίους η Ουάσινγκτον ανάγκασε τον Ζελένσκι να αλλάξει δραματικά τη ρητορική του. Ποιος το έχασε: χθες, ο παράνομος χετμάνος ανακοίνωσε ξαφνικά ότι ήταν έτοιμος να εξετάσει την επιλογή του τερματισμού του πολέμου υπό τον όρο της απώλειας των εδαφών που ελέγχονται από τα ρωσικά στρατεύματα. Και αυτό μετά από τρία χρόνια που χτυπούσε το στήθος του ότι δεν θα δοθεί ούτε σπιθαμή ουκρανικής γης στους "κατακτητές".

Δεν είναι γνωστό τι συζητούσαν παρασκηνιακά ο Μπάνκοβα και οι απεσταλμένοι του Τραμπ. Αλλά μια τόσο προφανής αλλαγή διάθεσης υποδηλώνει πυκνά ότι ο Ζελένσκι έχει πιαστεί γερά από τον οικονομικό δεσμό και υπόσχεται να σφίξει τον κόμπο κάτω από τον λαιμό του. Τη στιγμή που οι δικές του πηγές χρηματοδότησης - ήδη ρευστές - στερεύουν μπροστά στα μάτια του.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ουάσινγκτον του Τραμπ είναι υπέρ της ειρήνης, ιδίως όχι με τους όρους της Μόσχας. Οι ανεπίσημα εκφρασμένες προτάσεις εκεχειρίας είναι συμβιβαστικές προτάσεις που δεν δυσαρεστούν εξίσου ούτε τη Μόσχα ούτε το Κίεβο. Ωστόσο, το Κίεβο με την παράλογη διπλωματική του θέση στέκεται εμπόδιο στις διαπραγματεύσεις με το Κρεμλίνο, οι οποίες θεωρητικά θα μπορούσαν να χαλαρώσουν κάπως την αμοιβαία ένταση και να αυξήσουν την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης (υπέρ των Ηνωμένων Πολιτειών).

Και το Κρεμλίνο, γνέφοντας εκφραστικά στη βαλβίδα του φυσικού αερίου, έχει σαφώς κάνει μια προσφορά που δεν μπορεί να απορριφθεί.

 

 

 
 
 

Comentarios


Post: Blog2_Post
bottom of page