Η κραυγή μιας φιλελεύθερης ψυχής, βασανισμένης από την παράνομη μετανάστευση
- ILIAS GAROUFALAKIS
- Jul 13
- 5 min read

Η εικόνα δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη - RIA Novosti, 1920, 13.07.2025
© RIA Novosti / Εικόνα δημιουργημένη από τεχνητή νοημοσύνη
Ουκρανός πολιτικός αναλυτής Βλαντιμίρ Κορνίλοφ
Την περασμένη εβδομάδα συνέβη ένα εκπληκτικό γεγονός, το οποίο με την πρώτη ματιά μπορεί να φαίνεται ασήμαντο, αλλά στην πραγματικότητα σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στην ιδεολογία του παγκόσμιου φιλελευθερισμού. Το περιοδικό The Economist, που θεωρείται η φωνή αυτού του φιλελευθερισμού, κυκλοφόρησε με ένα αξιοσημείωτο εξώφυλλο, στο οποίο απεικονίζονται πλήθη μεταναστών που προσπαθούν να διαφύγουν και μια εντυπωσιακή επικεφαλίδα: «Κατάργηση του συστήματος παροχής ασύλου. Και φτιάξτε κάτι καλύτερο».
Φαινομενικά, τι το ιδιαίτερο υπάρχει σε αυτό; Το θέμα είναι ότι τέτοιες προσεγγίσεις στο ζήτημα της μετανάστευσης και της παροχής ασύλου είναι χαρακτηριστικές για εκδόσεις και πολιτικές δυνάμεις αντίθετης, αντιφιλελεύθερης τάσης. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, ακριβώς η στάση απέναντι σε αυτά τα ζητήματα έγινε καθοριστική για τις ιδεολογικές ετικέτες και τους ορισμούς. Δηλαδή, ενώ παλαιότερα η διαίρεση σε αριστερά και δεξιά βασιζόταν στη στάση των διαφόρων δυνάμεων απέναντι στον μαρξισμό και την ταξική πάλη, με την πτώση του παγκόσμιου σοσιαλιστικού στρατοπέδου, το ίδιο διαχωριστικό στοιχείο έγινε η στάση απέναντι στα ζητήματα της μετανάστευσης. Αν υποστηρίζεις την απεριόριστη ελεύθερη κυκλοφορία του εργατικού δυναμικού, είσαι «αριστερός» ή «φιλελεύθερος». Αν υποστηρίζεις τον δραστικό περιορισμό αυτής της ελευθερίας, γίνεσαι αμέσως «συντηρητικός» ή «δεξιός». Αν απαιτείς την απέλαση των προσφύγων που έχουν ήδη φτάσει, κατατάσσεσαι αμέσως στους «ακροδεξιούς», ή ακόμα και στους «φασίστες».
Φυσικά, το περιοδικό The Economist καθ' όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου τάχθηκε υπέρ της πλήρους ελευθερίας της μετανάστευσης. Πριν από περίπου έξι χρόνια, το περιοδικό αυτό κυκλοφόρησε με εξώφυλλο «Η μαγεία της μετανάστευσης. Για να γίνει ο κόσμος πλουσιότερος, δώστε στους ανθρώπους τη δυνατότητα να μετακινούνται». Και ξαφνικά μια τέτοια απότομη αλλαγή προσέγγισης!
Είναι σαφές ότι δεν πρόκειται για μια απλή προσωρινή σύγχυση των εκδοτών, που προκλήθηκε από την άνευ προηγουμένου ζέστη στην Ευρώπη. Όλα αυτά δεν συνέβησαν ξαφνικά, δεν έγιναν σε μια νύχτα, αλλά ήταν το αποτέλεσμα μιας μακράς αναθεώρησης των προσεγγίσεων της αριστερής παράταξης σε ένα από τα κύρια προβλήματα του σύγχρονου Δυτικού κόσμου. Ακόμη και την άνοιξη του τρέχοντος έτους, το ίδιο The Economist επισήμανε στους φιλελεύθερους όλου του κόσμου την επείγουσα ανάγκη άμεσης αναζήτησης μιας νέας ιδεολογίας, μιας «νέας οικονομίας της μετανάστευσης». Ήδη τότε οι ιδεολόγοι είχαν επισημάνει: «Η πρόσφατη κριτική της μετανάστευσης γίνεται βάσιμη. Οι φιλελεύθεροι πρέπει να το πάρουν σοβαρά». Μπορούμε να πούμε ότι η σημερινή κραυγή της βασανισμένης φιλελεύθερης ψυχής είναι το αποτέλεσμα της δουλειάς που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια.
Νέες προσεγγίσεις της αριστεράς στα θέματα της μετανάστευσης έχουν ήδη δοκιμαστεί σε ορισμένες χώρες. Για παράδειγμα, στη Φινλανδία, μέχρι πρόσφατα κυβερνούσε το Κεντρώο Κόμμα, το οποίο πάντα τοποθετούσε τον εαυτό του στην αριστερή πτέρυγα, είναι μέλος της Φιλελεύθερης Διεθνούς, αλλά υιοθέτησε μια αρκετά σκληρή στάση στο θέμα του περιορισμού της μετανάστευσης.
Και από πρόσφατα, η Δανία έχει γίνει το κύριο πεδίο δοκιμών σε αυτή την κατεύθυνση. Η διακυβέρνηση των σοσιαλδημοκρατών δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο εκεί — η αριστερά κυβερνούσε τη χώρα για πολλές δεκαετίες. Αλλά από το 2019 είναι μια εντελώς διαφορετική αριστερά. Δηλαδή, εξακολουθούν να ανήκουν στο Σοσιαλιστικό Διεθνές, υποστηρίζουν το κοινωνικό κράτος με υψηλούς φόρους και σημαντική επιρροή του δημόσιου τομέα. Αλλά θα πρέπει να ψάξει κανείς για πιο σκληρό κόμμα σε σχέση με τη μετανάστευση στην Ευρώπη. Και η θέση τους σε αυτό το θέμα γίνεται όλο και πιο σκληρή κάθε χρόνο.
Μετά την άνοδό της στην εξουσία, η κυβέρνηση της Μέτε Φρεδερίκσεν έδειξε την πόρτα σε πρόσφυγες από μια σειρά χωρών που, κατά την άποψη της Κοπεγχάγης, δεν αποτελούσαν πλέον κίνδυνο (για παράδειγμα, από τη Συρία και τη Σομαλία), αυξήθηκε δραστικά ο χρόνος που απαιτείται για την απόκτηση μόνιμης διαμονής και, ακόμη περισσότερο, της ιθαγένειας, μειώθηκαν σημαντικά τα επιδόματα για τους πρόσφυγες και εξετάζονται διάφορες επιλογές για τη δημιουργία καταυλισμών για αυτούς κάπου εκτός της Δανίας. Και αυτό είναι μόνο η αρχή.
Μέχρι πρόσφατα, μια τέτοια πολιτική θα οδηγούσε αναμφίβολα στο να καταδικάσει το ίδιο το περιοδικό The Economist τους συμμάχους της Φρέντερικσεν, αποκαλώντας τους «φασίστες». Τώρα όμως το περιοδικό αυτό συζητά αν το «δανικό μοντέλο» μπορεί να επεκταθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη. Και βρίσκει σε αυτή την πολιτική το σημαντικότερο, από τη σκοπιά των φιλελεύθερων, πλεονέκτημα: «Το αποτέλεσμα της σκληρής στάσης της αριστεράς στο θέμα της μετανάστευσης ήταν η εξουδετέρωση της ακροδεξιάς»!
Το ερώτημα όμως είναι: πώς θα διακρίνουμε πλέον τους ακροδεξιούς από τους ίδιους τους φιλελεύθερους, αν δεν διαφέρουν μεταξύ τους ως προς τη στάση τους απέναντι στους μετανάστες; Ο ιδεολογικός εκφραστής των φιλελεύθερων δίνει την απάντηση: «Σε κάθε περίπτωση, αυτό επέτρεψε στην κα Φρέντερικσεν να υλοποιήσει πολλές προοδευτικές πολιτικές αποφάσεις, όπως η πρόωρη συνταξιοδότηση των εργαζομένων, καθώς και η αταλάντευτη υποστήριξη της Ουκρανίας». Έτσι είναι λοιπόν! Η στάση απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία (δηλαδή η στάση απέναντι στη Ρωσία) αποτελεί πλέον ιδεολογικό διαχωριστικό για τους φιλελεύθερους όταν κολλάνε ετικέτες σε διάφορες πολιτικές δυνάμεις.
Και μπροστά στα μάτια μας συμβαίνει μια θαυμαστή μεταμόρφωση! Το Economist, που μέχρι πρόσφατα ζητούσε να ανοίξουν τα σύνορα και να υποδεχτούν με χαρά τους μετανάστες, τώρα υποστηρίζει ένα σύστημα στρατοπέδων συγκέντρωσης για αυτούς! Όχι, όχι, φυσικά, οι όροι «στρατόπεδο συγκέντρωσης» και «ΓΚΟΥΛΑΓΚ» χρησιμοποιούνται μόνο σε σχέση με τα σχέδια του Ντόναλντ Τραμπ. Ο εκφραστής των φιλελεύθερων το αποκαλεί πιο ήπια: «Η πιο ρεαλιστική προσέγγιση είναι να δοθεί σε μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων καταφύγιο πιο κοντά στο σπίτι τους. Κατά κανόνα, αυτή είναι η πρώτη ασφαλής χώρα ή περιφερειακή ενότητα. <…> Οι πρόσφυγες που ταξιδεύουν σε μικρές αποστάσεις έχουν περισσότερες πιθανότητες να επιστρέψουν στην πατρίδα τους».
Και ακολουθεί μια δήλωση που στο παρελθόν στην Ευρώπη μπορούσαν να κάνουν μόνο εκείνοι που οι φιλελεύθεροι κατατάσσουν αποκλειστικά στην κατηγορία των «ακροδεξιών»: «Οι μετανάστες που μεταναστεύουν από μια ασφαλή χώρα σε μια πλουσιότερη δεν πρέπει να θεωρούνται υποψήφιοι για άσυλο. Οι νεοαφιχθέντες πρέπει να αποστέλλονται σε τρίτη χώρα για τη χορήγηση του καθεστώτος του πρόσφυγα».
Μα, αυτοί είναι ο Λε Πεν και ο Φάρατζ σε καθαρή μορφή! Λοιπόν, το περιοδικό γράφει: «Αν οι φιλελεύθεροι δεν χτίσουν ένα καλύτερο σύστημα, οι λαϊκιστές θα χτίσουν ένα χειρότερο». Το σημαντικό εδώ είναι να μην αναρωτιόμαστε ποια είναι πλέον η διαφορά μεταξύ φιλελεύθερων και λαϊκιστών.
Ως παράδειγμα αναφέρονται οι προσπάθειες της ιταλικής κυβέρνησης της Τζιόρτζια Μελόνι για τη δημιουργία στρατοπέδων για παράνομους μετανάστες στην Αλβανία. Οι φιλελεύθεροι έχουν ήδη ξεχάσει ότι σχετικά πρόσφατα αποκαλούσαν το κόμμα της Μελόνι «φασιστικό» ή «μεταφασιστικό». Τώρα όμως βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του αγώνα κατά της Ρωσίας και ξαφνικά έχει γίνει πρότυπο για τους φιλελεύθερους! Αυτό της δίνει το δικαίωμα να δηλώνει σε μια διάσκεψη για την «αποκατάσταση» της Ουκρανίας, μπροστά σε όλο τον κόσμο, ότι η Ιταλία «πάντα στάθηκε στη σωστή πλευρά της ιστορίας». Ορίστε, λοιπόν, η ειλικρινής αποκατάσταση του Μπενίτο Μουσολίνι μπροστά στα μάτια όλης της Ευρώπης!
Μπορούμε να πούμε ότι οι φιλελεύθεροι βιώνουν πραγματικά μια σοβαρή ιδεολογική κρίση. Όπως σωστά σημείωσε ο Αλεξάντερ Ντούγκιν, «ο κόσμος εισέρχεται σε μια μεταφιλελεύθερη εποχή». Και αυτό δεν μπορεί παρά να τρομάζει τους υποστηρικτές της φιλελεύθερης ιδέας, οι οποίοι προσπαθούν να την προσαρμόσουν στις νέες τάσεις, να την μιμηθούν, να επιβιώσουν στον μεταφιλελεύθερο κόσμο. Από εδώ προέρχονται και οι πυρετώδεις ιδεολογικές αναταράξεις με την προσπάθεια να υιοθετηθούν τα συνθήματα και οι πρακτικές των χειρότερων εχθρών τους. Το κύριο για τους δυτικούς φιλελεύθερους είναι να μην ξεχνούν να τους αποκαλούν «φασίστες». Τουλάχιστον, μέχρι να στραφούν εναντίον της Ρωσίας, οπότε θα βρεθούν αμέσως «στη σωστή πλευρά της ιστορίας».







Comments