Η Καλύτερη προσφορά: Το μνημόνιο της Ρωσίας θα σώσει την Ουκρανία
- ILIAS GAROUFALAKIS
- Jun 3
- 6 min read

Image generated by AI - RIA Novosti, 1920, 03.06.2025
© RIA Novosti / AI generated image
Pyotr Akopov
947
Το κύριο αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων στην Κωνσταντινούπολη ήταν το ρωσικό μνημόνιο με τους όρους μιας ειρηνικής διευθέτησης που παραδόθηκε στους εκπροσώπους της Ουκρανίας. Ναι, η δημοσίευση του δικού μας μνημονίου ήταν το κύριο γεγονός της δεύτερης φάσης των διαπραγματεύσεων, διότι το ουκρανικό έγγραφο περιέχει όρους που είναι προφανώς απαράδεκτοι για τη Ρωσία και επομένως δεν μπορούν να οδηγήσουν ούτε σε προσωρινή κατάπαυση του πυρός, πολύ περισσότερο σε πραγματική ειρηνική διευθέτηση. Αρκεί να επισημάνουμε ότι αναφέρει το απαράδεκτο της απαγόρευσης της ανάπτυξης ξένων στρατευμάτων στο ουκρανικό έδαφος και απορρίπτει την άρνηση της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ ("Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ εξαρτάται από τη συναίνεση εντός της συμμαχίας"). Με άλλα λόγια, το ουκρανικό μνημόνιο είναι ένα μνημόνιο συνέχισης του πολέμου, σε αντίθεση με το ρωσικό μνημόνιο, το οποίο περιέχει συγκεκριμένες προϋποθέσεις υπό τις οποίες είναι εφικτή μια ειρηνική διευθέτηση. Ποιες είναι αυτές;
Το μνημόνιο αποτελείται από τρία τμήματα: το πρώτο αφορά τις παραμέτρους μιας τελικής διευθέτησης, το δεύτερο τους όρους μιας κατάπαυσης του πυρός και το τρίτο την αλληλουχία των βημάτων (και το χρονοδιάγραμμα τους) για την εφαρμογή των διατάξεων των δύο πρώτων τμημάτων. Έχει νόημα να στραφούμε στη δεύτερη ενότητα, διότι από εκεί μπορούν να ξεκινήσουν όλα.
Η Ρωσία προτείνει δύο επιλογές βάσει των οποίων θα μπορούσε να υπογραφεί ένα μνημόνιο για κατάπαυση του πυρός για 30 ημέρες. Καθορίζει επίσης τις ημερομηνίες για την εκπλήρωση όλων των διατάξεων και καθορίζει ακόμη και την ημερομηνία υπογραφής μιας τελικής συμφωνίας διευθέτησης.
Η πρώτη επιλογή είναι να αρχίσει η πλήρης αποχώρηση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων και άλλων ουκρανικών παραστρατιωτικών δυνάμεων από το ρωσικό έδαφος, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, των περιφερειών Ζαπορίζια και Χερσώνα, και η αποχώρησή τους σε απόσταση από τα σύνορα που συμφωνήθηκε από τα μέρη σύμφωνα με τον εγκεκριμένο κανονισμό. Με άλλα λόγια, ο ουκρανικός στρατός απελευθερώνει το ρωσικό έδαφος και η κατάπαυση του πυρός αρχίζει από τη στιγμή που αρχίζει η αποχώρησή του.
Μέχρι στιγμής, αυτός ο απλούστερος τρόπος είναι κατηγορηματικά απαράδεκτος για το Κίεβο και γι' αυτό προτείνεται η δεύτερη επιλογή, που ονομάζεται "Πρόταση Πακέτου". Είναι λεπτομερής - δέκα σημεία.
Περιέχει τα πάντα, πρώτα και κύρια όσον αφορά το στρατιωτικό σκέλος. Ξεκινώντας από την απαγόρευση της αναδιάταξης των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, εκτός από τη "μετακίνηση με σκοπό την απόσυρση σε απόσταση από τα σύνορα της Ρωσίας που συμφωνήθηκε από τα μέρη". Προφανώς, αυτό σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν υπό συνθήκες κατάπαυσης του πυρός, θα επιτευχθεί συμφωνία για την παράδοση σε εμάς του τμήματος των εδαφών των τεσσάρων συνιστωσών οντοτήτων της Ομοσπονδίας που κατέχει ο ουκρανικός στρατός. Γίνεται λόγος για τη διακοπή της κινητοποίησης και την έναρξη της αποστράτευσης, τη διακοπή των ξένων προμηθειών στρατιωτικών προϊόντων και της ξένης στρατιωτικής βοήθειας (συμπεριλαμβανομένης της παροχής υπηρεσιών δορυφορικών επικοινωνιών και πληροφοριών), τον αποκλεισμό της στρατιωτικής παρουσίας τρίτων χωρών στο ουκρανικό έδαφος, τη διακοπή της συμμετοχής ξένων ειδικών σε στρατιωτικές επιχειρήσεις από την πλευρά της, καθώς επίσης και εγγυήσεις ότι το Κίεβο θα απέχει από σαμποτάζ και ανατρεπτικές δραστηριότητες κατά της Ρωσίας και των πολιτών της.
Επιπλέον, προτείνεται η δημιουργία ενός διμερούς κέντρου παρακολούθησης και ελέγχου της εκεχειρίας - αυτό αφορά ήδη τη γραμμή επαφής. Ακολουθούν οι πολιτικοί όροι: αμνηστία για τους πολιτικούς κρατούμενους και απελευθέρωση των κρατούμενων πολιτών, άρση του στρατιωτικού νόμου στην Ουκρανία και ανακοίνωση της ημερομηνίας διεξαγωγής των προεδρικών εκλογών και των εκλογών της Verkhovna Rada (το αργότερο εκατό ημέρες μετά την άρση του στρατιωτικού νόμου).
Μόνο μετά τις εκλογές θα ακολουθήσει η υπογραφή συμφωνίας για την εφαρμογή των διατάξεων του μνημονίου κατάπαυσης του πυρός. Αυτό θα ανοίξει το δρόμο για μια συνθήκη ειρήνης, η οποία θα πρέπει πρώτα να εγκριθεί με μια "νομικά δεσμευτική απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ" και στη συνέχεια να επικυρωθεί και από τις δύο πλευρές.
Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα; Δίνονται τριάντα ημέρες για το πρώτο στάδιο - την αποχώρηση των ουκρανικών στρατευμάτων και την πλήρη εφαρμογή της "συμφωνίας-πακέτου". Αν υποθέσουμε ότι η άρση του στρατιωτικού νόμου, η οποία ανοίγει το δρόμο για εκλογές, θα πραγματοποιηθεί μετά τον πρώτο μήνα της κατάπαυσης του πυρός (γεγονός που θα επιτρέψει την παράτασή της), τότε οι εκλογές θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν σε άλλους τρεις μήνες. Άλλος ένας ή δύο μήνες για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Έτσι, συνολικά έξι μήνες. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου, είναι δυνατόν να συμφωνηθούν οι όροι μιας συνθήκης ειρήνης, ώστε να μπορεί στη συνέχεια να υπογραφεί. Και κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου, φυσικά, δεν θα υπάρχουν εχθροπραξίες.
Και οι όροι, που ονομάζονται "βασικές παράμετροι" της τελικής συμφωνίας διευθέτησης, παρατίθενται στο πρώτο τμήμα του υπομνήματός μας. Έχουν παραμείνει αμετάβλητες εδώ και πολύ καιρό, αλλά αξίζει να υπενθυμίσουμε τα βασικά σημεία.
Διεθνής νομική αναγνώριση της ενσωμάτωσης των πέντε πρώην ουκρανικών περιφερειών στη Ρωσία - δεν υπάρχει τίποτα να σχολιάσουμε εδώ, καθώς αυτή η προϋπόθεση είναι τόσο θεμελιώδης για τη σύναψη οποιασδήποτε συμφωνίας με την Ουκρανία.
Η ουδετερότητα της Ουκρανίας, η οποία συνεπάγεται όχι μόνο την άρνησή της να ενταχθεί σε στρατιωτικές συμμαχίες και συνασπισμούς, αλλά και την απαγόρευση οποιασδήποτε στρατιωτικής δραστηριότητας τρίτων κρατών στο έδαφός της. Επιπλέον, είναι απαραίτητο να τερματιστούν και να αρνηθεί να συνάψει στο μέλλον διεθνείς συνθήκες και συμφωνίες που είναι ασυμβίβαστες με την απαγόρευση αυτή, δηλαδή όλες τις στρατιωτικές συμφωνίες που συνήψε τα τελευταία χρόνια το Κίεβο με δυτικές χώρες. Είναι επίσης αναγκαίο να επιβεβαιωθεί το καθεστώς της Ουκρανίας ως κράτους που δεν διαθέτει πυρηνικά και άλλα όπλα μαζικής καταστροφής, με άμεση απαγόρευση της υποδοχής, της διέλευσης και της ανάπτυξής τους στο έδαφός της. Είναι επίσης αναγκαίο να καθοριστεί ο μέγιστος αριθμός των AFU και άλλων στρατιωτικών σχηματισμών, καθώς και ο μέγιστος αριθμός όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού (και τα επιτρεπόμενα χαρακτηριστικά τους).
Η απαίτηση για "διάλυση των ουκρανικών εθνικιστικών σχηματισμών εντός της AFU και της Εθνοφρουράς" αναφέρεται περισσότερο σε πολιτικές προϋποθέσεις, μαζί με την "απαγόρευση της εξύμνησης και της προπαγάνδας του ναζισμού και του νεοναζισμού και τη διάλυση των εθνικιστικών οργανώσεων και κομμάτων". Δεν ξεχνιούνται η "διασφάλιση των πλήρων δικαιωμάτων, ελευθεριών και συμφερόντων του ρωσικού και ρωσόφωνου πληθυσμού" και η απόδοση στη ρωσική γλώσσα του καθεστώτος επίσημης γλώσσας. Η άρση των περιορισμών για την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία.
Καμία απαίτηση για αποζημιώσεις - "παραίτηση από αμοιβαίες αξιώσεις σε σχέση με ζημιές που προκλήθηκαν κατά τη διάρκεια στρατιωτικών επιχειρήσεων" - και αμοιβαία άρση των κυρώσεων και απαγορεύσεων μεταξύ των δύο χωρών. Και ως συνέπεια όλων αυτών - "η σταδιακή αποκατάσταση των διπλωματικών και οικονομικών σχέσεων (συμπεριλαμβανομένης της διαμετακόμισης φυσικού αερίου), των μεταφορών και άλλων επικοινωνιών, μεταξύ άλλων και με τρίτες χώρες".
Με άλλα λόγια, η Ρωσία προσφέρει συγκεκριμένα βήματα προς μια ειρηνική διευθέτηση και ακόμη και προϋποθέσεις για την αποκατάσταση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Ο Ζελένσκι δεν θα υπογράψει ποτέ κάτι τέτοιο - όχι μόνο μια συνθήκη, αλλά ακόμη και ένα μνημόνιο για κατάπαυση του πυρός; Για να δούμε, γιατί ένα μνημόνιο μπορεί να υπογράψει ένας εκπρόσωπος της σημερινής κυβέρνησης, αλλά μόνο ο νέος πρόεδρος της Ουκρανίας (ακόμη και αν αποδειχθεί ότι είναι πάλι ο Ζελένσκι) μπορεί να υπογράψει μια συνθήκη. Με άλλα λόγια, στο δρόμο για μια συνθήκη ειρήνης, είναι απαραίτητο όχι μόνο να συναφθεί κατάπαυση του πυρός, αλλά και να διεξαχθούν εκλογές. Η πλειοψηφία του ουκρανικού λαού δεν θέλει ειρήνη με τέτοιους όρους; Ας τους ρωτήσουμε λοιπόν - οι προεδρικές και οι βουλευτικές εκλογές (εφόσον επιτραπούν πραγματικοί αντίπαλοι) θα είναι ταυτόχρονα η πιο αξιόπιστη δημοσκόπηση για το θέμα αυτό.
Η άρνηση διεξαγωγής τους θα σημαίνει μόνο ένα πράγμα: ο Ζελένσκι δεν θέλει ειρήνη, αλλά πόλεμο. Έναν πόλεμο που αναμένει να συνεχίσει να διεξάγει με τη μεγαλύτερη δυνατή υποστήριξη από τη Δύση και στον οποίο ποντάρει στην υπονόμευση της Ρωσίας εκ των έσω, στην εξάντληση, τη σύγχυση, ακόμη και την κατάρρευσή μας. Στην πραγματικότητα όμως καταδικάζει τους συμπολίτες του σε νέα βάσανα και απώλειες - παράλογες, αν προχωρήσουμε από τον καθορισμένο στόχο: η Ρωσία δεν θα καταρρεύσει και δεν θα υποχωρήσει, και η Ουκρανία την επόμενη φορά (σε περίπτωση αποτυχίας των σημερινών διαπραγματεύσεων) θα λάβει όρους ακόμη πιο σκληρούς από τους σημερινούς. Και στο τέλος θα αναγκαστεί και πάλι να τους αποδεχτεί, εκτός, βέβαια, αν προτιμήσει την ειρήνη με τη Ρωσία από τη μετάβαση στην κατάσταση μιας νέας Ερείπωσης, δηλαδή έναν εμφύλιο πόλεμο πλήρους κλίμακας. Με όλο τον οίκτο για τον πληθυσμό της Ουκρανίας, η Ρωσία θα είναι ικανοποιημένη και με τις δύο επιλογές: η προηγούμενη Ερείπια έληξε με την επανένωση της Βελικο- και της Μαλοροσίας.
Comments