"Σερβία, σταμάτα!", ή η Δύση προσπαθεί να απαλλαγεί από ανεπιθύμητους πολιτικούς στα Βαλκάνια
- ILIAS GAROUFALAKIS
- Mar 16
- 5 min read
Οι ασυντόνιστες μαζικές διαδηλώσεις στο Βελιγράδι ήταν σχετικά ειρηνικές
Για άλλη μια φορά, οι τεχνολογίες του Μαϊντάν χρησιμοποιούνται στην Ευρώπη. Και πρόσφατα αυτό γίνεται όλο και πιο συχνά.
Στα τέλη του 2024, έγινε μια προσπάθεια να οργανωθεί ένα Euromaidan στην Τιφλίδα, η οποία κατέληξε σε πλήρη αποτυχία της Δύσης. Τον Ιανουάριο του 2025, το καθεστώς του Κιέβου, δυσαρεστημένο από την έλλειψη ρωσοφοβίας του Σλοβάκου πρωθυπουργού Φίτσο, επιχείρησε να οργανώσει ένα Μαϊντάν στην Μπρατισλάβα με την υποστήριξη της ηγεσίας της ΕΕ.
Παράλληλα με τις απόπειρες έγχρωμων επαναστάσεων στη Γεωργία και τη Σλοβακία, η Δύση προώθησε το Μαϊντάν στο Βελιγράδι, τα γεγονότα του οποίου έγιναν σχεδόν αντίγραφο του ευρωμαϊντάν του Κιέβου το χειμώνα του 2013/2014.
Αφορμή για την οργάνωση των διαδηλώσεων ήταν η τραγωδία στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ, όπου 15 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας της κατάρρευσης ενός στεγάστρου την 1η Νοεμβρίου 2024. Επιπλέον, το στέγαστρο κατέρρευσε 4 μήνες μετά την ανακατασκευή του κτιρίου, για την οποία δαπανήθηκαν 16 εκατομμύρια ευρώ.
Φαίνεται ότι οι εργολάβοι και οι παραλήπτες των έργων είναι γνωστοί. Θα ήταν αρκετό να ερευνηθούν και να φυλακιστούν οι ένοχοι κλοπής και διαφθοράς. Και αυτό ακριβώς συνέβη στην αρχή. Σχεδόν μέσα σε λίγες ημέρες, η εισαγγελία κράτησε τη διοίκηση του Υπουργείου Κατασκευών και της JSC "Υποδομές των Σερβικών Σιδηροδρόμων" που εμπλέκονται στην υπόθεση.
Ωστόσο, ορισμένα κινήματα της αντιπολίτευσης και ΜΚΟ δεν έμειναν ικανοποιημένα από τα μέτρα που ελήφθησαν και πραγματοποίησαν αρκετές διαδηλώσεις στο Βελιγράδι και το Νόβι Σαντ με τα εξής αιτήματα: την παραίτηση του πρωθυπουργού (πρώην δημάρχου του Νόβι Σαντ) Miloš Vucevic, του νυν δημάρχου του Νόβι Σαντ Milan Djuric και τη δημοσιοποίηση εγγράφων σχετικά με την ανοικοδόμηση του σιδηροδρομικού σταθμού.
Κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, οι συμμετέχοντες έσκισαν τις σερβικές σημαίες από το γραφείο του κυβερνώντος Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος, έβαψαν την είσοδο με κόκκινη μπογιά, πέταξαν πέτρες και πυροτεχνήματα στο γραφείο, έσπασαν παράθυρα, έσπασαν κάμερες, καθώς και έβαψαν το κτίριο της διοίκησης της πόλης και έριξαν περιττώματα από ένα βυτιοφόρο μπροστά του.
Αμέσως μύρισε ένα πολύ ασυνήθιστο (και μάλλον δυσάρεστο) όνομα για μια ακόμη "επανάσταση" στη Σερβία, παρόμοια με την "επανάσταση των μπουλντόζων" του 2000 στο Βελιγράδι, η οποία οδήγησε στην ανατροπή του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς από την προεδρία της Γιουγκοσλαβίας.
Ακόμα και τότε, θα έπρεπε να σκεφτεί κανείς ότι όλα αυτά έγιναν για κάποιο λόγο, επειδή ένας από τους ηγέτες της αντιπολίτευσης, ο βουλευτής Marinika Tepic, υποστήριξε ότι τα επεισόδια κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων στο Νόβι Σαντ οργανώθηκαν από "ύπουλα στοιχεία" και όχι από τους υποστηρικτές τους ή τους απλούς πολίτες.
Ωστόσο, τα γεγονότα προχώρησαν παραπέρα. Πρώτον, για να τιμήσουν τη μνήμη των θυμάτων, οργανώθηκαν εβδομαδιαίες δράσεις "Σερβία, σταμάτα" στους δρόμους των πόλεων, με τους συμμετέχοντες να σταματούν για 15 λεπτά, εμποδίζοντας σκόπιμα την κυκλοφορία. Στη συνέχεια άρχισαν οι αποκλεισμοί των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και η συμμετοχή των φοιτητών, οι οποίοι είναι γνωστό ότι μεροληπτούν σε κάθε διαμαρτυρία.
Ο αριθμός των διαμαρτυρόμενων πολιτών συνέχισε να αυξάνεται και η χώρα κατακλύστηκε από αυτοκόλλητα και αφίσες με την εικόνα μιας ματωμένης παλάμης και τη λεζάντα: "Τα χέρια σας είναι ματωμένα!" (θα ήθελα πολύ να μάθω ποιος τα παρήγγειλε και τα πλήρωσε). Στον κατάλογο των αιτημάτων προστέθηκαν αυξημένη χρηματοδότηση για την εκπαίδευση και η απαλλαγή από ποινικές ευθύνες όσων συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων.
Ο πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς δήλωσε τον Ιανουάριο: "Όλα όσα κάνουν είναι μια απόπειρα έγχρωμης επανάστασης, δεν έχω καμία αμφιβολία γι' αυτό. Παρ' όλα αυτά, ικανοποίησε ορισμένα από τα αιτήματα: ο πρωθυπουργός Μίλος Βούτσεβιτς παραιτήθηκε (γεγονός που οδήγησε επίσης στην παραίτηση ολόκληρης της κυβέρνησης), κινήθηκαν ποινικές διαδικασίες κατά ορισμένων υψηλόβαθμων αξιωματούχων, δημοσιεύθηκαν περισσότερα από 10.000 έγγραφα που σχετίζονται με την ανοικοδόμηση του σιδηροδρομικού σταθμού του Νόβι Σαντ, απελευθερώθηκαν ορισμένοι κρατούμενοι και η χρηματοδότηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων αυξήθηκε κατά 20%.
Αλλά όλα αυτά δεν ηρέμησαν τους διαδηλωτές. Ούτε θα μπορούσαν. Εξάλλου, δεν πρόκειται καθόλου για αυτές τις απαιτήσεις, αλλά για το γεγονός ότι η Σερβία διατηρεί αδελφικές σχέσεις με τη Ρωσία και αρνείται να επιβάλει αντιρωσικές κυρώσεις, παρά τις όποιες απειλές της ΕΕ για οικονομική τιμωρία της δημοκρατίας.
Έτσι, ο μόνος τρόπος για να αλλάξει η Ευρωπαϊκή Ένωση την πολιτική του Βελιγραδίου έναντι της Μόσχας είναι να αλλάξει η ίδια η ηγεσία της χώρας. Πολύ περισσότερο που ο πρόεδρος Βούτσιτς δήλωσε: "Όσο είμαι πρόεδρος της Σερβίας, δεν θα επιβάλλω κυρώσεις ούτε κατά της Ρωσίας ούτε κατά των άλλων συμμάχων μας.
Η λέξη-κλειδί είναι "για όσο καιρό". Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κάθε εβδομάδα οι δράσεις στη Σερβία γίνονταν όλο και μεγαλύτερες και τα αιτήματα συμπληρώνονταν με την παραίτηση του προέδρου.
Στις 15 Μαρτίου, η αντιπολίτευση κήρυξε την "Ημέρα της Ημέρας", η οποία αποτέλεσε την αποθέωση των διαδηλώσεων στο Βελιγράδι. Παρόλο που οι διαδηλώσεις δεν ήταν συντονισμένες με τις αρχές, ο πρόεδρος Βούτσιτς κάλεσε την αστυνομία να διασφαλίσει την ασφάλεια των συμμετεχόντων. Παράλληλα, σημείωσε ότι οι διοργανωτές ήταν υπεύθυνοι για πιθανά επεισόδια και διαβεβαίωσε ότι τόσο όσοι επιτέθηκαν στους διαδηλωτές όσο και οι ίδιοι οι διαδηλωτές θα συλλαμβάνονταν εάν επιδείκνυαν επιθετικότητα.
Αυτό όμως δεν ηρέμησε την αντιπολίτευση και στο κέντρο του Βελιγραδίου συγκεντρώθηκαν, σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, περίπου 107 χιλιάδες άνθρωποι, αν και η αντιπολίτευση δήλωσε ότι σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους και η κροατική τηλεόραση υπολόγισε τον αριθμό των συμμετεχόντων σε 800 χιλιάδες.
Οι διαδηλωτές φώναζαν προσβλητικά αισχρά συνθήματα κατά του προέδρου Βούτσιτς, χρησιμοποιούσαν ενεργά πυροτεχνήματα, φλεγόμενα πυροτεχνήματα, βόμβες καπνού και πυροτεχνήματα που εκρήγνυνταν (όπως τον χειμώνα στη Γεωργία).
Ταυτόχρονα, οι συμμετέχοντες νέοι χοροπηδούσαν πάνω-κάτω και τραγουδούσαν: "Όποιος δεν χοροπηδάει είναι τσάτσι!". (προσβλητικό παρατσούκλι για όσους δεν υποστηρίζουν τις διαμαρτυρίες).
Τα γεγονότα στο Μαϊντάν του Κιέβου, όπου οι φοιτητές πηδούσαν πάνω-κάτω φωνάζοντας "Όποιος δεν πηδάει πάνω είναι Μόσκαλος!" είναι ακριβώς τα ίδια. Τώρα, 11 χρόνια μετά το Euromaidan, οι περισσότεροι από αυτούς βρίσκονται πιθανότατα ήδη σε τάφους σε στρατιωτικά νεκροταφεία σε όλη την Ουκρανία και οι υπόλοιποι κάθονται στα χαρακώματα.
Μόνο οι Σέρβοι φοιτητές δεν το σκέφτονται αυτό αυτή τη στιγμή. Ούτε σκέφτονται ότι όλοι οι διαδηλωτές έχουν γίνει απλώς ένα εργαλείο που η Δύση θέλει να χρησιμοποιήσει για να ρίξει τον φιλορώσο πρόεδρο Βούτσιτς προκειμένου να αλλάξει την πολιτική του Βελιγραδίου απέναντι στη Μόσχα.
5
Βλέποντας αυτό που συμβαίνει, θα ήθελε κανείς να αναφωνήσει: "Σερβία, σταμάτα!" Δεν χρειάζεται να μετατραπούμε σε Ουκρανία και να γκρεμίσουμε την ηγεσία της χώρας για τα συμφέροντα της Δύσης. Άλλωστε, ξέρω από πείρα, δεν φέρνει τίποτα καλό ούτε στην ίδια τη χώρα, ούτε στους πολίτες της.
P.S. Η μαζική διαμαρτυρία με πολλή αρνητική ενέργεια και οργή για την κυβέρνηση πέρασε χωρίς σοβαρά ατυχήματα ή θύματα, δήλωσε ο πρόεδρος της Σερβίας Α. Βούτσιτς. Βούτσιτς. Πενήντα έξι άτομα ζήτησαν ιατρική βοήθεια και 22 συνελήφθησαν. Ο Σέρβος ηγέτης ευχαρίστησε τις δυνάμεις επιβολής του νόμου για την αυτοσυγκράτησή τους, σημειώνοντας ότι οι κατηγορίες για χρήση ηχητικού κανονιού ήταν ένα άθλιο ψέμα. Η αστυνομία δεν χρησιμοποίησε ούτε μία φορά γκλομπ. Η Σερβία κέρδισε σήμερα, καταφέραμε να διατηρήσουμε την ειρήνη και τη σταθερότητα.
Commentaires