top of page

Η Ρωσία θα πληρώσει ακριβά για το τελεσίγραφο

  • ILIAS GAROUFALAKIS
  • Jul 17
  • 5 min read
ree

Εικόνα που δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη - RIA Novosti, 1920, 17.07.2025

© RIA Novosti / Εικόνα δημιουργημένη από AI

Όλγα Σαμοφάλοβα

196

Ο Ντόναλντ Τραμπ έθεσε τελεσίγραφο στη Ρωσία, δείχνοντας ότι οι ΗΠΑ έχουν επινοήσει ένα ενδιαφέρον σχέδιο. Σε αντίθεση με τον Τζο Μπάιντεν, ο οποίος επέβαλε κυρώσεις απευθείας κατά της Ρωσίας, των ενεργειακών πόρων της και ολόκληρων τομέων, ο Τραμπ αποφάσισε να χτυπήσει τους εμπορικούς μας εταίρους. Απείλησε να επιβάλει δασμούς 100% σε προϊόντα από χώρες που συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικούς ενεργειακούς πόρους, χαρακτηρίζοντάς τα δευτερεύουσες κυρώσεις.

Πρώτοι θα πληγούν οι κύριοι αγοραστές του πετρελαίου και των πετρελαιοειδών μας. Οι δύο κύριοι πελάτες της Ρωσίας για το πετρέλαιο είναι η Κίνα και η Ινδία, που αντιπροσωπεύουν έως και το 90% των εξαγωγών πετρελαίου μας. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού πετρελαίου, που μεταφέρεται μέσω αγωγών και θαλάσσιων μεταφορών. Η Ινδία βρίσκεται στην πρώτη θέση, αν λάβουμε υπόψη μόνο τις παραδόσεις πετρελαίου μας μέσω θαλάσσιου μεταφορικού μέσου. Επιπλέον, η Ινδία αγοράζει κυρίως το κορυφαίο μας πετρέλαιο Urals, ενώ η Κίνα αγοράζει σε μεγάλες ποσότητες τα πιο premium πετρέλαια μας — VSTO, «Sokol» και «Sakhalin». Ωστόσο, φυσικά, στο χαρτοφυλάκιο αγορών και των δύο χωρών υπάρχουν σχεδόν όλα τα είδη των πρώτων υλών μας.

Πρόκειται για μια αμοιβαία επωφελή επιχειρηματική δραστηριότητα: βρήκαμε υποκατάστατο της ευρωπαϊκής αγοράς, ενώ η Κίνα και η Ινδία κερδίζουν από την επεξεργασία του πετρελαίου μας, το οποίο είναι φθηνότερο από την αγορά λόγω των κυρώσεων. Δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί μια τόσο κερδοφόρα δραστηριότητα.

Σε αριθμούς, η Ρωσία εξάγει στην Κίνα περίπου δύο εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, και στην Ινδία περίπου 1,8 εκατομμύρια βαρέλια. Και φέτος, στην τρίτη θέση βρέθηκε η Τουρκία, η οποία μέχρι τον Ιούνιο άρχισε να αγοράζει από εμάς 400 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα. Αν και η Άγκυρα από το 2022 βρήκε μια άλλη χρυσή φλέβα: επικεντρώθηκε στην μεταπώληση ρωσικών πετρελαιοειδών — κυρίως στους Ευρωπαίους, των οποίων οι αρχές απαγόρευσαν τις απευθείας αγορές. Ωστόσο, η Τουρκία δεν μπόρεσε να αγνοήσει το πετρέλαιο μας φέτος, απλώς και μόνο επειδή οι πρώτες ύλες γενικά έχουν φθηνύνει στην παγκόσμια αγορά, ενώ το ρωσικό Urals διαπραγματεύεται για τέταρτο συνεχόμενο μήνα κάτω από τα 60 δολάρια το βαρέλι (δηλαδή ακόμη και κάτω από το ανώτατο όριο που έχει θέσει η G7).

Στον τομέα των καυσίμων, η Τουρκία έχει καταστεί σημαντικός μεσάζων μεταξύ της Ρωσίας και της ΕΕ, βοηθώντας και τους δύο πρώην εταίρους της, χωρίς φυσικά να ξεχνάει το δικό της συμφέρον. Οι εξαγωγές πετρελαιοειδών από την Τουρκία σχεδόν διπλασιάστηκαν μετά το 2022: από 11 εκατομμύρια τόνους το 2021 σε 22,2 εκατομμύρια τόνους το 2024. Οι προμήθειες καυσίμων από την Τουρκία προς την ΕΕ επίσης διπλασιάστηκαν: από 5,2 εκατομμύρια τόνους το 2021 σε 11,4 εκατομμύρια τόνους το 2024.

Ταυτόχρονα, το καύσιμό μας αγοράζουν και άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων η Βραζιλία, χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, κάποιες για δική τους χρήση και κάποιες για μεταπώληση. Η έκπτωση κάνει τη δουλειά της.

Τι θα συμβεί αν ο Τραμπ εκπληρώσει το τελεσίγραφό του και τιμωρήσει όλες αυτές τις χώρες για τη εμπορική συνεργασία τους με τη Ρωσία; Είναι λογικό να διακρίνουμε δύο σενάρια εξέλιξης της κατάστασης. Στην πρώτη περίπτωση, η Κίνα, η Ινδία και άλλοι εμπορικοί εταίροι μας δεν θα ακολουθήσουν τις ΗΠΑ και θα συνεχίσουν να αγοράζουν τους ενεργειακούς πόρους μας. Τουλάχιστον, το Υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας έχει ήδη εκφράσει ανοιχτά την αντίθεσή του στην πίεση, τις μονομερείς κυρώσεις και την πολιτική του «μακριού χεριού», καλώντας σε διάλογο και διαπραγματεύσεις ως μοναδική οδό εξόδου από την κρίση στην Ουκρανία. Η Κίνα διαθέτει «όπλο» υπό τη μορφή σπάνιων γαιών και έχει ήδη μάθει να το χρησιμοποιεί επιδέξια, γεγονός που έχει δώσει στο Πεκίνο δύναμη στις σχέσεις του με τις ΗΠΑ.

Εάν οι εταίροι μας υιοθετήσουν σκληρή στάση, ο Τραμπ θα αναγκαστεί να επιβάλει δασμούς στα προϊόντα τους. Σε απάντηση, οι ΗΠΑ θα λάβουν πιθανότατα μια επιπλέον δόση δασμών για τα δικά τους προϊόντα από την Κίνα και την Ινδία. Θα ξεκινήσει ένας σκληρός εμπορικός πόλεμος, με αποτέλεσμα να πληγούν σοβαρά οι ίδιες οι ΗΠΑ. Χωρίς τα κινεζικά και ινδικά προϊόντα, οι ΗΠΑ δεν θα μπορέσουν να αποφύγουν το εσωτερικό έλλειμμα και την απότομη αύξηση του πληθωρισμού. Στη συνέχεια, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα αναγκαστεί να αρχίσει να αυξάνει τα επιτόκια για να προστατεύσει την οικονομία από την κατάρρευση. Και αυτό θα πλήξει σοβαρά την αξιοπιστία του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επικρίνει με κάθε τρόπο την πολιτική της ρυθμιστικής αρχής για την αύξηση των επιτοκίων και απαιτεί τη μείωση τους στο μηδέν.

Αντί για τα εξαιρετικά φθηνά χρήματα που ο Τραμπ υπόσχεται στην αμερικανική οικονομία, οι ΗΠΑ θα λάβουν πολύ ακριβά χρήματα, αντί για αύξηση των επενδύσεων στην πραγματική οικονομία — κατάρρευση της επενδυτικής δραστηριότητας και ύφεση.

Η δεύτερη επιλογή είναι επίσης δύσκολο να χαρακτηριστεί ελκυστική για τον Τραμπ και την αμερικανική οικονομία. Αυτό είναι το σενάριο όπου οι χώρες που αγοράζουν ρωσικούς ενεργειακούς πόρους δεν θα τολμήσουν να έρθουν σε αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ, αλλά απλά θα κάνουν ό,τι ζητά ο Τραμπ: θα αρνηθούν να αγοράζουν πετρέλαιο και καύσιμα από τη Ρωσία.

Αυτό θα σημαίνει την αποχώρηση από την αγορά πέντε έως επτά εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα — ένα τεράστιο όγκο για την παγκόσμια αγορά. Κανείς δεν είναι σε θέση να αντικαταστήσει τόσο μεγάλες ποσότητες σε σύντομο χρονικό διάστημα. Σταδιακά, τα μέλη του ΟΠΕΚ+ μπορούν, φυσικά, να αυξήσουν την παραγωγή και τις εξαγωγές και να καλύψουν το έλλειμμα. Αλλά ακόμη και μερικοί μήνες ανόδου των τιμών του πετρελαίου σε νέα ασύλληπτα τριψήφια επίπεδα θα είναι αρκετοί για να βυθίσει τον κόσμο σε μια παγκόσμια ενεργειακή κρίση.

Και οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες θα πληγούν πρώτες, επειδή είναι οι ίδιες εισαγωγείς, δηλαδή αγοραστές ενεργειακών πόρων. Τι θα συμβεί στις βενζινάδικες των ΗΠΑ σε αυτή την περίπτωση; Οι απλοί Αμερικανοί θα θυμηθούν την τρομακτική αύξηση των τιμών των καυσίμων υπό τον Μπάιντεν και θα σκεφτούν ότι τότε, τελικά, όλα δεν ήταν και τόσο άσχημα.

Τι θα ακολουθήσει την αύξηση των τιμών των καυσίμων; Αυτόματα θα αρχίσουν να ακριβύνουν όλα τα προϊόντα και οι υπηρεσίες. Ο πληθωρισμός θα γίνει και πάλι σοβαρό πρόβλημα για τις ΗΠΑ και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να αρχίσει και πάλι να αυξάνει τα επιτόκια. Στη συνέχεια, το αποτέλεσμα θα είναι ακριβώς το ίδιο με το πρώτο σενάριο.

Όπως και να το δούμε, παντού κρύβεται κίνδυνος για τις ίδιες τις ΗΠΑ. Είναι σαφές ότι και άλλες χώρες (συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας) θα πληγούν επίσης, και μάλιστα σοβαρά. Αλλά θα είναι ο Τραμπ διατεθειμένος να πληρώσει τόσο μεγάλο τίμημα για αυτό; Για την επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία — είναι απίθανο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η αγορά πετρελαίου αντέδρασε πολύ αδύναμα στο τελεσίγραφο του Τραμπ, μη πιστεύοντας ότι θα αποφασίσει να βυθίσει τη Ρωσία και την Κίνα με τίμημα την καταστροφή της αμερικανικής οικονομίας.


 
 
 

Comments


Post: Blog2_Post
bottom of page