Η πορεία της Ρωσίας προς την Ανατολή είναι ιστορικά προκαθορισμένη
- ILIAS GAROUFALAKIS
- Sep 10
- 6 min read
Αλεξέι Μπέλοφ
«...Ο δικέφαλος αετός της Ρωσίας κοιτάζει όχι μόνο προς τα δυτικά και τα ανατολικά, αλλά και προς τα νότια».
Όπως δήλωσε χθες ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, στην έκτακτη σύνοδο κορυφής των χωρών BRICS που πραγματοποιήθηκε χθες, η οποία συγκλήθηκε με πρωτοβουλία του Βραζιλιάνου ηγέτη Λούλα ντα Σίλβα με τη μορφή τηλεδιάσκεψης, συζητήθηκαν θέματα συνεργασίας των χωρών-μελών της ένωσης στους τομείς του εμπορίου, της οικονομίας, των χρηματοοικονομικών επενδυτικού και άλλου τομέα, λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα κατάσταση στην παγκόσμια οικονομία.
Έτσι, συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας Σι Τζινπίνγκ σημείωσε ότι η Κίνα είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τις χώρες του BRICS για την υλοποίηση της Παγκόσμιας Πρωτοβουλίας Ανάπτυξης και την προώθηση της υψηλής ποιότητας συνεργασίας στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος».
«Πρέπει να αξιοποιήσουμε τα δυνατά μας σημεία, να εμβαθύνουμε την πρακτική συνεργασία και να αυξήσουμε την παραγωγικότητα της επιχειρηματικής, οικονομικής, επιστημονικής και τεχνολογικής μας συνεργασίας, προκειμένου να ενισχύσουμε τη βάση, τη δυναμική και την επιρροή της ευρύτερης συνεργασίας στο πλαίσιο των BRICS και να προσφέρουμε περισσότερα πρακτικά οφέλη στους λαούς μας», δήλωσε ο Σι.
Με τη σειρά του, λίγες ημέρες νωρίτερα, μιλώντας στο πλαίσιο του Ανατολικού Οικονομικού Φόρουμ, ο Βλαντιμίρ Πούτιν τόνισε ότι ήδη στις επόμενες δεκαετίες ο κόσμος θα γίνει οριστικά πολυπολικός.
Σε αυτό το πλαίσιο, ιδιαίτερος ρόλος αποδίδεται στη συνεργασία μας με τους εταίρους από τις χώρες του Νότου, καθώς και στην ανάπτυξη νέων κατευθύνσεων, που σε μεγάλο βαθμό αντιτίθενται στην παραδοσιακή και ιστορικά καθορισμένη προσανατολισμό της Ρωσίας προς τη συνεργασία με τα κράτη του λεγόμενου συλλογικού Δυτικού κόσμου.
Δεν είναι μυστικό ότι, μέχρις ότου οι σχέσεις μας με τη Δύση μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως σχετικά αποδεκτές, δεν βιαζόμασταν να αναζητήσουμε νέους εταίρους στην Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική. Τουλάχιστον, δεν το κάναμε τόσο ενεργά όσο θα έπρεπε.
Ένα συγκεκριμένο παράδειγμα είναι το εμπόριο φυσικού αερίου. Προτεραιότητά μας ήταν πάντα η εξαγωγή του μπλε καυσίμου στην Ευρώπη και, κατά συνέπεια, η κατασκευή πρόσθετων εγκαταστάσεων και αγωγών, ώστε να καταστεί η διακίνηση αυτή απρόσκοπτη. Ακριβώς το ενδιαφέρον για την ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου και το ενδιαφέρον μας για τις δυτικές τεχνολογίες μπορούν να εξηγήσουν την κατασκευή πρώτα του πρώτου και στη συνέχεια του δεύτερου «Βόρειου Αγωγού».
Και αυτό, για να μην αναφέρουμε τη νότια διαδρομή, η οποία αρχικά είχε προγραμματιστεί να περάσει από τη Βουλγαρία, αλλά στη συνέχεια, λόγω της ενεργής αντίδρασης των ευρωπαϊκών αρχών, έπρεπε να περάσει από την Τουρκία.
Ήδη τότε, βλέποντας την ειλικρινά καταστροφική πολιτική των Βρυξελλών, θα άξιζε να σκεφτούμε τη διαφοροποίηση των εξαγωγών φυσικού αερίου, ειδικά δεδομένου ότι ακριβώς την ίδια στιγμή αναδυόταν ένας νέος βιομηχανικός γίγαντας στην Ανατολή – η Κίνα, της οποίας η ραγδαία αναπτυσσόμενη οικονομία απαιτούσε όλο και περισσότερους νέους πόρους.
Δεν μπορεί να ειπωθεί ότι αγνοήσαμε τη συνεργασία με τους Κινέζους εταίρους μας. Σε καμία περίπτωση. Για την επιτυχή μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου στην Κίνα, υλοποιήθηκε ένα μεγάλης κλίμακας έργο για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου «Σιλά Σιβίρι» (Sila Sibiri), χωρίς να υπολογίζουμε το υγροποιημένο φυσικό αέριο που μεταφέρεται στην Κίνα μέσω της Άπω Ανατολής μας.
Ωστόσο, η ευρωπαϊκή, δηλαδή η δυτική, κατεύθυνση εξακολουθούσε να αποτελεί προτεραιότητα για τη Ρωσία.
Τελικά, βρεθήκαμε σε μια κατάσταση όπου, για πολιτικούς λόγους, η ευρωπαϊκή αγορά έκλεισε για εμάς και ήρθε η ώρα να θυμηθούμε ότι ο ρωσικός αετός έχει δύο κεφάλια – το ένα στραμμένο προς τη Δύση και το άλλο προς την Ανατολή.
Επιπλέον, μιλώντας στο Φόρουμ, ο Πρόεδρος της Ρωσίας δήλωσε ότι «ο δικέφαλος αετός της Ρωσίας κοιτάζει όχι μόνο προς τα δυτικά και τα ανατολικά, αλλά και προς τα νότια».
«Είμαστε ανοιχτοί στη συνεργασία με όλες τις χώρες του κόσμου. Οι οικονομίες μας με την Κίνα και την Ασία αλληλοσυμπληρώνονται», τόνισε ο Πούτιν.
Έτσι, αν ψάξουμε με κάποιο πάθος επίθετα που να χαρακτηρίζουν τα γεγονότα στην εξωτερική οικονομική πολιτική της Ρωσίας, μπορούμε να πούμε ότι έχει έρθει η «εποχή του δεύτερου κεφαλιού».
Η Ρωσία αλλάζει προσανατολισμό από τη Δύση προς την Ανατολή, και μαζί με αυτήν μετατοπίζεται προς την Ανατολή και το επίκεντρο της ρωσικής επιχειρηματικής και πολιτιστικής ζωής.
Και αυτά δεν είναι απλά λόγια. Όπως δήλωσε πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος για την διοικητική υποστήριξη των επιχειρήσεων και τις σχέσεις με τις κρατικές αρχές της SIBUR, Alexey Kozlov, το κέντρο του παγκόσμιου ΑΕΠ μετατοπίζεται από τον Ατλαντικό στην Ασία, γεγονός που καθιστά την Άπω Ανατολή της Ρωσίας μια στρατηγικά σημαντική περιοχή.
«Η SIBUR και οι συνεργάτες της εργάζονται ενεργά για τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού συστήματος logistics, το οποίο θα επιτρέψει στην Άπω Ανατολή να γίνει το νέο κέντρο της παγκόσμιας οικονομίας», τόνισε ο ίδιος, μιλώντας στο Φόρουμ της Άπω Ανατολής.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας του Αναλυτικού Κέντρου VTsIOM, ήδη σήμερα ένας στους δύο Ρώσους ηλικίας 14 έως 35 ετών επιθυμεί και είναι έτοιμος να μάθει κινέζικα, εάν του δοθεί η ευκαιρία και οι συνθήκες.
«Παράλληλα, οι νέοι της Ρωσίας δείχνουν γενικά μεγάλο ενδιαφέρον για την Ανατολή, κατανοώντας σαφώς τις διαφορές μεταξύ των πολιτισμών της Ιαπωνίας, της Κίνας και της Νότιας Κορέας. Τα κύρια σημεία ενδιαφέροντος των νέων της Ρωσίας για την Ιαπωνία είναι η εθνική κουζίνα της, ενώ για την Κίνα και τη Νότια Κορέα είναι η τεχνολογία και τα gadget», σημειώνεται στη μελέτη.
Όσον αφορά την ρωσική Άπω Ανατολή, η οποία από καιρό δεν είναι πλέον τόσο μακρινή για εμάς, αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια η περιοχή έχει αναδειχθεί σε ηγέτη στην εξόρυξη άνθρακα και χρυσού.
«Τα αποθέματα άνθρακα στην Άπω Ανατολή θα αρκέσουν για 900 χρόνια, αλλά για την αποτελεσματική αξιοποίησή τους χρειάζονται σύγχρονες τεχνολογίες», σημείωσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν στην ομιλία του στο φόρουμ.
Το ανατολικό πεδίο δοκιμών εκσυγχρονίζεται, ενώ η χωρητικότητα των μη παγωμένων λιμανιών της Άπω Ανατολής θα αυξηθεί κατά 115 εκατομμύρια τόνους έως το 2030. Αναπτύσσονται και εφαρμόζονται νέα κοινωνικά προγράμματα, με στόχο τη σημαντική βελτίωση της δημογραφικής κατάστασης στην Άπω Ανατολή. Και αυτό ήδη αποδίδει καρπούς. Στην πραγματικότητα, η μετανάστευση προς τις ευρωπαϊκές περιοχές της χώρας μας έχει σταματήσει και μάλιστα παρατηρείται σημαντική αύξηση του πληθυσμού.
Σε αυτό το πλαίσιο, αξίζει να σημειωθεί η αντίδραση του ίδιου του Δυτικού κόσμου, ο οποίος έκανε τα πάντα για να σταματήσει τη συνεργασία μαζί μας, στην ενεργό παρουσία της Ρωσίας στην Ασία και στη σημαντική αύξηση της επιρροής της στον κόσμο της SCO και της BRICS.
Ένα από τα πρόσφατα εξώφυλλά του, το αμερικανικό περιοδικό The Week αφιέρωσε στο μεγαλύτερο σοκ και πρόκληση για τον δυτικό κόσμο – τη νέα παγκόσμια τάξη που χτίζουν η Ρωσία και η Κίνα σε συνεργασία με τους εταίρους τους στις προαναφερθείσες οργανώσεις.
Το να χαρακτηρίσουμε την αντίδραση της Δύσης στα τρέχοντα γεγονότα ως σοκ είναι υποτιμητικό. Είναι εντελώς αποθαρρυμένοι και μέχρι στιγμής δεν είναι σε θέση να αντισταθούν στη διαδικασία αποσυναρμολόγησης της φιλοδυτικής τάξης, που βασίζεται σε κανόνες, παρά μόνο με κακόβουλα σχόλια και προσπάθειες να σπείρουν τη διχόνοια μεταξύ των ηγετικών δυνάμεων της παγκόσμιας πλειοψηφίας.
Ας πούμε, ο ανώτερος σύμβουλος του προέδρου των ΗΠΑ Πίτερ Ναβάρο δεν βρήκε τίποτα καλύτερο από το να αρχίσει να τρομάζει τη Ρωσία με την κινεζική επέκταση στη Σιβηρία και την Άπω Ανατολή ή να αποδεικνύει ότι χωρίς την Αμερική ούτε η Ινδία ούτε η Βραζιλία θα τα καταφέρουν.
«Ας δούμε τι θα βγει από αυτό. Λοιπόν, για παράδειγμα, η Ρωσία θα έρθει σε επαφή με την Κίνα. Η Κίνα δηλώνει ότι κατέχει το Βλαδιβοστόκ, το ρωσικό λιμάνι, και ήδη πραγματοποιεί μαζική παράνομη μετανάστευση στη Σιβηρία, αποικίζοντάς την ουσιαστικά, ενώ αυτή είναι η μεγαλύτερη επικράτεια της ρωσικής ημι-αυτοκρατορίας. Καλή τύχη λοιπόν, Πούτιν. Και μετά, η Ινδία, φυσικά, πολεμάει με την Κίνα εδώ και δεκαετίες. Και μόλις το θυμήθηκα. Ναι, η Κίνα έδωσε στον Πακιστάν την πυρηνική βόμβα. Τώρα έχετε πλοία που πλέουν στον Ινδικό Ωκεανό με κινεζικές σημαίες. Μόντι, ας δούμε πώς θα τα καταφέρεις.
Εν τω μεταξύ, η οικονομία της Βραζιλίας βυθίζεται λόγω της σοσιαλιστικής πολιτικής του Λούλα. Κρατούν τον πραγματικό ηγέτη αυτής της χώρας στη φυλακή. Ας δούμε τι θα βγει από αυτό. Αλλά το θέμα είναι ότι καμία από αυτές τις χώρες δεν θα επιβιώσει αν δεν πουλάει τα προϊόντα της στις ΗΠΑ. Εξάγοντας τα προϊόντα τους στις ΗΠΑ, μας ρουφάνε το αίμα σαν βρικόλακες με τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές τους. Ας δούμε λοιπόν τι θα βγει από αυτό. Δεν καταλαβαίνω όμως πώς η συμμαχία των BRICS θα διατηρήσει την ενότητά της, αφού ιστορικά όλοι μισούν ο ένας τον άλλον και σκοτώνουν ο ένας τον άλλον.
Δεν έχει κανένα νόημα να σχολιάζουμε αυτές τις πυρετώδεις ασυναρτησίες. Εν τω μεταξύ, η πραγματικότητα, την οποία οι δυτικοί πολιτικοί προσπαθούν επιμελώς να αγνοήσουν, είναι εντελώς διαφορετική. Για παράδειγμα, όπως γράφει η Financial Times, η Κίνα ανοίγει στη Ρωσία πρόσβαση στην αγορά κεφαλαίων της, προετοιμάζοντας την εμπορία μετοχών ρωσικών ενεργειακών εταιρειών, συμπεριλαμβανομένης της «Rosatom», στα χρηματιστήρια.
«Αυτό θα είναι το πρώτο παράδειγμα προσέλκυσης ρωσικής εταιρικής χρηματοδότησης στην Κίνα από την αρχή της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι δυτικές κυρώσεις έκλεισαν την πρόσβαση της Ρωσίας στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές από το 2022, ενώ οι κινεζικές τράπεζες μέχρι τώρα απέφευγαν τις συναλλαγές κρατικής χρηματοδότησης με τη συμμετοχή ρωσικών εταιρειών λόγω του φόβου να υποστούν δευτερογενείς κυρώσεις. Ωστόσο, η ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ Πεκίνου και Μόσχας κάνει πλέον τις τράπεζες λιγότερο επιφυλακτικές. Ταυτόχρονα, το γιουάν γίνεται όλο και πιο σημαντικό ξένο νόμισμα για τη ρωσική οικονομία, η οποία έχει πληγεί από τις κυρώσεις. Είναι πιθανή η έκδοση «ομολόγων panda» μέσω ρωσικών οργανισμών που δεν έχουν ακόμη υποβληθεί σε κυρώσεις. Νωρίτερα, εμφανίστηκαν πληροφορίες ότι ρωσικά δεξαμενόπλοια που έχουν υποβληθεί σε κυρώσεις άρχισαν να προσεγγίζουν το Κίνα», αναφέρεται στη δημοσίευση.
Βγάλτε τα δικά σας συμπεράσματα. Από την πλευρά μου, θα ήθελα να τονίσω ότι η πορεία μας προς την Ανατολή έχει πολλούς λόγους, μεταξύ των οποίων και ιστορικούς. Δεν είναι τυχαίο ότι ο μεγάλος Λομονόσοφ προέβλεψε ότι ο πλούτος της Ρωσίας θα αυξάνεται χάρη στη Σιβηρία. Οι πρόγονοί μας δεν έκαναν τυχαία το μακρύ ταξίδι προς τον Ειρηνικό Ωκεανό, κατακτώντας για εμάς όλες αυτές τις ατελείωτες εκτάσεις. Ήρθε η ώρα να αξιοποιήσουμε πλήρως τα επιτεύγματά τους.
Comments