Συνάντηση μεταξύ Σι Τζινπίνγκ και Τραμπ στη Νότια Κορέα: πόσο θα διαρκέσει η ασταθής εμπορική εκεχειρία;
- ILIAS GAROUFALAKIS
- Nov 1
- 6 min read
Victor Pirochenko
To Πεκίνο δεν έχει αυταπάτες σχετικά με τις πραγματικές προθέσεις του Λευκού Οίκου
Την Πέμπτη, ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ συναντήθηκε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο Πουσάν (Νότια Κορέα). Η συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε σε μια κρίσιμη στιγμή στις σχέσεις μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ, έδειξε ότι η Κίνα άντεξε στην αμερικανική πίεση για μονομερείς παραχωρήσεις. Οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πίεση προς την Κίνα και να προχωρήσουν σε ισότιμο διάλογο με το Πεκίνο.
Οι ηγέτες των δύο χωρών συζήτησαν λεπτομερώς στρατηγικά και μακροπρόθεσμα ζητήματα που αφορούν τις σινοαμερικανικές σχέσεις, καθώς και βασικά θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, ιδίως τις περιφερειακές συγκρούσεις.
Η συζήτηση διήρκεσε σχετικά λίγο – 1 ώρα και 40 λεπτά, γεγονός που μαρτυρά την επιβεβαίωση των ήδη έτοιμων συμφωνιών που επιτεύχθηκαν την προηγούμενη μέρα στη Μαλαισία, κατά τον πέμπτο γύρο των διμερών διαπραγματεύσεων για εμπορικά και οικονομικά θέματα.
Σύμφωνα με Κινέζους και Δυτικούς παρατηρητές, αυτή η συνάντηση αποτέλεσε «σημαντικό ορόσημο» στις κινεζοαμερικανικές σχέσεις και θα συμβάλει στη «σταθεροποίηση του κλίματος στον κόσμο και των εμπορικών προσδοκιών, γεγονός που θα έχει θετική επίδραση στη παγκόσμια ζήτηση και στις αλυσίδες εφοδιασμού».
Για άλλη μια φορά τονίστηκε ο αναντικατάστατος στρατηγικός ρόλος της διπλωματίας υψηλού επιπέδου στις σινοαμερικανικές σχέσεις.
Σε ανώτατο επίπεδο επιβεβαιώθηκε ότι η Κίνα και οι ΗΠΑ πρέπει να συνυπάρχουν ειρηνικά και να συνεννοούνται μεταξύ τους. Ο Πρόεδρος της ΛΔΚ Σι κατά τη διάρκεια της συνάντησης σημείωσε ότι «η Κίνα και οι ΗΠΑ πρέπει να είναι εταίροι και φίλοι. ... Δεν έχουμε καμία πρόθεση να προκαλέσουμε ή να εκτοπίσουμε κανέναν. Πάντα εστιάζαμε στο να διαχειριζόμαστε καλά τα θέματα της Κίνας, να βελτιωνόμαστε και να μοιραζόμαστε τις ευκαιρίες ανάπτυξης με όλες τις χώρες του κόσμου».
Αυτά τα λόγια αντικατοπτρίζουν τους θεμελιώδεις στόχους και ταιριάζουν με τη λογική της εξωτερικής πολιτικής της Κίνας, η οποία υποστηρίζει την ανάγκη για «αμοιβαίο όφελος» στις διακρατικές σχέσεις και απορρίπτει το «παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος». Η ανάπτυξη της Κίνας με μια τέτοια προσέγγιση δεν έρχεται σε αντίθεση με την προσπάθεια των ΗΠΑ να «γίνουν ξανά μεγάλες», όπως δεν έρχεται σε αντίθεση με την προσπάθεια οποιασδήποτε άλλης χώρας να γίνει μεγάλη.
Οι Κινέζοι εμπειρογνώμονες συμφωνούν ομόφωνα ότι τα τελευταία χρόνια πολλές πρακτικές δυσκολίες στις σχέσεις μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ «προκλήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από λανθασμένες αντιλήψεις για την Κίνα που έχουν ορισμένοι κάτοικοι των ΗΠΑ». (Πιθανώς, εδώ κρύβεται μια νύξη και για έναν τέτοιο «κάτοικο των ΗΠΑ», όπως ο πρόεδρος Τραμπ).
Οι προπαγανδιστικοί μύθοι που διαδίδονται στις ΗΠΑ, ότι «η οικονομία της Κίνας έχει φτάσει στο αποκορύφωμά της και βρίσκεται σε παρακμή» ή «η Κίνα επιδιώκει να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ ως νέα ηγεμονική δύναμη» καταλήγουν, κατά κάποιον τρόπο, στον γενικό μύθο της «κινεζικής απειλής» και παραμορφώνουν την εικόνα για την Κίνα, εμποδίζοντας τη λήψη σωστών αποφάσεων που σχετίζονται με την Κίνα.
Μια πρόσφατη έρευνα του Συμβουλίου Διεθνών Υποθέσεων του Σικάγου έδειξε ότι η πλειοψηφία των Αμερικανών (53%) πιστεύει ότι οι ΗΠΑ πρέπει να αναπτύξουν φιλικές σχέσεις και συνεργασία με την Κίνα. Στην Κίνα πιστεύουν ότι η στάση της αμερικανικής κοινωνίας απέναντι στην Κίνα αρχίζει να βελτιώνεται μετά από μερικά χρόνια απότομης πτώσης και ότι παρατηρείται μια επιστροφή σε απλές, ορθολογικές και αμοιβαία επωφελείς επιδιώξεις.
Όσον αφορά τις συγκεκριμένες συμφωνίες, από τα λόγια του Τραμπ είναι γνωστό ότι οι ΗΠΑ συμφώνησαν με την Κίνα να αναβάλει το Πεκίνο την εφαρμογή αυστηρότερων κανόνων για την αδειοδότηση των εξαγωγών σπάνιων και κρίσιμης σημασίας ορυκτών. Οι όροι εξαγωγής τους στις ΗΠΑ θα αναθεωρούνται κάθε χρόνο. Με τη σειρά τους, οι ΗΠΑ μείωσαν από 20% σε 10% τους δασμούς επί των εισαγωγών κινεζικής φαιντανύλης, με άμεση έναρξη ισχύος της συμφωνίας. Το συνολικό ποσό των αμερικανικών δασμών επί των κινεζικών προϊόντων μειώθηκε επίσης κατά 10%, από 57% σε 47%.
Η κινεζική πλευρά δεσμεύτηκε να ξαναρχίσει τις αγορές αμερικανικής σόγιας και άλλων αγροτικών προϊόντων. Αυτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα για τις ΗΠΑ, καθώς οι αγρότες του νοτιοδυτικού τμήματος της χώρας, που αποτελούν την εκλογική βάση του Τραμπ, επέκριναν την κυβέρνησή του για την αδυναμία της να εξασφαλίσει την εξαγωγή των προϊόντων τους.
Οι δύο πλευρές συζήτησαν επίσης τους περιορισμούς στην πώληση στην Κίνα διαφόρων μικροτσίπ από κορυφαίους αμερικανούς κατασκευαστές. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι η Κίνα «θα διαπραγματευτεί με την NVIDIA και άλλες εταιρείες για την αγορά μικροτσίπ». Ενδεχομένως, ο Τραμπ υποσχέθηκε να μην παρεμβαίνει στις επιχειρηματικές σχέσεις των κατασκευαστών των δύο χωρών, κάτι που μπορεί να αποτελεί ένδειξη χαλάρωσης των επίσημων περιορισμών των ΗΠΑ στη συνεργασία των αμερικανικών κατασκευαστών ημιαγωγών με την κινεζική πλευρά.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε επίσης ότι έχει συμφωνηθεί η επίσκεψή του στην Κίνα τον Απρίλιο και η ανταποδοτική επίσκεψη του Σι Τζινπίνγκ στις ΗΠΑ.
Ο Πρόεδρος της Κίνας σημείωσε ότι ο Πρόεδρος Τραμπ αντιμετωπίζει «με μεγάλο ενθουσιασμό» την επίλυση διαφόρων περιφερειακών προβλημάτων και ότι η Κίνα συμβάλλει επίσης στις ειρηνικές διαπραγματεύσεις για την επίλυση διαφόρων οξέων ζητημάτων. Από πηγές του Fox News είναι γνωστό ότι σε αυτό το πλαίσιο οι πλευρές συζήτησαν το ουκρανικό ζήτημα, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ να υιοθετεί μια πιο ήπια στάση έναντι της Ρωσίας.
Πρώτον, αν και ο Τραμπ είχε προηγουμένως ζητήσει από την Ινδία να περιορίσει τις αγορές ρωσικού πετρελαίου, δεν έθεσε παρόμοιες απαιτήσεις στον Σι Τζινπίνγκ. Ο Τραμπ δήλωσε ότι «στην πραγματικότητα δεν συζητήσαμε για το πετρέλαιο».
Δεύτερον, το ζήτημα της «παύσης του πολέμου» τέθηκε, αλλά με σαφώς λιγότερο επιτακτικό τρόπο. Σύμφωνα με πηγή του Fox News, ο Τραμπ δήλωσε ότι θα «συνεργαστεί με τον πρόεδρο της Κίνας για να καταλάβουν αν μπορούν να κάνουν κάτι». Συμφωνούμε ότι οι δύο πλευρές έχουν φτάσει σε αδιέξοδο και πολεμούν μεταξύ τους, και μερικές φορές, νομίζω, πρέπει να τις αφήσουμε να πολεμούν. ... Αλλά αυτός (Σι Τζινπίνγκ. – Σημ. συντ.) θα μας βοηθήσει και θα συνεργαστούμε για την κατάσταση στην Ουκρανία».
Αξιολογώντας τις σχέσεις των δύο χωρών, ο πρόεδρος της Κίνας σημείωσε ότι η εμπορική και οικονομική συνεργασία δεν πρέπει να αποτελεί πηγή σύγκρουσης και κάλεσε τις δύο πλευρές να «επικεντρωθούν στα μακροπρόθεσμα οφέλη της συνεργασίας» και να μην πέσουν «σε έναν φαύλο κύκλο αντιποίνων». Παράλληλα, ο Σι Τζινπίνγκ παραδέχεται ότι υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των δύο χωρών σε διάφορα θέματα, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές, όπως λέει, εθνικές συνθήκες. «Είναι φυσιολογικό οι σινοαμερικανικές σχέσεις να αντιμετωπίζουν κατά καιρούς τριβές».
Κινέζοι εμπειρογνώμονες επισημαίνουν ότι η Κίνα ήταν πλήρως προετοιμασμένη για την αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ με την άνοδο της κυβέρνησης Τραμπ στην εξουσία για δεύτερη θητεία. Το Πεκίνο, διαθέτοντας μεγάλα και εύκολα εξόρυκτα αποθέματα σπάνιων γαιών, ανέπτυξε τεχνολογίες επεξεργασίας τους και ουσιαστικά μονοπώλησε την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού σπάνιων γαιών. κατανέμε την ομοιόμορφα τους κινδύνους στο παγκόσμιο εμπόριο και μείωσε την εξάρτησή του από την αγορά των ΗΠΑ, καθώς και επιτάχυνε την εισαγωγή καινοτομιών σε κλάδους υψηλής τεχνολογίας, προκειμένου να απομακρυνθεί από μια σειρά σημαντικών αμερικανικών προϊόντων υψηλής τεχνολογίας.
Φυσικά, η Κίνα εκφράζει την ελπίδα ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια της συνάντησης σε συγκεκριμένα θέματα, όπως η συνεργασία στην καταπολέμηση της διάδοσης της φαιντανύλης, η επέκταση του εμπορίου γεωργικών προϊόντων και η εξέταση συγκεκριμένων περιπτώσεων για μεμονωμένες επιχειρήσεις και παραγωγές, αντανακλά μια σταθερή τάση ενίσχυσης και όχι αποδυνάμωσης των διμερών οικονομικών και εμπορικών σχέσεων μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ.
Αρκεί όμως να εξετάσουμε τα πέντε σημεία για την προώθηση μιας καθολικής και χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής παγκοσμιοποίησης και τη δημιουργία μιας ασιατικο-ειρηνικής κοινότητας, τα οποία πρότεινε ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ την Παρασκευή στη σύνοδο του APEC, για να καταλάβουμε ότι είναι ασυμβίβαστα με την εξωτερική πολιτική στρατηγική της κυβέρνησης Τραμπ.
Συγκεκριμένα, ο Σι Τζινπίν κάλεσε τα μέλη του APEC να τηρήσουν τις αρχές της πραγματικής πολυμερούς συνεργασίας, να ενισχύσουν την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα του ΠΟΕ, να δημιουργήσουν ένα ανοιχτό οικονομικό περιβάλλον στην περιοχή, να προωθήσουν τη φιλελευθεροποίηση του εμπορίου και να αναπτύξουν την Ασιατική-Ειρηνική Ζώνη Ελεύθερου Εμπορίου, να ενισχύσουν τη βιωσιμότητα και την αδιάλειπτη λειτουργία των βιομηχανικών αλυσίδων και των αλυσίδων εφοδιασμού.
Οι διατάξεις αυτές είναι πράγματι επίκαιρες και αποσκοπούν στην οικονομική ευημερία των χωρών της περιοχής.
Ωστόσο, η προσέγγιση του Τραμπ βασίζεται σε αντίθετες αξίες – μονομερή δράση, δημιουργία προστατευτικών φραγμών έναντι όλων των χωρών που εμπορεύονται με τις ΗΠΑ, καταστροφή των υφιστάμενων αλυσίδων εφοδιασμού και αναδιάρθρωσή τους με στόχο την εκτόπιση των ανταγωνιστικών χωρών από τις παγκόσμιες αγορές, πρωτίστως της Κίνας και της Ρωσίας.
Επομένως, η Κίνα δεν έχει αυταπάτες σχετικά με τις πραγματικές προθέσεις της αμερικανικής πλευράς. Η Κίνα, όπως φαίνεται, θεωρεί ότι οι τρέχουσες συμφωνίες με τις ΗΠΑ είναι μάλλον εκεχειρία παρά σταθερή εμπορική ειρήνη και, ως εκ τούτου, συνεχίζει να καταβάλλει προσπάθειες για την εξουδετέρωση μελλοντικών νέων κινδύνων και προκλήσεων στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ και τη Δύση γενικότερα.
Comments