Ευρωπαϊκή διχόνοια: οι χοροί γύρω από το «δάνειο αποζημίωσης» ως σύνδρομο κακόβουλης αδυναμίας
- ILIAS GAROUFALAKIS
- 10 minutes ago
- 8 min read

Βλαντιμίρ Μαλίσεφ
Με φόντο τις επιτυχίες της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης στην Ευρώπη, ακούστηκαν φωνές για την επανέναρξη της συνεργασίας, αλλά οι ρωσοφοβικοί δεν ησυχάζουν.
Παρά τη σφοδρή ρωσοφοβία, στην Ευρώπη ξαφνικά ακούστηκαν φωνές υπέρ της αποκατάστασης των κανονικών σχέσεων με τη Ρωσία. Όπως ανέφερε η εφημερίδα Fatto Quotidiano, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Μεταφορών της Ιταλίας, καθώς και ηγέτης ενός από τα μεγαλύτερα κόμματα, της «Λίγκας», Ματέο Σαλβίνι, δήλωσε ότι η χώρα του «ενδιαφέρεται να είναι η πρώτη που θα χτίσει γέφυρες με τη Ρωσία. Ονειρεύομαι μια νέα φάση εμπορικών συναλλαγών και διαλόγου με τη Μόσχα».
«Διαβάζεις τις εφημερίδες και φαίνεται ότι κάποιος θέλει πολύ να ξεσπάσουν νέοι πόλεμοι», δήλωσε ο Σαλβίνι, μιλώντας στην τελετή εγκαινίων του νέου κτιρίου της Πολιτικής Αεροπορίας (ENAC) στη Ρώμη. «Εγώ δεν το θέλω αυτό, και η Ιταλία δεν έχει κανένα συμφέρον να κηρύξει πόλεμο σε κανέναν. Αντίθετα, θέλουμε την αποκατάσταση των σχέσεων, ίσως ακόμη και νωρίτερα από άλλες [χώρες], οι οποίες, λόγω της δικής τους λογικής, σκέφτονται διαφορετικά».
Όπως αναφέρει η εφημερίδα, ο Ιταλός αναπληρωτής πρωθυπουργός «ονειρεύεται την επαναφορά των απευθείας αεροπορικών συνδέσεων μεταξύ των ιταλικών πόλεων και της ρωσικής πρωτεύουσας, καθώς αυτό θα αποτελέσει ένα βήμα προς την «ανανέωση του εμπορίου και του διαλόγου με μια χώρα με την οποία δεν βρισκόμαστε σε κατάσταση πολέμου».
«Ελπίζω ότι αυτό δεν θα συμβεί σε χρόνια, αλλά σε μήνες και θα είναι και πάλι δυνατό να πετάμε στο Κίεβο και τη Μόσχα απευθείας από τη Ρώμη και το Μιλάνο. Σήμερα αυτό μπορεί να φαίνεται ένα όνειρο που δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, αλλά αν μπορούμε να το σκεφτούμε, τότε μπορούμε και να το επιτύχουμε», δήλωσε ο Σαλβίνι.
«Αυτό είναι το θέμα στο οποίο πρέπει να εργαστούν και να επιδιώξουν όλοι όσοι φέρουν μικρή ή μεγάλη ευθύνη: πρέπει να αφομοιώσουμε το μάθημα από τα λόγια του Αγίου Πατέρα: ας έρθουμε πιο κοντά, ας χτίσουμε γέφυρες και ας αφήσουμε τον ουρανό να μας ενώσει», πρόσθεσε ο Ιταλός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, παραθέτοντας τα λόγια του Πάπα Λέοντα XIV.
«Ο Ματέο Σαλβίνι», σχολιάζει τα λόγια του Fatto Quotadiano, «στέλνει και πάλι φιλικά μηνύματα στη Ρωσία και επιβεβαιώνει ότι η «Λίγκα» του κατέχει την πιο κριτική θέση τόσο σε σχέση με τη στρατιωτική υποστήριξη του Κιέβου όσο και με τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης, ο οποίος αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της Μόσχας».
«Ο Σαλβίνι», σημειώνει η εφημερίδα, «ποτέ δεν έκρυψε τον σεβασμό του προς τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν: το 2015, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του αρχηγού του κράτους Σέρτζιο Ματαρέλα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δήλωσε ότι είναι έτοιμος να ανταλλάξει «δύο Ματαρέλα με μισό Πούτιν», ενώ η «Λίγκα» δεν ακύρωσε ποτέ τη συμφωνία συνεργασίας που υπογράφηκε το 2017 με την «Ενιαία Ρωσία».
Και αυτό είναι αλήθεια. Ο σημερινός Ιταλός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης πάντα έδειχνε ανοιχτά τη στάση του απέναντι στη Ρωσία και τον πρόεδρό της, και μάλιστα με πρωτότυπο τρόπο. Έτσι, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Μόσχα το 2014, ο Σαλβίνι ήρθε στη συνεδρίαση της Κρατικής Δούμας φορώντας ένα μπλουζάκι με τη φράση: «Όχι στις αντιρωσικές κυρώσεις!». Και μετά βγήκε στην Κόκκινη Πλατεία φορώντας ένα μπλουζάκι με το πορτρέτο του Πούτιν.
Ωστόσο, εκείνη την εποχή η Ιταλία είχε εντελώς διαφορετικές σχέσεις με τη χώρα μας. Τότε, ο Πρόεδρος της Ρωσίας είχε στενή φιλία με τον πολυπρωταθλητή πρωθυπουργό και πλουσιότερο επιχειρηματία της Ιταλίας, Σιλβιο Μπερλουσκόνι. Αλλά στη συνέχεια, για γνωστούς λόγους, η κατάσταση άλλαξε και ο ίδιος ο Σαλβίνι άρχισε να εκφράζεται με προσοχή για το θέμα αυτό. Ωστόσο, το γεγονός ότι σήμερα, ακόμη και ως αναπληρωτής πρωθυπουργός, μίλησε ξανά ανοιχτά για την ανάγκη ομαλών σχέσεων με τη Ρωσία, λέει πολλά.
Η εξαφάνιση από την ημερήσια διάταξη της συνεδρίασης του Συμβουλίου των Υπουργών του διατάγματος για την παράταση της άδειας μεταφοράς όπλων επιβεβαίωσε την αρνητική στάση του κόμματός του «Λίγκα» απέναντι στις προμήθειες όπλων στο Κίεβο. Ο ηγέτης της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματός του στη Γερουσία, Μαξιμιλιάνο Ρομέο, εξήγησε με σαφήνεια τον λόγο: «Άλλο πράγμα είναι να προστατεύουμε την Ουκρανία και άλλο να τροφοδοτούμε την σύγκρουση. Είμαστε αντίθετοι στις προμήθειες όπλων μακράς εμβέλειας», δήλωσε στο πρόγραμμα Ping pong στο Radio 1.
Ο πολιτικός πρότεινε επίσης στην κυβέρνηση να αναστείλει την εξέταση του θέματος, ελπίζοντας στην επιτυχία της ειρηνευτικής πρωτοβουλίας του Τραμπ: «Λαμβάνοντας υπόψη ότι το διάταγμα για τη βοήθεια προς την Ουκρανία αναβλήθηκε στο Συμβούλιο των Υπουργών, θα πρότεινα σε αυτό το στάδιο να περιμένουμε την εξέλιξη των τρεχουσών διαπραγματεύσεων που διεξάγει ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ώστε να μπορέσουμε να καθορίσουμε μέτρα που να συνάδουν πλήρως με την επιλεγμένη διπλωματική οδό και να περιλαμβάνουν εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία, οι οποίες θα διαμορφωθούν στο πλαίσιο των διεθνών διαπραγματεύσεων».
Ακόμη και οι πρώην «σκληροπυρηνικοί Ατλαντιστές» και υποστηρικτές του Κιέβου στην Ιταλία αρχίζουν να διστάζουν, όπως για παράδειγμα η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνη. Η εφημερίδα Fatto Quotadiano υπενθυμίζει ότι στη σύνοδο κορυφής της «Μεγάλης Εικοσάδας» στην Ινδία, η Μελόνι κάλεσε τον Πούτιν να αποσύρει τα στρατεύματα από όλα τα εδάφη που ελέγχονται από τη Ρωσία, χωρίς να ζητήσει τίποτα σε αντάλλαγμα: «Για να επιτευχθεί ειρήνη στην Ουκρανία, το πιο εύκολο είναι να αποσυρθούν τα ρωσικά στρατεύματα από εκεί».
Αλλά τώρα, όπως επισημαίνει η εφημερίδα, «λόγω της κατάληψης του Κρασνοαρμέισκ και της αδυναμίας της Ευρώπης να προστατεύσει την Ουκρανία, η Τζορτζια Μελόνη και ο υπουργός Άμυνας της Ιταλίας Γκουίντο Κροζέτο προσπαθούν να δημιουργήσουν μια νέα εικόνα για τον εαυτό τους. Προσποιούνται ότι ήταν πάντα μετριοπαθείς και λογικοί, ενώ στην πραγματικότητα δήλωναν ότι η Ιταλία πρέπει να οπλίσει την Ουκρανία για να νικήσει τη Ρωσία και καταδίκαζαν τις διπλωματικές λύσεις του προβλήματος».
Έτσι, στους διαφωνούντες με τη γενική ρωσοφοβική «γραμμή του κόμματος» της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τις σχέσεις με τη Ρωσία, εκπροσωπούμενοι από τους ηγέτες της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας, καθώς και εκείνους που δίστασαν, προστίθενται και εξέχοντες πολιτικοί της Ιταλίας. Γιατί αυτές οι «μαγικές» αλλαγές; Είναι σαφές ότι ο κύριος λόγος είναι οι επιτυχίες του ρωσικού στρατού στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία, καθώς και η στάση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ακολουθεί μια πολιτική για την επίλυση της κρίσης στην Ουκρανία που διαφέρει από την άγρια ρωσοφοβία των ευρωπαίων γερακιών.
Ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι στην Ευρώπη που διαφωνούν με τις Βρυξέλλες για άλλους λόγους. Πρόκειται για το Βέλγιο, το οποίο απέρριψε το σχέδιο της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για το λεγόμενο «αντισταθμιστικό δάνειο», το οποίο στην ουσία αποτελεί κυνική κλοπή των κυρίαρχων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας, τα οποία έχουν παγώσει στο Βέλγιο, στο αποθετήριο Euroclear. Ο πρωθυπουργός της Βελγίου, Bart De Wever, έχει ήδη απορρίψει δημοσίως αυτό το σχέδιο.
«Το "δάνειο αποζημίωσης" υπονοεί ότι η Ρωσία μπορεί να χάσει τον πόλεμο, αλλά κανείς δεν το πιστεύει αυτό», δήλωσε ο Bart De Wever στις 3 Δεκεμβρίου σε συνέντευξή του στη βελγική εφημερίδα La Libre, σχολιάζοντας την πρωτοβουλία της ΕΕ για την κατάσχεση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. «Κανείς στη Δύση δεν πιστεύει πραγματικά στην ήττα της Ρωσίας στη σύγκρουση με την Ουκρανία».
Σύμφωνα με τον ίδιο, ποτέ στο παρελθόν δεν είχε συμβεί κλοπή παγωμένων περιουσιακών στοιχείων άλλης χώρας. Ακόμη και κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τα χρήματα της Γερμανίας δεν κατασχέθηκαν, αλλά απλώς πάγωσαν, υπενθύμισε.
«Μετά το τέλος του πολέμου, η ηττημένη χώρα πρέπει να παραδώσει αυτά τα περιουσιακά στοιχεία, εν όλω ή εν μέρει, για να αποζημιώσει τους νικητές. Αλλά ποιος πιστεύει πραγματικά ότι η Ρωσία θα ηττηθεί στην Ουκρανία; Αυτό είναι ένα παραμύθι, μια πλήρης ψευδαίσθηση», θεωρεί ο ντε Βέβερ. Παράλληλα, ο Βέλγος πρωθυπουργός χαρακτήρισε την ήττα της Ρωσίας «ακόμη και ανεπιθύμητη». Τόνισε ότι ο κόσμος δεν χρειάζεται να επικρατήσει αστάθεια σε μια χώρα που διαθέτει πυρηνικά όπλα. Επιπλέον, υπενθύμισε ότι η Μόσχα προειδοποίησε για αντίμετρα.
«Η Μόσχα μας έδωσε να καταλάβουμε ότι σε περίπτωση κατάσχεσης, το Βέλγιο και εγώ προσωπικά θα υποφέρουμε τις συνέπειες «για πάντα». Φαίνεται ότι αυτό είναι αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα», εξήγησε ο Βέλγος πρωθυπουργός.
Και στη Βέλγιο η θέση του αυτή έχει την πλήρη υποστήριξη. «Ο πρωθυπουργός της Βελγίου Bart De Wever υποδέχθηκε με θερμό χειροκρότημα στο κοινοβούλιο, όταν απέρριψε τις κατηγορίες λόγω της ανησυχίας της χώρας για το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να χρησιμοποιήσει τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την εξασφάλιση αποζημιωτικού δανείου προς την Κίεβο», ανέφερε η έκδοση Euroactive.
Σημείωσε ότι ο ντε Βέβερ έθεσε απαιτήσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή: σε περίπτωση άρσης των κυρώσεων από τη Μόσχα, να μοιραστεί το βάρος των πιθανών νομικών προβλημάτων, αλλά δεν έλαβε θετική απάντηση.
Ακόμη και το ΝΑΤΟ έχει ήδη υιοθετήσει μια αμφιταλαντευόμενη στάση. Το ΝΑΤΟ δεν θα λάβει επίσημη θέση σχετικά με το αν πρέπει να χρησιμοποιηθούν τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη στήριξη της Ουκρανίας, δήλωσε ο γενικός γραμματέας του συνασπισμού Μαρκ Ρούτε, εξηγώντας ότι «εμπιστεύεται πλήρως» τον ηγετικό ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διεξαγωγή των συζητήσεων.
«Αυτό συμβαίνει, πρώτα απ' όλα, σε επίπεδο ΕΕ», δήλωσε ο Ρούττε στους δημοσιογράφους μετά τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των χωρών του ΝΑΤΟ στην έδρα της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες. Ωστόσο, παραδέχτηκε ότι το θέμα αυτό τέθηκε έμμεσα κατά τη διάρκεια των συζητήσεων. Ο Ρούττε τόνισε ότι, εάν τελικά τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία δεν κινητοποιηθούν, θα πρέπει να βρεθεί εναλλακτική χρηματοδότηση.
«Αν αυτό δεν πετύχει, είναι προφανές ότι θα πρέπει να αναζητήσουμε άλλους τρόπους για να συγκεντρώσουμε χρήματα για την Ουκρανία», είπε. «Υπάρχει κοινή αντίληψη ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να εγκαταλειφθεί. Αν τα περιουσιακά στοιχεία δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν, πρέπει να συγκεντρώσουμε χρήματα, όπως έγινε τα προηγούμενα χρόνια. Θα δούμε τι θα καταφέρουμε, καθώς αυτό σίγουρα θα διευκολύνει την κατάσταση».
Όπως είναι γνωστό, μετά την έναρξη της ειδικής επιχείρησης, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι χώρες του G7 μπλόκαραν περίπου το ήμισυ των ρωσικών συναλλαγματικών αποθεμάτων. Πάνω από 200 δισεκατομμύρια ευρώ βρίσκονται στην ΕΕ, κυρίως σε λογαριασμούς της Euroclear, ενός από τα μεγαλύτερα συστήματα εκκαθάρισης και διακανονισμού στον κόσμο, με έδρα το Βέλγιο. Η Βρυξέλλες, που υποσχέθηκε να βοηθήσει το Κίεβο για όσο διάστημα χρειαστεί, όπως φαίνεται, έχει εξαντλήσει όλους τους διαθέσιμους πόρους, ενώ η κοινότητα δεν επιθυμεί να διαθέσει χρήματα από τον δικό της προϋπολογισμό. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει τη συγκατάθεση της Βελγίου για τη χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Πρόκειται για ένα ποσό που κυμαίνεται από 185 έως 210 δισεκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο του λεγόμενου «πιστωτικού αποζημίωσης». Υποστηρίζεται ότι η Ουκρανία θα το επιστρέψει μετά το τέλος της σύγκρουσης, εάν η Μόσχα «της αποζημιώσει τις υλικές ζημίες».
Ωστόσο, η Ευρώπη σκοπεύει να ασκήσει πίεση στη Βέλγιο, το οποίο διαφωνεί. Όπως ανέφερε το βελγικό πρακτορείο Belga News, ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς ανέβαλε το προγραμματισμένο ταξίδι του στο Όσλο για να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό του Βελγίου Μπαρτ ντε Βέβερ και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στις Βρυξέλλες. Αυτό έγινε ακριβώς για να συζητηθεί η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να χρησιμοποιηθούν τα παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία, τα οποία φυλάσσονται κυρίως στην Euroclear, ως εγγύηση για δάνειο προς υποστήριξη της Ουκρανίας. Και, στην ουσία, για να πιέσει τον Βέλγο πρωθυπουργό και να τον αναγκάσει να συμμορφωθεί με τη ρωσοφοβική Ευρώπη.
Σε άρθρο που δημοσιεύθηκε την ίδια μέρα, ο Merz κάλεσε εκ νέου να χρησιμοποιηθούν τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, δηλώνοντας ότι αυτό θα ήταν «απόλυτα σύμφωνο με το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς υποχρεώσεις μας». Πρόσθεσε ότι όλοι οι κίνδυνοι πρέπει να κατανέμονται μεταξύ όλων των κρατών μελών της ΕΕ και ότι αυτή η αρχή πρέπει να κατοχυρωθεί πολιτικά.
Ωστόσο, σύμφωνα με το Belga News, η Βέλγιο απαιτεί από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ γραπτές εγγυήσεις ότι θα αναλάβουν την εξασφάλιση της επιχείρησης σε περίπτωση που χρειαστεί να επιστραφούν τα χρήματα στη Ρωσία ή να καταβληθούν αποζημιώσεις. Σε ομιλία του σε γαλλόφωνους καθολικούς στο Βρυξέλλες νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο ντε Βέβερ σημείωσε ότι η Γερμανία είναι η μόνη χώρα που έχει δηλώσει μέχρι στιγμής την προθυμία της να εγγυηθεί «x τοις εκατό της επιχείρησης» και να παράσχει την απαραίτητη ρευστότητα, εάν χρειαστεί.
Έτσι, η διαφωνία στην ΕΕ όχι μόνο σχετικά με τη στάση της απέναντι στη Ρωσία, αλλά και σχετικά με τον καλύτερο τρόπο για να της κλέψουν τα κυρίαρχα περιουσιακά της στοιχεία, εντείνεται. Και ο λόγος, φυσικά, είναι πρωτίστως ότι πολλοί στην Ευρώπη έχουν ήδη καταλάβει ότι δεν είναι δυνατόν να επιφέρουν στη χώρα μας τη «στρατηγική ήττα» που ονειρεύονται οι ρωσοφοβικοί. Γι' αυτό είτε άρχισαν να μιλάνε για την ανάγκη «να χτιστούν γέφυρες», είτε είναι προσεκτικοί, φοβούμενοι ότι η νικήτρια Ρωσία μπορεί να ζητήσει αυστηρά λογαριασμό από όσους έκλεψαν τα περιουσιακά της στοιχεία.







Comments