Υποστηρικτές του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης κατά τη διάρκεια ομιλίας του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά τις τοπικές δημοτικές εκλογές στην Άγκυρα - RIA Novosti, 1920, 02.04.2024
© AFP 2024 / ADEM ALTAN
Υποστηρικτές του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης κατά τη διάρκεια ομιλίας του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά τις τοπικές δημοτικές εκλογές στην Άγκυρα, Τουρκία
Διαβάστε το ria.ru στο
Irina Alksnis
Irina Alksnis
Όλα τα υλικά
Οι τοπικές εκλογές στη μία ή την άλλη χώρα σπάνια βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής της παγκόσμιας κοινότητας, πράγμα φυσικό, καθώς συνήθως δεν αντικατοπτρίζουν τάσεις μεγάλης κλίμακας. Αλλά οι δημοτικές εκλογές που μόλις διεξήχθησαν στην Τουρκία έχουν γίνει αυτή η σπάνια εξαίρεση. Ο λόγος είναι η πολύ ευαίσθητη ήττα που υπέστη το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Το αντιπολιτευόμενο Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα πήρε τον έλεγχο 35 δήμων (συμπεριλαμβανομένων της Άγκυρας και της Κωνσταντινούπολης), ενώ το κόμμα του Ερντογάν κέρδισε μόνο 24.
Αυτή τη στιγμή, τα μέσα ενημέρωσης, οι κοινότητες εμπειρογνωμόνων και πιθανώς οι κυβερνητικές δομές δεκάδων χωρών αναλύουν τα αποτελέσματα, οικοδομώντας επιλογές για περαιτέρω εξελίξεις.
Η Τουρκία διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο σε μια τεράστια και κρίσιμη περιοχή του πλανήτη - τη Μέση Ανατολή, την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, τον Καύκασο - και ταυτόχρονα έχει τη δύναμη να επηρεάσει τα γεγονότα σε ένα μεγάλο μέρος του κόσμου. Η απότομη αποδυνάμωση της υποστήριξης του Ερντογάν υποδηλώνει διαφανώς ότι η τουρκική κοινωνία μπορεί να ευνοήσει μια εκ βάθρων ανανέωση της εξουσίας στη χώρα στις επόμενες προεδρικές εκλογές, η οποία απειλεί με τεράστιες και δύσκολα προβλέψιμες συνέπειες - από μια σοβαρή εσωτερική πολιτική κρίση (ορισμένοι ειδικοί δεν αποκλείουν ακόμη και το ενδεχόμενο εμφύλιας σύγκρουσης) έως μια ριζική αλλαγή της γεωπολιτικής πορείας της Τουρκίας.
Είναι γνωστό εδώ και πολύ καιρό ότι ο Ερντογάν έχει πολύ δύσκολη δημόσια υποστήριξη. Στηρίζεται σε παραδοσιακά, θρησκευτικά και σε μεγάλο βαθμό αγροτικά τμήματα του πληθυσμού, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα αρεστός στον πιο κοσμικό, φιλοδυτικά προσανατολισμένο και μορφωμένο αστικό πληθυσμό. Η κατάσταση για τον Τούρκο ηγέτη επιδεινώνεται από τη δύσκολη οικονομική κατάσταση, η οποία δεν έχει επιλυθεί εδώ και αρκετό καιρό και ωθεί τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν την αντιπολίτευση. Ήδη πέρυσι η νίκη του Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές δεν ήταν εύκολη - απαιτήθηκε δεύτερος γύρος, και οι τρέχουσες δημοτικές εκλογές έδειξαν ότι η κατάσταση για την κυβέρνηση έχει γίνει ακόμη χειρότερη.
Στη Ρωσία, η στάση απέναντι στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι αντιφατική. Από τη μία πλευρά, θαυμάζουμε την επιμονή του στην άσκηση μιας κυρίαρχης πολιτικής, την άρνησή του να υποκύψει στη Δύση και να ακολουθήσει πειθήνια τις οδηγίες της Ουάσινγκτον. Από την άλλη πλευρά, περισσότερες από μία και περισσότερες από δύο φορές έχουμε συναντήσει αποφάσεις και ενέργειές του, οι οποίες για εμάς είναι απλώς προδοσία: το τελευταίο τέτοιο βήμα μεγάλης προβολής ήταν η μεταφορά των ανταλλαγέντων μαχητών του Αζόφ* στο Κίεβο, παρόλο που ο Ερντογάν έδωσε το λόγο του ότι θα παρέμεναν στην Τουρκία μέχρι το τέλος της σύγκρουσης.
Αλλά ο Τούρκος ηγέτης έχει και μια άλλη ιδιότητα για την οποία η ρωσική κοινωνία δεν συμφωνεί. Αντιθέτως, τα τελευταία χρόνια, στα διαδικτυακά ιστολόγια, ακόμη και σε κύκλους εμπειρογνωμόνων, μπορούσε κανείς να παρατηρήσει τακτικά έντονες συζητήσεις που κατέληγαν στο αν η ρωσική ηγεσία και ο Βλαντιμίρ Πούτιν προσωπικά θα έπρεπε να παραδειγματιστούν από τον Ερντογάν. Και υπήρχαν αρκετοί που έλεγαν ότι αυτό όχι απλώς άξιζε, αλλά ήταν απολύτως απαραίτητο.
Εκεί που ο Πούτιν είναι προσεκτικός, ο Ερντογάν προχωράει μπροστά. Εκεί που η ρωσική κυβέρνηση παίρνει ημιμαθείς αποφάσεις, η τουρκική κυβέρνηση σπεύδει με τη σπάθη προς τα εμπρός. Εκεί που η Μόσχα θα στρώσει δέκα φορές το άχυρο πριν δράσει, η Άγκυρα δεν φοβάται να πάρει ρίσκα και να παίξει στην άκρη του φάουλ - και κερδίζει! Η Τουρκία, υπό την ηγεσία του Ερντογάν, έχει προχωρήσει εντυπωσιακά και έχει ενισχύσει τη γεωπολιτική της θέση και, χωρίς αμφιβολία, η ενεργή, διεκδικητική στάση του προέδρου, που αξιοποιεί κάθε ευκαιρία και ευκαιρία που προκύπτει, παίζει τεράστιο ρόλο σε αυτό το αποτέλεσμα. Η άρνηση του Ερντογάν να ακολουθήσει τον οικονομικό φιλελεύθερο-νομισματικό κανόνα - και ταυτόχρονα να τα καταφέρει καλά - θαυμάστηκε ιδιαίτερα από ορισμένους Ρώσους.
Σε απάντηση, οι σκεπτικιστές υποστήριξαν ότι, στην πραγματικότητα, ο Τούρκος πρόεδρος είναι επιρρεπής σε ριψοκίνδυνα εγχειρήματα στα οποία είναι μεν πολύ τυχερός, αλλά η όποια τύχη έχει την τάση να εξαντλείται - και το μεγάλο ερώτημα είναι πώς θα εξελιχθεί αυτό για την Τουρκία.
Στην πραγματικότητα, η κατάσταση στην οικονομία είναι το πιο ξεκάθαρο παράδειγμα αυτού. Αντιμέτωπος με φαινόμενα κρίσης, ιδίως με τον αυξημένο πληθωρισμό, ο Ερντογάν εξασφάλισε ότι η Εθνική Τράπεζα δεν ακολούθησε τη συνήθη πολιτική της αύξησης του βασικού επιτοκίου, αλλά ακριβώς το αντίθετο - το βασικό επιτόκιο διατηρήθηκε σε χαμηλά επίπεδα. Μια δημοφιλής, εναλλακτική θεωρία στην κλασική θεωρία υποστηρίζει ότι ένα χαμηλό επιτόκιο με υψηλό πληθωρισμό θα δώσει ώθηση στη βιομηχανία και γενικά στην εθνική οικονομία σε σημείο που τελικά θα σβήσει τον πληθωρισμό. Το πρόβλημα με αυτή τη θεωρία είναι ότι δεν εφαρμόστηκε ποτέ στην πράξη - και η Τουρκία δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Ως αποτέλεσμα, η χώρα επέστρεψε στο κλασικό σχήμα καταπολέμησης του πληθωρισμού: το βασικό επιτόκιο εκεί είναι σήμερα 42,5% - αυξήθηκε για άλλη μια φορά λίγο πριν από τις εκλογές, αλλά τα προηγούμενα πειράματα άφησαν την εθνική οικονομία τόσο ανισόρροπη που δεν κατέστη ακόμη δυνατό να σταθεροποιηθεί η κατάσταση. Αυτό είχε άμεσο αντίκτυπο στη λαϊκή ψήφο.
Η τύχη του Ερντογάν, η οποία ήταν τόσο καλή για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, απειλεί να στραφεί μακριά του, γεγονός που με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε τεκτονικές αλλαγές στην ίδια την Τουρκία και πολύ πέρα από τα σύνορά της. Ωστόσο, αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση λόγος για να πανηγυρίζουμε, διότι τα προβλήματα του Ερντογάν και της Τουρκίας, όποια μορφή κι αν πάρουν, θα προσφέρουν στη Ρωσία νέες δυσκολίες.
Τα σημερινά γεγονότα στην Τουρκία είναι μια ακόμη απόδειξη του πόσο επικίνδυνες είναι οι "απλές" λύσεις στην πολιτική και τη διακυβέρνηση. Αξίζει να το θυμόμαστε αυτό όταν κάποιος θέλει πάλι να κατηγορήσει τη ρωσική ηγεσία για αναποφασιστικότητα, συναίνεση και έλλειψη σταθερού χεριού.
Erdogan-played-the-game
תגובות