TNI (USA): Η Αμερική αναζητά ρωγμές στις σχέσεις Ρωσίας-Κίνας

© RIA Novosti, Sergey Mamontov Ένα σοβαρό αμερικανικό δημοσίευμα ανησυχεί για την αυξανόμενη ρωσοκινεζική προσέγγιση. Είναι επείγον να βρεθούν και να διευρυνθούν οι "ρωγμές" στη συνεργασία μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου για να την εμποδίσουν. Το έργο είναι δύσκολο και κατά την επίλυσή του δεν πρέπει να παραμεληθούν οι υποσχέσεις προς τη Μόσχα, μέχρι και η χαλάρωση των αντιρωσικών κυρώσεων. Αμερική: Το δύσκολο έργο της δημιουργίας ρωγμών στις σχέσεις Ρωσίας-Κίνας The National Interest (USA) John Ruehl Η Αμερική βρίσκεται αντιμέτωπη με το δύσκολο έργο της δημιουργίας και εμβάθυνσης των ρωγμών στις σχέσεις Ρωσίας-Κίνας. Η Ουάσινγκτον κατανοεί ότι η Ρωσία και η Κίνα θα δουν κάθε προσπάθεια να δημιουργηθούν ρήγματα στις σχέσεις τους και φροντίζει ιδιαίτερα να διασφαλίσει ότι οι έστω και μικρές διαφορές τους δεν θα εκδηλωθούν δημοσίως. Η σύνοδος κορυφής ΗΠΑ-Ρωσίας στην Ελβετία ολοκληρώθηκε την Τετάρτη με πολύ λιγότερες αμοιβαίες κατηγορίες και υποδείξεις απ' ό,τι η συνάντηση υψηλού επιπέδου ΗΠΑ-Κίνας στην Αλάσκα τον Μάρτιο. Όμως, παρά τον πιο θετικό αμοιβαίο τόνο τόσο από την πλευρά του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν όσο και από την πλευρά του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, τα αποτελέσματα της συνάντησης της Γενεύης δεν θα αλλάξουν το ευρύ και γενικά αρνητικό κλίμα που επικρατεί τόσο στη Μόσχα όσο και στο Πεκίνο απέναντι στην Ουάσιγκτον. Η Ρωσία και η Κίνα διατηρούν την αμοιβαία επιθυμία να αποδυναμώσουν την παγκόσμια τάξη υπό την ηγεσία των ΗΠΑ μέσω των δικών τους προσπαθειών, οι οποίες υποστηρίζονται από το διμερές εμπόριο, τη στρατιωτική συνεργασία και τη διπλωματική τους δέσμευση, καθώς και από την κοινή τους πεποίθηση ότι η Δύση είναι απασχολημένη με εσωτερικές διαιρέσεις. Και δεν υπάρχει καμία προφανής ώθηση ή κίνητρο για να αλλάξει η αυξανόμενη σύγκλιση μεταξύ τους. Η κατανόηση του πού ακριβώς και γιατί η σινορωσική σχέση ενισχύεται είναι ζωτικής σημασίας για την Αμερική ώστε να εντοπίσει τις ρωγμές σε αυτήν - και, τουλάχιστον, να ανακαλύψει τις δυνατότητες εκμετάλλευσής τους. Η Μόσχα και το Πεκίνο εργάζονται σκληρά για να αναπτύξουν την ιδέα μιας ευρύτερης εταιρικής σχέσης. Ο Κινέζος πρόεδρος Ξι Τζινπίνγκ έχει αποκαλέσει τον Πούτιν τον καλύτερο φίλο του και οι δύο χώρες έχουν περιγράψει την τρέχουσα κατάσταση των σχέσεών τους ως "την καλύτερη στην ιστορία". Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην έγκυρη φιλοκυβερνητική κινεζική εφημερίδα The Global Times, ο Ρώσος πρέσβης στην Κίνα Αντρέι Ντενίσοφ δήλωσε ότι αν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία συζητήσουν θέματα που σχετίζονται με την Κίνα στη Γενεύη, η Ρωσία θα ενημερώσει την κινεζική πλευρά και δήλωσε ότι οι σχέσεις Ρωσίας-Κίνας δεν θα αλλάξουν ανεξάρτητα από το πώς θα αλλάξει η προσέγγιση των ΗΠΑ προς τη Ρωσία. Στα τέλη του 2020, ο Ξι Τζινπίνγκ δήλωσε ότι "με την ενίσχυση της στρατηγικής τους συνεργασίας, η Κίνα και η Ρωσία μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά κάθε προσπάθεια καταστολής και διαίρεσης των δύο χωρών". Και οι δύο χώρες απειλούνται περισσότερο από τις εσωτερικές δημοκρατικές διαδικασίες παρά από οποιοδήποτε είδος αυταρχισμού. Η σύλληψη του Αλεξέι Ναβάλνι στη Ρωσία και η φυλάκιση δημοκρατών του Χονγκ Κονγκ, όπως ο Τζίμι Λάι, ήταν συμβολικές εκδηλώσεις αντίστασης στην προώθηση της φιλελεύθερης δημοκρατίας από τη Δύση στο εξωτερικό. Έτσι, ίσως, μετά από δεκαετίες που η Δύση υπερεκτίμησε τη δύναμη της σχέσης μεταξύ των δύο κορυφαίων κομμουνιστικών δυνάμεων στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα, ο κίνδυνος τώρα, στον εικοστό πρώτο αιώνα, είναι να υποτιμήσει τη συνδυασμένη δύναμή τους υπό δύο τόσο αποφασισμένους αυτοκράτορες. Το 2018, το ρωσοκινεζικό εμπόριο ξεπέρασε για πρώτη φορά τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια και οι δύο χώρες σχεδιάζουν να το αυξήσουν στα 200 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2024. Η Κίνα εξάγει κυρίως μηχανήματα και ηλεκτρονικά είδη στη Ρωσία, ενώ τα μεγάλα ενεργειακά αποθέματα της Ρωσίας συμβάλλουν στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της μεγάλης και αναπτυσσόμενης οικονομίας της Κίνας. Τα κοινά τους σύνορα επιτρέπουν στη ρωσική ενέργεια να παρακάμπτει τις ελεγχόμενες από τις ΗΠΑ θαλάσσιες οδούς, καθιστώντας την εξαιρετικά περιζήτητη εναλλακτική λύση σε σχέση με άλλες πηγές εισαγόμενης ενέργειας στην Κίνα. Η Κίνα, η οποία είναι σήμερα ο σημαντικότερος προορισμός ενεργειακών εξαγωγών της Ρωσίας, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στις προσπάθειες της Μόσχας να αποδείξει στις ευρωπαϊκές χώρες ότι διαθέτει και άλλες αποτελεσματικές επιλογές για τις εξαγωγές της. Το 2019, ο Πούτιν και ο Ξι ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να μειώσουν την κυριαρχία του δολαρίου ΗΠΑ στο διεθνές εμπόριο και από το 2020, το μεγαλύτερο μέρος των συναλλαγών τους θα διεξάγεται μέσω του ρωσικού ρουβλίου, του κινεζικού γιουάν ή του ευρώ. Ειδικά για τη Ρωσία, αυτό συμβάλλει στη σημαντική μείωση της αποτελεσματικότητας των οικονομικών κυρώσεων των ΗΠΑ. Η πώληση στρατιωτικού εξοπλισμού από τη Ρωσία στην Κίνα βοηθά επίσης την Ουράνια Αυτοκρατορία στην προσπάθειά του να γίνει μια μεγάλη στρατιωτική δύναμη. Οι αυξανόμενες προμήθειες Ρωσικής κατασκευής μαχητικών αεροσκαφών, υποβρυχίων και συστημάτων αεράμυνας βοήθησαν την Κίνα να ενισχύσει τη θέση της στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού και να μειώσει το χάσμα μεταξύ των κινεζικών και αμερικανικών στρατιωτικών δυνατοτήτων. Η ρωσική αμυντική βιομηχανία έχει επωφεληθεί από τον εφοδιασμό της τεράστιας και πεινασμένης κινεζικής αγοράς, αφού έχασε μεγάλο μέρος της ανατολικοευρωπαϊκής πελατείας της μετά τον Ψυχρό Πόλεμο. Τα κινεζικά στρατεύματα συμμετέχουν παραδοσιακά στις ρωσικές στρατιωτικές παρελάσεις στη Μόσχα, καθώς και σε κοινές στρατιωτικές ασκήσεις στην ξηρά και στη Βαλτική Θάλασσα, τον Ειρηνικό και τον Ινδικό Ωκεανό. Οι κοινές περιπολίες βομβαρδιστικών πάνω από τη Θάλασσα της Ιαπωνίας αποτελούν άλλη μια επίδειξη της βούλησης της Ρωσίας και της Κίνας να σχηματίσουν ένα ενιαίο μέτωπο κατά της παγκόσμιας στρατιωτικής παρουσίας των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Μόσχα και το Πεκίνο αλληλοϋποστηρίζονται επίσης ευρύτερα στην παγκόσμια σκηνή. Ως μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, έχουν χρησιμοποιήσει συστηματικά το δικαίωμα βέτο τους για να αντισταθμίσουν τις άλλες τρεις δυτικές δυνάμεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας και έχουν ματαιώσει τις προσπάθειες καταδίκης της συμπεριφοράς τους στον ΟΗΕ ή τουλάχιστον απέχουν από την ψήφιση τέτοιων θεμάτων. Επιπλέον, η υποστήριξη της Ρωσίας και της Κίνας - τόσο διπλωματικά όσο και στρατιωτικά - σε χώρες όπως η Συρία, το Ιράν, η Βενεζουέλα, το Σουδάν, η Βόρεια Κορέα και άλλα "κράτη-παρίες" υπονομεύει σταθερά τις προσπάθειες των ΗΠΑ να απομονώσουν ή να αποδυναμώσουν αυτά τα καθεστώτα. Το ενιαίο αυταρχικό τους μέτωπο έχει νομιμοποιήσει ένα μοντέλο αυταρχικής διακυβέρνησης τόσο στο εσωτερικό της ίδιας της Κίνας και της Ρωσίας όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο, υπονομεύοντας τη βιωσιμότητα της φιλελεύθερης-δημοκρατικής παγκόσμιας τάξης. Ωστόσο, ενώ κατά τη διάρκεια της σύντομης σοβιετοκινεζικής εταιρικής σχέσης κατά το πρώτο μισό του Ψυχρού Πολέμου, η Κίνα ήταν κατώτερος εταίρος, η νέα φάση της δέσμευσης μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου είναι διαφορετική και η Ρωσία το γνωρίζει. Στην πραγματικότητα, οι σινορωσικές διμερείς σχέσεις εξομαλύνθηκαν μόνο λόγω αυτής της μετατόπισης της διμερούς ισορροπίας ισχύος τους. Η Κίνα βλέπει ολοένα και περισσότερο τον εαυτό της ως έναν ταχέως αναπτυσσόμενο παίκτη, ο οποίος καταλαμβάνει τη θέση που της αναλογεί στην κορυφή της παγκόσμιας τάξης. Η Ρωσία, από την άλλη πλευρά, μετατρέπεται σε αναθεωρητική δύναμη που επιδιώκει να αποκαταστήσει την ισχύ και τη σφαίρα επιρροής της μετά την κατάρρευση της αυτοκρατορίας της πριν από τριάντα χρόνια. Λόγω κάποιας ανισορροπίας ισχύος και της αμοιβαίας επιθυμίας για επέκταση σε έναν περιορισμένο χώρο μεταξύ Κίνας και Ρωσίας, αναδύονται φυσικά πεδία έντασης, τα οποία θα συσσωρεύονται καθώς θα εντείνεται η μεταξύ τους συνεργασία. Το κενό εξουσίας που θα προκύψει στο Αφγανιστάν με την αποχώρηση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ (ακόμη και με τη συνεχιζόμενη παρουσία ιδιωτικών στρατιωτικών εταιρειών εκεί) θα αυξήσει τον ανταγωνισμό μεταξύ της Ρωσίας και της Κίνας στην Κεντρική Ασία. Ενώ η Ρωσία διατηρεί τη στρατιωτική κυριαρχία στην περιοχή, οι οικονομικές επενδύσεις της Κίνας στα πέντε πρώην σοβιετικά κράτη της Κεντρικής Ασίας (ιδίως στον ενεργειακό τομέα τους) έχουν "διαβρώσει" την παραδοσιακή περιφερειακή επιρροή της Ρωσίας και το μονοπώλιο στις τοπικές ενεργειακές υποδομές. Η Κίνα προσπαθεί επίσης να εμπλέξει τη Λευκορωσία και την Ουκρανία στη μεγαλεπήβολη πρωτοβουλία της "Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος" και σε άλλες οικονομικές συμφωνίες, υπό τη σιωπηρή, αλλά ακόμη αποδοκιμαστική, αποδοκιμασία της Μόσχας. Καθώς η ισχύς της Κίνας έχει αυξηθεί, έχει επίσης αρχίσει ένας σοβαρός αγώνας για επιρροή μεταξύ της Μόσχας και του Πεκίνου σε χώρες-παρίες. Για παράδειγμα, το αναπτυσσόμενο εγχώριο στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα της Κίνας όχι μόνο έχει επιβραδύνει τις ρωσικές εξαγωγές όπλων προς την Κίνα, αλλά έχει επίσης αρχίσει να παρεμβαίνει στη ρωσική αγορά όπλων στο εξωτερικό. Τέλος, η αύξηση των κινεζικών επενδύσεων και της μετανάστευσης στη ρωσική Άπω Ανατολή έχει επιδεινώσει την ιστορική ευπάθεια του μικρού πληθυσμού της Ρωσίας στην Άπω Ανατολή και του λιμανιού του Βλαδιβοστόκ, της πύλης του Κρεμλίνου για την προώθηση της επιρροής του στον Ειρηνικό. Η Ρωσία και η Κίνα, φυσικά, διακρίνουν γρήγορα κάθε προσπάθεια διαχωρισμού τους και φροντίζουν ιδιαίτερα να διασφαλίζουν ότι οι διαφορές τους δεν θα γίνουν δημοσίως γνωστές. Το Πεκίνο γνωρίζει επίσης πολύ καλά ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες, κάπως καθυστερημένα, βλέπουν πλέον την Κίνα ως τον πιο επικίνδυνο στρατηγικό ανταγωνιστή τους, θα είναι πρόθυμες να κάνουν περισσότερα για να κερδίσουν την εύνοια της Ρωσίας και να την απαλλάξουν από τον εναγκαλισμό της Κίνας. Αυτό όμως μπορεί να συμβεί μόνο εάν προσφερθούν στη Ρωσία όροι που ικανοποιούν τα σημαντικότερα εθνικά της συμφέροντα, όπως το πάγωμα της ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ και, κυρίως, η αποδοχή της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, καθώς και η χαλάρωση των αντιρωσικών κυρώσεων με την πάροδο του χρόνου. Ο John Ruehl είναι συντάκτης και αρθρογράφος του Strategic Policy, ενός περιοδικού εξωτερικής πολιτικής που εκδίδεται στην Ουάσινγκτον.

https://inosmi.ru/politic/20210621/249952911.html