Ένα χτύπημα στον Ερντογάν. Γιατί η Ουάσιγκτον αναγνώρισε τελικά τη γενοκτονία των Αρμενίων

© AP Photo / Sedat Suna, pool Ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν - RIA Novosti, 1920, 26.04.2021 ΜΟΣΧΑ, 26 Απρ-RIA Novosti, Ξένια Μελνίκοβα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνώρισαν επίσημα τη μαζική δολοφονία των Αρμενίων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία στις αρχές του εικοστού αιώνα ως γενοκτονία. Ο Τζόζεφ Μπάιντεν έγινε ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος που χρησιμοποίησε τον όρο. Οι προκάτοχοί του χαρακτήρισαν την τραγωδία "σφαγή" ή "θηριωδία" - αλλά για χάρη ενός συμμάχου, απέφυγαν πιο δραστικές εκτιμήσεις. Η "ιστορική δικαιοσύνη" χαιρετίστηκε στο Ερεβάν, ενώ στην Τουρκία κηρύχθηκε "πολιτική περιπέτεια". Γιατί η Ουάσινγκτον εξακολουθούσε να επιδεινώνεται με έναν εταίρο στο ΝΑΤΟ, ανακάλυψε η RIA Novosti.

Επίσημη αναγνώριση

"Κάθε χρόνο αυτή την ημέρα, θυμόμαστε όσους έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας των Αρμενίων στην Οθωμανική εποχή, και δεσμευόμαστε να αποτρέψουμε την επανάληψη τέτοιων αγριοτήτων", δήλωσε ο Μπάιντεν στις 24 Απριλίου. Κανένας Αμερικανός πρόεδρος δεν τόλμησε ποτέ να χρησιμοποιήσει μια τέτοια φράση. Αν και έγιναν προσπάθειες. Το 1951, το State Department αναφέρθηκε στην Aρμενική τραγωδία ως πράξη γενοκτονίας. Το έγγραφο αυτό υποβλήθηκε στο Διεθνές Δικαστήριο. Μετά από 24 χρόνια, η Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε ένα κοινό ψήφισμα: «Εξουσιοδοτούμε τον Πρόεδρο να ανακηρύξει την 24η Απριλίου εθνική ημέρα μνήμης για τα θύματα της απανθρωπιάς» προς τιμήν όλων των θυμάτων της γενοκτονίας, ειδικά των Αρμενίων». Το ίδιο και ο Πρόεδρος Ρόναλντ Ρήγκαν τον Απρίλιο του 1981. Ωστόσο, η Άγκυρα ανέφερε ότι μόνο τα εγκλήματα που διεπράχθησαν κατά τη διάρκεια και μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο πρέπει να θεωρηθούν γενοκτονία. Οι ΗΠΑ συμφώνησαν, φοβούμενες να αποξενώσουν την Τουρκία. Αν και το Κογκρέσο ενέκρινε ψηφίσματα σχετικά με την τραγωδία των Αρμενίων — το 1984 και το 1996. Τα νομοθετικά σώματα των 49 από τις 50 Πολιτειες των ΗΠΑ προέβησαν επίσης σε σχετικές δηλώσεις.

© REUTERS / Andrew Harnik/Pool Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε: "Η Γενοκτονία των Αρμενίων δεν αποτελεί κατηγορία, προσωπική άποψη ή θεώρηση, είναι γεγονός που υποστηρίζεται από μεγάλο αριθμό εγγράφων και ιστορικών στοιχείων. Αυτό είναι αναμφισβήτητο." Από τότε που έγινε πρόεδρος, απέφυγε αυτό το θέμα. Αναμενόταν στο Ερεβάν ότι θα εμφανιζόταν ακόμα τον Απρίλιο του 2015, όταν πραγματοποιήθηκαν οι κηδείες αφιερωμένες στην 100ή επέτειο της τραγωδίας. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, καθώς και ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ήρθαν στο Ερεβάν προσωπικά και κάλεσαν άμεσα τα θύματα της γενοκτονίας. Ο Ομπάμα έστειλε μόνο μια αντιπροσωπεία και χρησιμοποίησε τον αρμενικό όρο " Μετς Γιέγκερν "("μεγάλο έγκλημα"). Το παράδειγμά του ακολούθησε ο Ντόναλντ Τραμπ, αν και κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, η Βουλή των Αντιπροσώπων που ελέγχεται από τους Δημοκρατικούς ψήφισε νομοσχέδιο που αναγνωρίζει τη μαζική δολοφονία Αρμενίων ως γενοκτονία. Στη συνέχεια, αυτό το έγγραφο εγκρίθηκε στη Γερουσία. Η δήλωση του Μπάιντεν χαιρετίστηκε τόσο από την αρμενική διασπορά στις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία, σύμφωνα με ορισμένες πηγές, φτάνει το ενάμισι εκατομμύριο ανθρώπους, όσο και από το επίσημο Ερεβάν. "Είναι ζήτημα αλήθειας, ιστορικής δικαιοσύνης και ασφάλειας", δήλωσε ο Πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν.

© Σπούτνικ / Ασάτουρ Γεσεγιάντς Συμμετέχοντες στην πομπή του πυρσού αφιερωμένο στη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας των Αρμενίων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1915, στο Ερεβάν-RIA Novosti, 1920, 25.04.2021 Η Τουρκία αρνείται

Στην Άγκυρα, η ενέργεια του Μπάιντεν θεωρήθηκε προσωπική πρόκληση για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Την προηγούμενη ημέρα, ο Αμερικανός ηγέτης κάλεσε τον Τούρκο ηγέτη και τον ενημέρωσε για την απόφαση. Είπε ότι το υποσχέθηκε στους ψηφοφόρους. Ο Ερντογάν εξέφρασε την ετοιμότητά του να υπερασπιστεί την αλήθεια ενάντια σε "ψευδείς" κατηγορίες. Ο Αμερικανός πρέσβης διαμαρτυρήθηκε. "Η πολιτική περιπέτεια είναι η μεγαλύτερη προδοσία ειρήνης και δικαιοσύνης. Οι λέξεις δεν θα αλλάξουν ούτε θα ξαναγράψουν την ιστορία. Δεν πρόκειται να πάρουμε μαθήματα από κανέναν ", δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Twitter. Ταυτόχρονα, το περιστατικό δεν θα έχει οικονομικές ή νομικές συνέπειες. Η Τουρκία δεν αμφισβητεί το γεγονός ότι πολλοί Αρμένιοι σκοτώθηκαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1915-1922, αλλά αρνείται κατηγορηματικά τη στοχευμένη εθνική εξόντωση. Οι ιστορικοί αναφέρουν τα γεγονότα: κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, διάδοχος της οποίας ήταν η Τουρκία, από 800 χιλιάδες έως ενάμισι εκατομμύριο Αρμένιοι της Ανατολίας σκοτώθηκαν. Τριάντα χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων πολλών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το έχουν αναγνωρίσει αυτό. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, η άρνηση της γενοκτονίας ποινικοποιείται. Για τη Ρωσία, ένα τέτοιο ιστορικό ζήτημα δεν έχει τεθεί εδώ και πολύ καιρό. Η Κρατική Δούμα ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο καταδικάζει τη Γενοκτονία των Αρμενίων το 1995.

Τελετή μνήμης γενοκτονίας Αρμενίων στο Ερεβάν - RIA Novosti, 1920, 25.04.2021 © AFP 2021 / Kirill Kudryavtsev Εκρήγνυται στις ραφές

Τα τελευταία χρόνια, οι σχέσεις μεταξύ Άγκυρας και Ουάσινγκτον έχουν ήδη καταρρεύσει. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Τουρκία θεωρείται ο πιο προβληματικός σύμμαχος του ΝΑΤΟ. Οι Τουρκικές αρχές ήλπιζαν ότι η κατάσταση θα άλλαζε με την άφιξη της νέας διοίκησης, αλλά αυτές οι προσδοκίες δεν ικανοποιήθηκαν. Τον Φεβρουάριο, ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σόιλου κατηγόρησε τις αρχές των ΗΠΑ για την απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου 2016. Πριν από αυτό, η Άγκυρα επεσήμανε έναν Ισλαμιστή ιεροκήρυκα που ζει στην Πενσυλβάνια, τον Φετουλάχ Γκιουλέν, πρώην σύμμαχο του Ερντογάν. Τώρα ο Soylu διευκρίνισε ότι το δίκτυο Gulen-η οργάνωση FETO που απαγορεύτηκε στην Τουρκία - ήταν μόνο ένας δράστης. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ απάντησε αμέσως: "Οι δηλώσεις υψηλόβαθμων Τούρκων αξιωματούχων είναι εντελώς ψευδείς". Πρόσθεσαν ότι τέτοιες "αδικαιολόγητες και ανεύθυνες δηλώσεις" είναι ασύμβατες με το καθεστώς της Τουρκίας ως συμμάχου του ΝΑΤΟ και στρατηγικού συνεργάτη. Η Άγκυρα έγινε το δεξί χέρι της Ουάσινγκτον στην περιοχή αμέσως μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Τούρκοι έπρεπε να περιορίσουν τη Σοβιετική επιρροή. Οι Αμερικανοί τους θεωρούσαν κατώτερους συνεργάτες για να διοικούν. Μερικές φορές υπήρχαν αντιφάσεις. Ο Λευκός Οίκος, για παράδειγμα, επέκρινε την Τουρκία το 1974 για τη στρατιωτική της εκστρατεία στην Κύπρο, και αργότερα οι Τουρκικές αρχές αρνήθηκαν να βοηθήσουν το Πεντάγωνο στον πόλεμο με το Ιράκ. Το 2013, η Ουάσιγκτον καταδίκασε τις ενέργειες των Τουρκικών αρχών κατά τη διάρκεια μαζικών διαδηλώσεων. Αλλά δεν υπήρξε αντιπαράθεση.

© AP Photo / Evan Vucci

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν - RIA Novosti, 1920, 25.04.2021 Όταν ο Ερντογάν αναζητούσε για πρώτη φορά την εξουσία, οι Αμερικανοί τον υποστήριξαν. Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) θεωρήθηκε ότι είχε Δυτικό πρόγραμμα. Ωστόσο, το ΑΚΡ έγινε όλο και πιο ανεξάρτητο. Ο Ομπάμα πίστευε ότι ο Ερντογάν είναι μετριοπαθής Μουσουλμάνος ηγέτης και η Τουρκία αποτελεί παράδειγμα δημοκρατικής χώρας με κυριαρχικά Μουσουλμανικό πληθυσμό, ο οποίος μπορεί να αποτελέσει γέφυρα μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής. Αλλά βήμα προς βήμα, η Τουρκία έβγαινε από την επιτήρηση, χωρίς να κρύβει τις αξιώσεις της στην περιφερειακή ηγεσία. Ως αποτέλεσμα, η Άγκυρα απέκτησε τα ρωσικά πυραυλικά συστήματα S-400 "Triumph", εξοργίζοντας σε μεγάλο βαθμό τους Αμερικανούς. Ανακοίνωσαν κυρώσεις που έπληξαν σημαντικά την Τουρκική οικονομία. Αλλά ο Ερντογάν δεν άλλαξε γνώμη. Δεν είναι εύκολο ούτε προς τη Συριακή κατεύθυνση. Η Ουάσιγκτον βασίζεται στους Κούρδους στον αγώνα κατά των μαχητών της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας, και οι Τούρκοι έχουν έναν υποτονικό εμφύλιο πόλεμο μαζί τους. Ο Λευκός Οίκος είναι ανήσυχος από τους αυταρχικούς τρόπους του Ερντογάν. Η Άγκυρα εξοργίστηκε από την απόφαση του Τραμπ να αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ και να μεταφέρει την Αμερικανική πρεσβεία εκεί από το Τελ Αβίβ.

Διαδήλωση κατά του ΝΑΤΟ στην Κωνσταντινούπολη-RIA Novosti, 1920, 25.04.2021 © AFP 2021 / Bulent Kilic Ατελής ρήξη

Ωστόσο, η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν πρόκειται να διακόψει τις σχέσεις. Οι Ηνωμένες Πολιτείες χρειάζονται την Τουρκία ως φυλάκιο στη νότια πλευρά του ΝΑΤΟ. "Όπως πρέπει να κάνουν οι Δημοκρατικοί, ο Μπάιντεν αντιπροσωπεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ισχυρίζεται ότι εκφράζει όχι μόνο τα σημερινά συμφέροντα της Ουάσιγκτον, αλλά και τις αρχές της Αμερικανικής κοινωνίας. Ενώ με τη Ρωσία και την Κίνα όλα είναι απλά: η γεωπολιτική και η ιδεολογία συμπίπτουν, η Τουρκία είναι μια πιο περίπλοκη περίπτωση", δήλωσε ο Αντρέι Κορτούνοφ, γενικός διευθυντής του Ρωσικού Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, σε συνομιλία με το RIA Novosti. Σύμφωνα με τον Βλαντιμίρ Αβάτκοφ, αναπληρωτή καθηγητή της Διπλωματικής Ακαδημίας, οι Αμερικανοί θέλουν να "ενισχύσουν το τόξο της αστάθειας στον Καύκασο και να ωθήσουν την Αρμενία σε στενότερη συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία". "Αποτελεί πραγματικό βήμα από την άποψη της ιστορίας, ωστόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν να υπονομεύσουν τη συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Αρμενίας, καθώς επίσης να εμπλέξουν περαιτέρω το Ερεβάν στην τροχιά του", ανέφερε. Ο Αρμίν Μανουκιάν, ειδικός στις διεθνείς σχέσεις που ζει στο Ερεβάν, εξακολουθεί να πιστεύει ότι ο Μπάιντεν αναγνώρισε τη γενοκτονία περισσότερο για τους ψηφοφόρους του παρά για την Αρμενία. "Ο δεύτερος παραλήπτης είναι, φυσικά, η Τουρκία, προς την οποία υπάρχουν ερωτήματα. Επιπρόσθετα, η κυβέρνηση Μπάιντεν προσπαθεί να αποκαταστήσει την επιρροή στην περιοχή μετά τον πόλεμο στο Καραμπάχ. Η δήλωση του Μπάιντεν έχει μεγάλη συμβολική δύναμη. Πρόκειται για καταδίκη εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας, το οποίο είναι πολύ σημαντικό για την εικόνα της κυβέρνησης", εξηγεί ο πολιτικός επιστήμονας. Ο Μπάιντεν, παρεμπιπτόντως, δεν έχει ακόμα επικοινωνήσει με τον Αρμένιο Πρωθυπουργό, ο Πασχινιάν έλαβε μια κλήση από τον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν. Και μόλις την επόμενη μέρα, ο Αρμένιος πρωθυπουργός παραιτήθηκε. Η προεκλογική εκστρατεία έχει ξεκινήσει γι' αυτόν — στα τέλη Ιουνίου θα διεξαχθούν πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές στη Δημοκρατία. Η χώρα βιώνει έντονα μια πολιτική κρίση που προέκυψε μετά τον φθινοπωρινό πόλεμο στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Οι Αμερικανοί δεν έκαναν τίποτα για να βοηθήσουν την Αρμενία εκείνη την εποχή.

https://ria.ru/20210426/genotsid-1729856605.html